1.1.1.2. Diversiteit en doelgroepenbeleid

SD2: De VRT zet diversiteit centraal in de organisatie en hanteert een integrale aanpak op vlak van aanbod en beeldvorming. Het charter diversiteit zal daarbij de leidraad zijn.

OD2.1.: De VRT ontwikkelt jaarlijks een actieplan m.b.t. de vertegenwoordiging van specifieke doelgroepen, vertaald in streefcijfers voor de vertegenwoordiging van vrouwen (33% in het gehele intern en extern geproduceerde tv-aanbod, uitgezonderd programma-aankoop) en van nieuwe Vlamingen (5% in het gehele intern en extern geproduceerde tv-aanbod, uitgezonderd programma-aankoop), en m.b.t. bereik.

OD2.2.: Binnen de inclusieve generalistische programmering – zowel in de amusements- als in de informatieve programma’s – is er aandacht voor een evenwichtige vertegenwoordiging van alle bevolkingsgroepen en voor een genuanceerde en genderneutrale beeldvorming. Er gaat speciale aandacht naar onder meer vrouwen, nieuwe Vlamingen, personen met een handicap, medioren en senioren. 

• De VRT organiseert een jaarlijkse monitoring via een externe, onafhankelijke partij m.b.t. de evenwichtige vertegenwoordiging en genuanceerde beeldvorming van de doelgroepen vrouwen, nieuwe Vlamingen, personen met een handicap en senioren in sleutelprogramma’s op ieder tv-net, meer bepaald Vlaamse prime-time programma’s.

OD2.3.: De VRT zal in haar programma’s actuele maatschappelijke kwesties aan de orde stellen zoals onder meer (kans)armoede en seksuele geaardheid en waakt hierbij over een genuanceerde beeldvorming.

• De VRT werkt samen met hogescholen, universiteiten en belangenorganisaties die expertise hebben m.b.t. de thema’s leeftijd, seksuele geaardheid, gender, herkomst, handicap en kansarmoede. Dit overleg draag bij tot evaluatie van de monitoring en de opmaak van het jaarlijks actieplan.

Om deze maatstaf te behalen, dient de VRT:

1. Een jaarlijks actieplan m.b.t. de vertegenwoordiging van specifieke doelgroepen, vertaald in streefcijfers op te maken;
2. Een jaarlijkse monitoring via een externe, onafhankelijke partij m.b.t. de evenwichtige vertegenwoordiging en genuanceerde beeldvorming van de doelgroepen vrouwen, nieuwe Vlamingen, personen met een handicap en senioren in sleutelprogramma’s op ieder tv-net, meer bepaald Vlaamse prime-time programma’s te organiseren;
3. Samenwerken met hogescholen, universiteiten en belangenorganisaties die expertise hebben m.b.t. de thema’s leeftijd, seksuele geaardheid, gender, herkomst, handicap en kansarmoede. Dit overleg draag bij tot evaluatie van de monitoring en de opmaak van het jaarlijks actieplan;

De VRT heeft sinds 2012 een Charter Diversiteit. (zie: http://www.vrt.be/wie-zijn-we/werkingsprincipes/diversiteit)

Het Charter heet ‘Iedereen verschillend, Iedereen welkom’ en drukt het einddoel van het diversiteitsbeleid van de VRT uit: de omroep zijn van en voor iedereen in Vlaanderen en dit realiseren via een integrale aanpak op vlak van het aanbod en beeldvorming, waarbij VRT zowel inzet op een goede vertegenwoordiging als bereik van specifieke doelgroepen.

1.       Actieplannen met betrekking tot vertegenwoordiging van specifieke doelgroepen.

De VRT ontwikkelt jaarlijks een actieplan om de diversiteit te verbeteren en dit zowel zeer algemeen als voor specifieke domeinen. In 2015 werd er gefocust op zowel televisie, radio als nieuws. De VRT stelt dat ze alle werknemers zoveel mogelijk probeert te sensibiliseren over diversiteit in hun werk.

De stuurgroep diversiteit bespreekt de studieresultaten, actieplannen van de afdelingen en bespreekt strategische beslissingen.

De actieplannen voor televisie gaven extra aandacht voor diversiteit bij schermgezichten en om de verscheidenheid in de Vlaamse samenleving genuanceerd en niet-stereotyperend weer te geven. Volgens de VRT wordt zowel expliciet als impliciet de focus gelegd op het man-vrouwevenwicht en herkomst, en wordt meer aandacht besteed voor personen met een handicap. 

Zo was er op één extra aandacht voor vrouwelijke presentatie en diversiteit in programma’s als ‘Het sterkste netwerk’ met Joy Anna Thielemans of ‘Koppen XL’ met Danira Bouhkriss. Voor de programma’s van de nieuwsdienst werd er gewerkt op het diversifiëren van experts.

Canvas werkte in 2015 aan een evenwichtige representatie van alle groepen via beeldvorming op het scherm, schermgezichten, diversiteit in gasten en publiek maar ook in onderwerpkeuze en framing. Programma’s als De Canvasconnectie (Nel Aerts en Otobong N’kanga), Alleen Elvis blijft bestaan (Anne Chapelle, Viviane De Muynck, Ingrid Daubechies en Christine Mussche), Winteruur (13 vrouwelijke gasten), Radio Gaga (mensen met een psychisch of fysiek probleem), Off the record (4 vrouwelijke gasten), Studio Flagey (5 vrouwelijke gasten) zijn enkele voorbeelden.

Ketnet heeft al enkele jaren een visie en actieplan met betrekking tot diversiteit. Dat vertaalt zich onder meer in een positieve evaluatie in de monitor diversiteit. Voor Ketnet staat ieder kind tussen 0 en 12 jaar centraal, ongeacht leeftijd, geslacht en afkomst. Het doel is kinderen de wereld te laten zien, maar ook situaties herkenbaar te maken. Om dit blijvend waar te maken, lag in 2015 specifiek de aandacht op nieuwe Vlamingen, armoede en personen met een handicap. In programma’s als Kaatje & Co, Boris & Binti, Caps Club en speerpuntprogramma’s als Ketnet KingSize, de wrap en Karrewiet kwam dit geregeld aan bod. Daarnaast kreeg Ketnet ook een nieuwe Ketnet-wrapper, die het Ketnet-scherm verder divers maakt.

Andere voorbeelden van programma’s en projecten waarin diversiteit aan bod komt binnen Ketnet zijn ‘Stambos’ en ‘Ben ik familie van’ (in samenwerking met Familiekunde Vlaanderen), en Tickets voor Kaatje Theater naar Fonds voor vrijetijdsparticipatie. De Sinterklaasfilm ‘Ay Ramon!’ werd in de bioscoop standaard vertoond met ondertitels, als service naar doven en slechthorenden.

Ook bij de radiozenders was er aandacht voor diversiteit op verschillende manieren. Diversiteit en diversiteitsthema’s kwamen op de radiozenders in verschillende programma’s expliciet aan bod zoals

Generation M, Hautekiet en UrbaNice. VRT-radio heeft oog voor diversiteit op een inclusieve manier, waarbij gasten en experten met diverse achtergrond in verschillende programma’s aan bod komen. Dit was omwille van hun rol in de maatschappij (kunstenaar, politica, schrijver, …) en niet zozeer omwille van hun achtergrond zelf (bv. In De bende van Annemie op Radio 1). Er werden acties georganiseerd waarbij diversiteit aan bod kwam zoals ‘Trots op mijn roots’ (MNM) waarbij de afkomst van luisteraars in het licht werd gezet en een Gouden Roots trofee werd overhandigd aan een (bekende) Vlaming die trots is op zijn of haar afkomst. Kevser Marasligil, bekend van het Carte Blanche project, heeft Turkse Roots en mocht als eerste de trofee in ontvangst nemen. ‘Help Michiel’ (Radio 2) sensibiliseerde de luisteraar dan weer rond het thema van rolstoeltoegankelijkheid. Op nationale vrouwendag werd Studio Brussel voor één dag Studio Brusselle. Ook bij de presentatoren was er de nodige aandacht voor diversiteit. Zo kwamen er op verschillende radiozenders vrouwelijke presentatoren bij en begon bijvoorbeeld Aster Nzeyimana bij MNM als presentator.

VRT-radio zet in op een inclusieve benadering van diversiteit. De rijkdom aan verhalen en rollen van alle mensen in onze samenleving vormt de grondstof van onze programma’s, en laat de VRT toe spontaan en inclusief de diversiteit in de bevolkingssamenstelling te tonen. Via de verschillende netten en hun uiteenlopende doelpubliek(en) schakelt ze in op alle doelgroepen van de samenleving én brengt ze omgekeerd diversiteit tot bij iedereen. Inclusief aanbod is gestoeld op 4 premissen en actieterreinen die in het seizoen 2015-2016 belangrijk blijven binnen de werking van VRT-radio:

1. netwerking en stakeholdersengagement (vb. vanuit het nieuwe digitale platform “Generation M” (missie : via tips & tricks jonge mensen elkaar laten steunen in een complexe maatschappij)  gaat MNM vanaf september 2015 in dialoog met verschillende organisaties uit het middenveld en bouwt het verdere contacten uit met verschillende jongerenorganisaties en allochtone en urban initiatieven);
2. coaching en personeel (vb. VRT-radio voorzag tijdens het najaar van 2015 een diversiteitsdag voor de nethoofden/merkbeheerders van alle VRT-radiomerken);
3. inhoudelijk inclusief aanbod én hogere hoorbaarheid/visibiliteit (vb. Klara blijft de groeiende groep nieuwe Vlamingen in musea en op de podia in Vlaanderen bewust in beeld brengen. Ook via zijn doorgedreven aandacht voor kunst en literatuur (Espresso, Pompidou,enz) passeren regelmatig schrijvers en kunstenaars met diverse achtergrond de revue on air.);
4. jaarlijkse acties rond één of meerdere specifieke momenten (vb. Internationale Vrouwendag).

In het kader van interne sensibilisering verleent de coördinator diversiteit als expert diversiteit doorlopend advies aan programmamakers, management en HR. Een belangrijk onderdeel daarbij is doorverwijzen naar het netwerk.

• Oprichting van een intern netwerk van programmamakers Blend om kennis te delen.
• Masterclasses of workshops over specifieke topics diversiteit ism andere afdelingen waar nodig (digitale toegankelijkheid, Gender, Taal en verstaanbaarheid, Toegankelijke grafiek).
• Organisatie van de Trofee diversiteit, interne wedstrijd die goede praktijken wil belonen en intern bekend maken.
• Speeddates met ‘diverse’ experts om programmamakers te helpen nieuwe experts en gasten te vinden bij vrouwen, nieuwe Vlamingen.

Tenslotte stelt de VRT dat advies werd gegeven rond het toegankelijk maken van evenementen.

2.       Monitoring inzake evenwichtige vertegenwoordiging en bereik specifieke doelgroepen

Het Vlaamse prime-timeaanbod werd gemonitord door het Elektronisch Nieuwsarchief (ENA) op de aanwezigheid van vrouwen, nieuwe Vlamingen, diverse leeftijdsgroepen en mensen met een handicap. De resultaten ervan werden zowel intern als extern (aan de respectievelijke belangengroepen) verspreid. 

De aanwezigheid van senioren en personen met een handicap op het scherm werd gemonitord. Voor beide groepen worden geen streefcijfers opgelegd, maar hier werd de nodige aandacht aan besteed via de diversiteitsmonitor. Zo waren 0,9% van de sprekende actoren in de programma’s op één, Canvas, en Ketnet personen met een handicap.

In 2015 waren 8,6% van de sprekende actoren in de programma’s van Eén, Canvas en Ketnet (behalve aangekochte programma’s) nieuwe Vlamingen (streefcijfer: 5%), 38% waren vrouwen (streefcijfer: 33%). De streefcijfers werden in 2015 bijgevolg behaald.

De aanwezigheid van personen met een handicap op het scherm werd gemonitord. Hiervoor zijn geen streefcijfers opgelegd, maar hier werd aandacht aan besteed via de diversiteitsmonitor. Zo waren 0,9% van de sprekende actoren in de programma’s op Eén, Canvas , OP12 en Ketnet personen met een handicap.

De VRT stelde in haar programma’s verschillende maatschappelijke thema’s aan de orde zoals handicap, zorg, armoede, relaties, etniciteit, seksuele geaardheid en waakte hierbij over een genuanceerde beeldvorming. Programma’s als Thuis en Het huis op één, Radio Gaga en Alleen Elvis blijft bestaan op Canvas en De week tegen pesten en De pet op tegen kanker op Ketnet zijn enkele voorbeelden waarin deze thema’s aan bod kwamen.

Niet alleen op televisie, maar ook op de radio kwamen maatschappelijke thema’s aanbod. Zo was er de Bel10-actie op Radio1, Generation M op MNM en De warmste week voor Music for Life op Studio Brussel. Een uitgebreidere lijst van met maatschappelijke thema’s in programma’s is in bijlage 2 terug te vinden.

3.       Samenwerking hogescholen, universiteiten, belangenorganisaties

De VRT stelt dat ze op regelmatige basis de contacten met de belangenverenigingen diversiteit  onderhield. Tweemaal nodigde ze de universiteiten (UGent, VUB, KULeuven en UA) en verschillende verenigingen (GRIP, Minderhedenforum, Cavaria, Vlaamse Ouderenraad en de Vrouwenraad) uit om de nieuwe studieresultaten en de mogelijke acties in dat verband te bespreken. Een specifiek overleg (met GRIP vzw, academische onderzoekers, Gelijke Kansen Vlaanderen) werd georganiseerd met als thema de beeldvorming van personen met een handicap. De VRT organiseerde een overleg met het Minderhedenforum, GRIP vzw, de Vrouwenraad, de Vlaamse Ouderenraad, Cavaria en andere belangenorganisaties om de wensen en mediabehoeften van verschillende minderheden voor de komende jaren te kennen.

Daarnaast waren er nog specifieke externe contacten, zoals voorbereiding en deelname aan het Luisterfestival in Brussel (de VRT nam deel met Radio 2 en audiodescriptie) en een gastles in UGent. Er was betrokkenheid bij evenementen van de verenigingen, en op vraag van Intro vzw en in samenwerking met Autisme Centraal en de UA een verkennende test: “is audiodescriptie ook nuttig voor kijkers met een autismespectrumstoornis?”.

CONCLUSIE: De VRT blijkt deze doelstelling behaald te hebben.

SD3: De VRT sluit met haar aanbod op radio, TV en online aan bij de leefwereld van jongeren en representeert de diversiteit binnen deze doelgroep. In haar strategie t.a.v. jongeren staan volgende kernwoorden centraal: instroom, inbreng, interactie en inventiviteit.

OD3.1: De VRT ontwikkelt een plan voor een specifiek aanbod voor jongeren op radio, TV en online. De VRT realiseert, complementair aan haar generalistisch aanbod, op basis van de opgedane ervaring en gefaseerd, een specifiek tv-aanbod voor jongeren. Dit aanbod is onderscheidend t.a.v. het jongerenaanbod op de particuliere omroepen.

• Het informatieaanbod op MNM en Studio Brussel sluit aan bij de leefwereld van jongeren; MNM en Studio Brussel hebben specifieke aandacht voor de diversiteit binnen de doelgroep van jongeren.

• VRT TV brengt een specifiek aanbod voor jongeren:

  • VRT TV  brengt tussen 1 september 2012 en 1 september 2013 minstens één Vlaams programma per week gericht op jongeren en dit gedurende 40 weken.

  • Vanaf 1 september 2013 brengt de VRT op het Ketnetkanaal na 20 uur een specifiek aanbod voor jongeren, dat ook ruimte biedt voor een aanbod door jongeren,en dit gedurende 2 à 4 dagen per week en minstens 40 weken per jaar (cf. 11.3.2).

• Het specifieke aanbod voor jongeren en de interactie errond wordt ook online uitgewerkt.

OD3.2: De VRT organiseert structureel een overleg met jongeren en jongerenorganisaties met het oog op het realiseren van een grotere instroom, inbreng, interactiviteit en inventiviteit m.b.t. het generalistische aanbod en het specifieke aanbod voor jongeren op TV, radio en online. Dit overleg draagt eveneens bij tot een grotere kennis bij de VRT over jongerencultuur en tot een genuanceerde beeldvorming over jongeren.

• De VRT rapporteert jaarlijks over de acties die een gevolg zijn van dit structureel overleg.

Om deze maatstaf te behalen, dient de VRT:

1. Een plan te ontwikkelen voor een specifiek aanbod voor jongeren op radio, TV en online, waarbij het informatieaanbod op MNM en Studio Brussel aansluit bij de leefwereld van jongeren en VRT TV brengt tussen 1 september 2012 en 1 september 2013 minstens één Vlaams programma per week gericht op jongeren en dit gedurende 40 weken. Bovendien wordt het specifieke aanbod voor jongeren en de interactie errond ook online uitgewerkt;
2. structureel een overleg met jongeren en jongerenorganisaties te organiseren en jaarlijks te rapporteren over de acties die een gevolg zijn van dit structureel overleg.

De VRT geeft aan dat de aanpassingen na afspraken met de minister van Media gevolgen hebben op deze doelstelling. Het gaat specifiek om het stopzetten van een specifiek aanbod voor jongeren op VRT-Televisie dat uitgezonden wordt op een afzonderlijk kanaal en het overleg van de VRT met jongeren en jongerenorganisaties heeft geen psecifiek aanbod voor jongeren op televisie op het oog.
 

1.       Aandacht voor jongeren.

De in 2012 ontwikkelde 4i strategie werd in 2015 gebruikt. Met het oog op het realiseren van meer instroom, inbreng, inventiviteit en interactie van en met jongeren onderhield de VRT-jongerenadviseur structureel overleg met jongeren en hun organisaties. Dit overleg droeg bij tot meer kennis van de leefwereld van de jongerencultuur en een genuanceerde beeldvorming over jongeren. Zo nam de jongerenadviseur deel aan vaste netwerkmomenten van de jeugdsector en zetelde samen met tal van jeugdorganisaties in de commissie jeugdinformatie van De Ambrassade. Onder andere bij projecten en voorstellingen in de jongerencultuur en bij jury’s van eindwerken deed de jongerenadviseur aan talentscouting en netwerking. De VRT bood in 2015 verrijking en interactieve applicaties die aansloten bij haar televisieaanbod aan, zoals een dagelijks gratis aanbod-op-aanvraag via de rode knop van Ketnet Jr. (Ketnet), extra informatie bij items uit Vlaanderen Vakantieland (Eén) via de rode knop en een kennisquiz op één.be bij de start van een nieuwe reeks van Ook getest op mensen (één). Daarnaast was er onder meer een interactief luik met extra duiding rond de tweede reeks van Ten Oorlog, interactieve testjes rond het programma Voor hetzelfde geld en extra duiding bij relationele thema’s in de context van het programma Vind je lief.

De VRT-jongerenadviseur zette in 2015 enkele specifieke projecten op voor meer instroom, inbreng, interactie en inventiviteit. Deze projecten geven meer inzicht in de leefwereld van jongeren:

• Frog Society: talentproject waarbij zes zeer talentvolle jongeren extra coaching kregen en in interactie gingen met elkaar. De meeste van deze jongeren zijn ondertussen op de VRT aan het werk.
• WATCH22:een klankbordgroep van 22 zeer diverse jongeren die regelmatig op de VRT samenkomen en in gesprek gaan met leidinggevenden, programmamakers, journalisten en andere VRT-medewerkers over actuele thema’s die voor de media en voor jongeren relevant zijn.

De VRT had in 2015 een grote aandacht voor jongeren, en dit zowel op radio, TV als online. Ondanks het stopzetten van het afzonderlijke kanaal OP12 bleven de andere televisienetten met hun programma’s de jongeren bereiken. Voorbeelden hiervan zijn:

• De webserie Pitch op canvas.be presenteerde elke week een jonge bedenker of ondernemer zijn of haar allerbeste idee.
• Ketnet bereikt niet alleen maar kinderen, maar ook jongeren. Zo wordt een programma zoals D5R door een heel brede doelgroep bekeken. Ook met de Australische tienerreeks Dance Academy, die gratis wordt aangeboden op Ketnet.be met Nederlandstalige ondertitels, probeert Ketnet jongeren te bereiken.
• Ketnet.be zorgt elke dag opnieuw voor een nieuw online aanbod. Zo kan men er de recentste programma’s herbekijken, ontdekt men er leuke extra video’s van de wrappers en kan men er spelletjes spelen. Maar ook buiten Ketnet.be zijn ze aanwezig op het web. Via sociale media zoals facebook, instagram en twitter komen Ketnetters en hun ouders meer te weten over Ketnet. Ook op You Tube worden video’s geplaatst waardoor ook via dat kanaal kinderen en hun ouders bereikt worden.
• Ketnet ondersteunde de mediawijsheid en beeldgeletterdheid van kinderen door hen te wijzen op de mogelijkheden en gevaren van het internet en de sociale netwerken.
• In september 2015 lanceerde Ketnet de Ketnet Jr.-app voor kleuter en peuters. Naast hun favoriete programma’s bekijken kunnen kinderen er ook spelletjes spelen en tekenen, kleuren,… De app werd ondertussen al meer dan 50.000 keer gedownload.
• MNM is begonnen met het platform Generation M waar het onder het motto ‘start to live your life’ jongeren wil begeleiden met moeilijke vraagstukken
• de verschillende VRT-merken (vooral Stubru en MNM) hebben ingezet op digitalisering en het bereiken van jongeren. Onder andere de aanwezigheid op platformen als Snapchat en Instagram is vergroot
• Nieuwsdienst:
  • 14 gedifferentieerde MNM-bulletins per weekdag en extra zeer toegankelijke duidingmomenten (‘dummies’) op het half uur in de spits;
  • het Ninjanieuws werd uitgebreid:
    • nu ook continuïteit in schoolvakanties en extra Ninja’s naar aanleiding van breaking news (vb. terreur in november 2015),
    • verspreiding via Facebook, Twitter, Instagram en Youtube van MNM.

2.       Structureel overleg met jongeren en jongerenorganisaties

De VRT organiseerde regelmatig overleg met een aantal jongerenorganisaties. Zo was Ketnet in overleg met:

• Kinderrechtencommissariaat, met de bedoeling de mogelijke ontwikkeling te bekijken van een programmaformat dat kinderrechten als centraal thema heeft.
• Awel voor inhoudelijke input in de scenario’s van D5R.
• Ketnet zetelt in de reflectiegroep jeugd- en kinderrechtenbeleid van het departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media van de Vlaamse Overheid
• Mediawijs, met aandacht voor mediawijsheid onder andere in de Wrap en via Vet op het net op ketnet.be.

In 2015 is de VRT samen met 12 andere openbare omroepen in een grootschalig jongerenproject gestapt: Generation What?, een uitgebreid interactief online onderzoek naar de leefwereld, meningen, dromen, angsten en verwachtingen van 18 tot 34-jarigen. Dit EBU-project wordt de grootste online enquête ooit in Europa en heeft de intentie om in 2016 een miljoen jongeren te bereiken. In de zomermaanden werden ter voorbereiding van de website met 30 jongeren in Vlaanderen al 21 themavideo’s gemaakt, door twee net afgestudeerde reporters.

In de zomer organiseerde het VRT nieuwslab ‘Camping VRT’: 15 studenten kregen de kans om in een multidisciplinair team onder begeleiding van VRT-journalisten, producers en grafici, de invulling van de informatieopdracht in een digitale context te herdenken.

De VRT-studiedienst organiseerde in november een masterclass Jongeren met experten over het puberbrein, de evoluties in het mediagedrag en de mediabehoeften van jongeren.

De HR-afdeling van de VRT breidde in 2015 haar netwerking met talentvolle jongeren uit, door het organiseren van speeddates, aanwezigheid op jobbeurzen van het hoger onderwijs en netwerking met opleidingen. Samen met VRT communicatie en VRT Start up werd de ontdekkingsdag Expeditie VRT opgezet, met inbreng van tientallen jongeren.

Een lijst van alle overleg- en interactiemomenten is te vinden in bijlage 3.

  

CONCLUSIE: Rekening houdend met de gevolgen van de afspraken die tussen de VRT en de Vlaams Minister van Media gemaakt zijn, blijkt de VRT deze doelstelling behaald te hebben.

 

SD4: De VRT moet een zo groot mogelijk en gevarieerd publiek bereiken. In het bijzonder moet de VRT  jongeren, nieuwe Vlamingen en mensen met een auditieve/visuele beperking beter bereiken en de band tussen deze groepen en de openbare omroep versterken door het aanbod beter af te stemmen op de behoeften van deze groepen.

OD4.1: De samenstelling van het VRT-publiek mag op verschillende indicatoren (geslacht, leeftijd en opleidingsniveau) niet wezenlijk verschillen van de samenstelling van de mediagebruikende populatie in Vlaanderen. Dit betekent concreet:

• De VRT zal met haar aanbod over de verschillende media op maandbasis minstens 90% van de bevolking bereiken.

• Radio: de VRT bereikt op weekbasis minstens 70% van de Vlaamse radioluisteraars en minstens 60% binnen elke relevante doelgroep (leeftijd: 12-24, 25-44, 45-64, 65+, geslacht: M/V, opleidingsniveau: LSO, HSO, HO).

• TV: de VRT bereikt op weekbasis minstens 75% van de Vlaamse televisiekijker en minstens 65% binnen elke relevante doelgroep (leeftijd: 4-12, 12-24, 25-44, 45-64, 65+, geslacht: M/V, opleidingsniveau: LSO, HSO, HO). 

• Online: de VRT bereikt op maandbasis minstens 40% van de Vlaamse surfers en minstens 30% binnen elke relevante doelgroep (leeftijd: 12-24, 25-44, 45-64, 65+, geslacht: M/V, opleidingsniveau: LSO, HSO, HO).

OD4.2: De VRT meet, in samenwerking met een externe partner, het bereik van nieuwe Vlamingen. De resultaten van deze meting zullen mee aan de basis liggen van het jaarlijks actieplan.

OD4.3:De VRT moet haar aanbod ook toegankelijk maken voor personen met een auditieve/visuele beperking. De VRT biedt daarvoor het volgende aan:

• Voor blinden en slechtzienden:

  • T889 Gesproken ondertiteling: de VRT levert ondertitelinformatie bij alle programma’s en programmaonderdelen in een andere taal dan het Nederlands, met uitzondering van een aantal programma’s van de nieuwsdienst. Tegen eind 2012 zullen ook alle programma’s van de nieuwsdienst voorzien zijn van ondertitelinformatie. Het signaal van de VRT is bruikbaar voor alle in Vlaanderen beschikbare toestellen waarbij tekst wordt omgezet in spraak. Bij alle programma’s en programmaonderdelen van de VRT in een andere taal dan het Nederlands, is er dan gesproken ondertiteling voor wie een toestel heeft waarbij tekst wordt omgezet in spraak.

  • Audiobeschrijving / Audiodescriptie: de VRT zendt 1 (kwaliteits)fictiereeks per jaar uit.

  • De VRT zal haar sites maximaal conform het Anysurfer-label realiseren.

• Voor doven en slechthorenden:

• T888 Teletekstondertiteling: 95% van de programma’s, uitgezonderd hosting, trailering en commerciële communicatie, wordt ondertiteld. Daarbinnen worden de nieuws- en duidingsprogramma’s 100% ondertiteld tegen eind 2014. De VRT hanteert daartoe een stappenplan met tussentijdse streefcijfers en stelt de beschikbare ondertitels ook beschikbaar op andere platformen tegen eind 2014. 

• Gebarentaal: het journaal van 19u en het Ketnet-journaal worden via het open internet met gebarentaal aangeboden binnen het jaar na de inwerkingtreding van deze overeenkomst. Dit signaal wordt ook digitaal aangeboden aan de distributeurs die de service ook via interactieve digitale televisie kunnen verspreiden. Het weekoverzicht van het Ketnet-journaal wordt via TV met gebarentaal aangeboden binnen het jaar na de inwerkingtreding van deze overeenkomst.

• Om deze maatstaf te behalen, dient de VRT:

  1. met haar aanbod over de verschillende media op maandbasis minstens 90% van de bevolking bereiken;
  2. op weekbasis minstens 70% van de Vlaamse radioluisteraars en minstens 60% binnen elke relevante doelgroep te bereiken;
  3. bereikt op weekbasis minstens 75% van de Vlaamse televisiekijker en minstens 65% binnen elke relevante doelgroep;
  4. op maandbasis minstens 40% van de Vlaamse surfers en minstens 30% binnen elke relevante doelgroep te bereiken;
  5. in samenwerking met een externe partner, het bereik van nieuwe Vlamingen te meten, waarbij de resultaten mee aan de basis zullen liggen van het jaarlijks actieplan;
  6. ondertitelinformatie bij alle programma’s en programmaonderdelen in een andere taal dan het Nederlands, met uitzondering van een aantal programma’s van de nieuwsdienst leveren. Tegen eind 2012 zullen ook alle programma’s van de nieuwsdienst voorzien zijn van ondertitelinformatie;
  7. Een (kwaliteits)fictiereeks per jaar uitzenden;
  8. haar sites maximaal conform het Anysurfer-label te realiseren;
  9. 95% van de programma’s, uitgezonderd hosting, trailering en commerciële communicatie, te ondertitelen;
  10. het journaal van 19u en het Ketnet-journaal via het open internet met gebarentaal aan te bieden binnen het jaar na de inwerkingtreding van deze overeenkomst.

1.       Gecombineerd bereik (radio en televisie).

De VRT moet met haar aanbod over de verschillende media op maandbasis minstens 90% van de bevolking bereiken.

Tot 2015 beschikte de VRT over eigen PPM-onderzoeksresultaten waardoor zij kon rapporteren over een geaggregeerd bereikcijfer voor radio, televisie en online samen. In 2015 werd het PPM-onderzoek stopgezet, waardoor een geïntegreerd bereikcijfer niet beschikbaar is. Indien echter reeds enkel het maandelijks bereik van de Vlamingen met VRT-televisie (95,5%) beschouwd wordt, blijkt reeds dat de norm (voor televisie, radio en online samen) gehaald werd.

2.       Bereik radio.

De VRT moet met haar radionetten op weekbasis minstens 70% van de Vlaamse radioluisteraars bereiken en minstens 60% binnen elke relevante doelgroep (leeftijd: 12-24, 25-44, 45-64, 65+, geslacht: M/V, opleidingsniveau: LSO, HSO, HO). Dat was in 2015  voor beide doelstellingen het geval. Gemiddeld bereikte de VRT in 2015 wekelijks 79% van de Vlaamse radioluisteraars en minstens 60% van elk van de doelgroepen werd bereikt. (zie tabellen hieronder)

Tabel 4 : Gemiddeld weekbereik VRT-radionetten

Bron: CIM-Radiostudie in 3 golven: golf 1 van januari t.e.m. maart, golf 2 van april t.e.m. juni, golf 3 van augustus t.e.m. december 2015. 

Tabel 5: Gemiddeld weekbereik VRT-radionetten per doelgroep

Bron: CIM-Radiostudie in 3 golven: golf 1 van januari t.e.m. maart, golf 2 van april t.e.m. juni, golf 3 van augustus t.e.m. december.

 3.       Bereik televisie.

 De VRT-televisienetten moeten op weekbasis minstens 75% van de Vlaamse televisiekijker en minstens 65% binnen elke relevante doelgroep (leeftijd: 4-12, 12-24, 25-44, 45-64, 65+, geslacht: M/V, opleidingsniveau: LSO, HSO, HO) bereiken.

De VRT behaalde deze doelstelling in 2015. Gemiddeld bereikte de VRT in 2015 op weekbasis 87,2% van de Vlaamse televisiekijker. In bijlage 4 is een overzicht van de cijfers op weekbasis terug te vinden.

Tabel 6: Gemiddeld weekbereik VRT-televisie

Bron: de CIM-Audimetriestudie, norm: 15’ consecutief gekeken op maandbasis.

4.       Bereik online

De VRT moet met haar online-aanbod op maandbasis minstens 40% van de Vlaamse surfers en minstens 30% binnen elke relevante doelgroep (leeftijd: 12-24, 25-44, 45-64, 65+, geslacht: M/V, opleidingsniveau: LSO, HSO, HO) bereiken.

Vanuit de nieuwe CIM-internetstudie was tot en met juli 2015 geen output op maandbasis beschikbaar vanwege technische problemen met deze studie (het wijzigen van het onderzoeksbureau dat deze cijfers aanlevert, dat op haar beurt de nodige tijd nodig had om een representatief panel waar deze gegevens van komen, samen te stellen). Sinds augustus 2015 levert CIM terug overkoepelende (marktconforme) maandbereikscijfers en profielen voor de deelnemende partijen. 

Op maandbasis bereikte de VRT met haar online aanbod 59,4% van de Vlaamse surfers, en behaalde de norm van 40%. Ook de 30%-norm voor elke onderscheiden doelgroep wordt behaald. 

Tabel 7: Gemiddeld maandbereik VRT online-aanbod volgens doelgroep (periode augustus - december):

Bron: de CIM-internetstudie - paneldata, alle platformen 

5.       Bereik van nieuwe Vlamingen

In 2015 voerde de VRT een kwalitatief publieksonderzoek uit bij jonge nieuwe Vlamingen (16 tot 30 jaar oud) rond het bereik van de VRT bij deze doelgroep via sociale media. Dit onderzoek werd toegekend aan de externe partner Why5 Research die in mei en juni 2015 in totaal 24 nieuwe Vlamingen ondervroeg over hun sociale mediagebruik en de plaats die VRT daarin inneemt en kan innemen. De studie legde bloot dat nieuwe Vlamingen zeer intensieve gebruikers zijn van sociale media en deze ook verschillende functies toekennen (gaande van het connecteren met vrienden en kennissen over het becommentariëren van de actualiteit tot het organiseren van activiteiten). Vooral Facebook speelt een centrale rol in hun sociale mediagebruik. Voor VRT is het niet evident om nieuwe Vlamingen te bereiken via Facebook. Deze zijn immers eerder geneigd om personen of bepaalde programma's te 'volgen' dan grote mediamerken. De externe partner gaf aan de VRT dan ook drie aanbevelingen om het bereik bij jonge nieuwe Vlamingen via sociale media te vergroten, namelijk door content uit of over het land van herkomst mee op te nemen in het sociale media-aanbod van VRT, door maatschappelijke thema's die nieuwe Vlamingen belangrijk vinden via sociale media op de agenda te zetten en nieuwe Vlamingen daarbij hun stem te laten horen en, ten slotte, door een podium te geven aan bekende nieuwe Vlamingen. 

6.       Ondertitelinformatie

 De VRT stelt dat ze in 2015 aandacht had voor het toegankelijk maken van haar aanbod voor personen met een auditieve/visuele beperking

        Voor gesproken ondertiteling werd dezelfde technologie als de voorbije jaren gebruikt (de vertelstem is een ‘computerstem’). Alle data voor gesproken ondertiteling worden gratis ter beschikking gesteld voor ontwikkelaars. In sommige gevallen was er geen gesproken ondertiteling beschikbaar, bijvoorbeeld wanneer de ondertitels niet als data beschikbaar zijn, maar een grafisch onderdeel van het beeld zijn. Een gesproken ondertiteling van alle nieuwsprogramma’s werd op de valreep niet gehaald, aangezien deze ook geen ondertiteling had. De productie van audiodescriptie is in stand gehouden met als nieuwe titels voor 2015: Vriendinnen, De Ridder, T. In 2015 werd ook een eerste experiment gedaan met live audiodescriptie bij de ’30.000^e Last Post’. Open audiodescriptie wordt nog steeds aangeboden. Indien het niet synchroon met de eerste uitzending op Eén gebeurt, dan wordt er een vast ander uitzendslot afgesproken met media. De VRT bekijkt of het kan meewerken aan een app die gebruikers de mogelijkheid geeft om op afroep audiodescriptie te activeren op een mobiel toestel (vb. in de bioscoop, dvd-gebruik of tv). Audiodescriptie wordt via Line Extensions ook bij de DVD-uitgaven gratis geleverd, inclusief een auditieve menu-ondersteuning. In 2015 werden door VRT een groot aantal nieuwe initiatieven genomen om digitale toegankelijkheid een vaste plaats te geven in het ontwerp- en ontwikkelproces van digitale producten. Er werd een nieuw beleidsplan opgesteld dat de krijtlijnen uitzet voor een haalbare en duurzame implementering van digitale toegankelijkheid binnen de VRT. Het bevat een reeks VRT-specifieke toegankelijkheidsrichtlijnen, maximaal conform het AnySurfer-label en aangepast aan de specifieke context van de VRT.

Het beleidsplan is sinds eind 2015 van toepassing op alle nieuwe, en grondig vernieuwde websites en apps. Het toegankelijkheidsniveau van de volgende digitale producten werd in 2015 verhoogd zodat ze beantwoorden aan de criteria van de VRT-specifieke toegankelijkheidsrichtlijnen:

•  Apps

De Redactie

Sporza Voetbal

Radioplus

• Websites

Studio Brussel

MNM 

Viva Vlaanderen

Music for Life 2015

Canvas

·    

Via T888 werden in 2015 98,89% (met nachtlus, zonder nachtlus is dit percentage 98,32%) van de Nederlandstalige programma’s ondertiteld. Daarmee werd de norm van 95% gehaald. De norm voor nieuws- en duidingsprogramma’s (100%) werd met 99,95% net niet gehaald. De 0,05% stemt overeen met het nachtelijke extra journaal bij de aanslagen in Parijs (nacht tussen 13 en 14 november 2015). Dit éne (nachtelijk) extra journaal kon onmogelijk ingepland worden.

Er werd in 2015 verder gewerkt voor het uitbreiden van het aanbod met T888 ondertiteling:

•    In 2015 werden bijkomende inspanningen geleverd voor extra uitzendingen (vb terreurdreiging).
• Vanaf januari 2015 worden alle uitzendingen van Karrewiet en Karrewiet VGT online met T888 ondertitels aangeboden.
• Sinds december 2015 wordt een aantal volledige programma’s op Canvas.be met T888 ondertitels aangeboden. (Dit aanbod wordt stelselmatig uitgebreid in 2016).
• Elke DVD die via Line Extensions wordt gepubliceerd heeft nu vanaf de eerste uitgave T888-tite

Eind 2015 was het nog niet mogelijk om de T888-ondertiteling op te nemen op alle VRT-websites omwille van de complexiteit van de productieomgevingen en variatie in werkprocessen. De VRT volgt wel een stappenplan waarbij de nodige investeringen gedaan worden om deze doelstelling te realiseren. Deze doelstelling werd dus niet behaald, maar er is wel een evolutie in vergelijking met 2014.

        In 2015 werd het aanbod met VGT (journaal, Karrewiet en afgeleiden) voortgezet. Zo was Karrewiet dagelijks op Ketnet.be en via VOD (video-on-demand) beschikbaar, en was het 19 uur journaal dagelijks live via Deredactie.be en na uitzending gratis te herbekijken op Deredactie.be en via VOD. Ook de intrede van de sint werd opnieuw met VGT op open net uitgezonden. Karrewiet wordt dagelijks op Ketnet (open net) met VGT uitgezonden (’s ochtends op de dag na de uitzending). Extra inspanningen werden geleverd tijdens extra journaals in verband met terreurdreiging, ie. het 13 uur journaal werd simultaan live op Canvas met VGT en het 19 uur journaal met VGT werd om 20 uur op het derde net uitgezonden.