2.3.2. De VRT draagt bij tot de mediawijsheid van de Vlaamse mediagebruikers

2.3.2.1. De VRT brengt een aangepast aanbod voor kinderen, jongeren en digitale inwijkelingen om hen vertrouwd te maken met nieuwe mediatoepassingen. De VRT biedt specifiek voor deze groepen de kans zelf te experimenteren met creatie en co-creatie van media

De VRT stelt dat zij een aangepast aanbod brengt voor kinderen, jongeren en digitale inwijkelingen om hen vertrouwd te maken met nieuwe mediatoepassingen. De VRT biedt specifiek voor deze groepen de kans zelf te experimenteren met creatie en co-creatie van media. Enkele voorbeelden van programma’s en projecten:

  • In samenwerking met Mediawijs ontwikkelde Ketnet een nieuwe editie van De schaal van M waarbij kinderen van 10 tot 12 jaar bewust werden gemaakt van internetvaardigheden.
  • Aan de hand van webisodes (= online afleveringen) van de Ketnet-serie 4eVeR (en bijhorende online quizzen en spelletjes) werkten kinderen (uit meer dan 1.000 klassen) een week lang rond (digitale) mediawijsheid.
  • Ketnet werkte samen met Mediawijs voor Karrewiet (het kinderjournaal van Ketnet) en @Elindo (een programma waarin kinderen antwoorden op vragen kregen over het internet aan de hand van concrete getuigenissen en voorbeelden).
  • Tijdens het evenement Let’s get digital (een samenwerking met imec, UAntwerpen en Stad Antwerpen) liet MNM jongeren kennismaken met alle mogelijkheden van de digitale wereld. MNM bracht een live-uitzending over thema’s zoals technologische (r)evolutie, programmeren, muziek- en digitale programmatie.
  • In Generation M kwamen verschillende onderwerpen over mediawijsheid aan bod, zoals de impact van influencers en sociale media. Het publiek kon ook video’s delen over die thema’s via de website en de Facebookpagina van MNM.
  • Mediawijsheid kwam ook in het aanbod van andere aanbodsmerken aan bod, zoals in De wereld van Sofie (Radio 1) en De inspecteur (Radio 2).

De performantiemaatstaf blijkt hiermee behaald te zijn.

2.3.2.2. De VRT organiseert twee keer per jaar overleg met de partners op het veld, zoals het Kenniscentrum Mediawijsheid en onderwijs

De VRT had geregeld overleg met het Departement Onderwijs en het Kabinet van de Vlaams Minister van Onderwijs, met het Kenniscentrum Mediawijsheid (minstens 2 maal) en met de koepelverenigingen van het katholiek onderwijs en het gemeenschapsonderwijs. De VRT werkte voor de hierboven aangehaalde projecten rond mediawijsheid regelmatig samen met verschillende partners. De VRT werkte structureel samen met het Archief voor onderwijs van het VIAA (vanaf 11 februari 2020 Meemoo genoemd). De VRT werkte daarnaast ook samen met partners als Het Archief voor Onderwijs en imec. Die organisaties staan in contact met leerkrachten en geven de omroep advies over de werking en aanpak rond mediawijsheid. Bijlage 8 geeft enkele concrete samenwerkingen.

De performantiemaatstaf blijkt hiermee behaald te zijn.

2.3.2.3. De VRT ondersteunt het onderwijs door actueel aanbod en aangepaste formats m.b.t. actueel aanbod beschikbaar te stellen (bijvoorbeeld door middel van nieuwsbrieven)

De VRT ondersteunde het onderwijs door actueel aanbod en aangepaste formats met betrekking tot actueel aanbod beschikbaar te stellen, onder andere met lespakketten rond Ketnet-programma’s en de projecten KLAAR en EDUbox. Op 20 november organiseerde de VRT Expeditie Onderwijs. Ongeveer 200 leerkrachten en leerkrachten-in-opleiding kregen op de VRT de kans om verschillende workshops te volgen over de educatieve rol van de openbare omroep. Het evenement bood sessies over bijvoorbeeld de educatieve waarde van het programma Thuis, de multimediale beleving van Ketnet en KLAAR.

  • KLAAR, een project van VRT NWS, legt aan de hand van audiovisueel lesmateriaal gebeurtenissen uit de actualiteit en de leefwereld van jongeren uit. De onderwerpen die aan bod komen worden in korte video’s twee keer per week toegelicht door experten. Die video’s kunnen leerkrachten vervolgens gebruiken in hun lessen, bijvoorbeeld bij een klasgesprek. De video’s worden aangeboden op de platformen Smartschool en Het Archief voor Onderwijs.
  • EDUbox is een samenwerking van VRT NWS met Mediawijs en imec. Met de box leren studenten uit het secundair en hoger onderwijs op een innovatieve manier bij over maatschappelijke thema’s. Het bestaat uit een fysieke doos met werkfiches, aangevuld met audiovisuele content op platformen zoals YouTube, Pinterest, Facebook en het speciaal ontwikkelde platform Medium. De EDUboxen worden verstuurd op vraag van de lectoren en zijn, op een box na, gratis. De EDUbox over politiek en democratie kost 3 euro.
    In 2019 lanceerde de VRT drie EDUboxen: (a) De eerste over politiek en democratie werd gelanceerd naar aanloop van de regionale, federale en Europese verkiezingen in mei 2019. De box laat studenten op een toegankelijke manier kennismaken met het politieke systeem in België en de democratie. (b) De EDUbox over nepnieuws besteedde aandacht aan de definitie van fake news, de verschillende soorten ervan en het doel van valse nieuwsberichten. (c) De derde EDUbox focuste op artificiële intelligentie (AI). Leerlingen maakten kennis met AI en wat de mogelijkheden en gevaren ervan zijn.
    648 exemplaren van de EDUbox over democratie werden verspreid, 1.250 exemplaren van de box over nepnieuws en 810 exemplaren van de box over AI. Naast de fysieke boxen die worden opgestuurd, biedt de VRT ook een downloadbare versie aan. Per box kan een groep van 20 à 25 studenten worden bediend.
    Thematisch zijn de boxen afgestemd op het leerplan.
    De kanalen van de VRT en VRT NWS maakten promotie voor EDUbox. Per box werkt de VRT samen met een aantal partners die ook zelf een educatief aanbod hebben en een groot netwerk aan lesgevers. De lancering van een box wordt gekoppeld aan een evenement voor leerkrachten waarbij VRT-experten lezingen of workshops geven. De EDUbox Democratie werd bijvoorbeeld gelanceerd op de lerarendag van het Vlaams Parlement en de EDUbox AI werd voorgesteld op de SETT-beurs.

De samenwerking met het Vlaams Instituut voor Archivering (VIAA, vanaf februari 2020 ‘Meemoo’) werd in 2019 voortgezet, zowel op het vlak van digitalisering van het archief als van de ontsluiting ervan. In 2019 werden meer dan 1.600 nieuwe items toegevoegd aan het platform, waardoor in totaal bijna 20.000 archiefitems (video en audio) beschikbaar waren. De leerkrachten die op het platform geregistreerd waren, konden ze gebruiken om lessen te illustreren.

De performantiemaatstaf blijkt hiermee behaald te zijn.

2.3.2.4. De VRT overlegt twee keer per jaar met maatschappelijke actoren over de integratie van maatschappelijke thema's in haar aanbod

De VRT overlegde regelmatig met andere organisaties over de integratie van maatschappelijke thema’s in haar programma’s en initiatieven. Enkele voorbeelden:

  • Voor acties als de Move tegen pesten en de Pet op tegen kanker werkte Ketnet samen met respectievelijk vzw Kies Kleur Tegen Pesten en vzw Kom op tegen Kanker. Samen met Bednet organiseerde Ketnet opnieuw de Nationale Pyjamadag, een dag waarop kinderen in pyjama naar school kwamen om zo zieke kinderen een hart onder de riem te steken. Verschillende organisaties werkten mee aan verschillende programma’s zoals De dokter Bea show (Sensoa en Awel)en De schaal van M (Mediawijs en Medianest).
  • Eén overlegde met Kom op tegen Kanker, de Federale politie en 112 (voor De noodcentrale), Politie Antwerpen (voor Politie 24/7), Teleonthaal (voor de doorverwijzing bij programma’s met moeilijke thema’s) en het onderwijs (voor Durf te vragen). Thuis werkte inhoudelijk samen met het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie (over vertrouwenspersonen voor personen met suïcidale gedachten) en Infrabel (over spoorlopen).
  • Canvas werkte voor het programma Kinderen van het verzet samen met Cegesoma (studie- en documentatiecentrum Oorlog en Hedendaagse Maatschappij) en UGent. Voor Hanne Danst werd samengewerkt met Ballet Vlaanderen, Koninlijke Balletschool Antwerpen, Dansstudio Arabesque, Les Ballets de Monte Carlo, Concertgebouw Brugge en deSingel. Weg van het meesterwerk kwam in samenwerking met Toerisme Vlaanderen tot stand.
  • In het kader van het programma/project Fifty-fifty organiseerde Radio 1 in samenwerking met VDAB “meeloopstages” bij verschillende bedrijven voor vijftigplussers.
  • Radio 2 werkte voor De inspecteur onder andere samen met Technopolis en Febelfin (rond contactloos betalen). In De madammen werd onder andere samengewerkt met het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (voor de Biotechdag), de Boekenbeurs in Antwerpen (voor een live-uitzending), Herita vzw (voor Open Monumentendag Vlaanderen) en met Unizo (voor De dag van de ondernemer).
  • MNM had overleg met partners die actief zijn in de leefwereld van jongeren, zoals verkeersorganisaties (voor De verkeersweken), Ga voor Geluk (voor de actie Warme William) en Sport Vlaanderen (voor De coolste sportclub). Het merk sloeg een brug tussen werkgevers en werkzoekenden en gaf schoolverlaters tips om aan een job te geraken via Spread the work. Met de steun van VDAB gaf MNM jongeren tips over werken (onder andere over het verbeteren van collegialiteit). Met de Bouwunie zette MNM een actie op om beroepen in de bouwsector en knelpuntjobs extra te belichten.
  • Onder de noemer Plastic Nerveux werd bij Studio Brussel de problematiek van plastic afval besproken, in samenwerking met de Clean Beach Cup. Het programma Flowjob over seksbeleving werkte samen met WAT WAT, een organisatie die jongeren in hun identiteitsontwikkeling ondersteunt.

Dit is slechts een greep uit de diverse overlegmomenten die de VRT met maatschappelijke actoren had. Aangezien de VRT in funtie van haar aanbod en de verwerking van maatschappelijke thema’s hierin heel wat samenwerkingen aanging, is een meer omvattend overzicht van de samenwerkingen met het middenveld opgenomen in bijlage 8.

De performantiemaatstaf blijkt hiermee behaald te zijn.