1.4.3 Aggregatie: website-eigenaars

De websitebeheerder zorgt ervoor dat de website vorm krijgt en visualiseert de inhoud die de contentleverancier aanlevert.

Om het internetsegment dat tot de Vlaamse mediasector gerekend kan worden af te bakenen zullen er een aantal keuzes gemaakt moeten worden. Er zijn in juli 2020 maar liefst 1.668.146 geregistreerde ‘.be” websites en 6.456 “.vlaanderen” websites. [185]

In het mediaconcentratierapport worden volgende criteria gehanteerd:

• De domeinnaam moet eigendom zijn van een Vlaamse onderneming.

• De op het Vlaamse publiek gerichte informatie die beschikbaar gesteld wordt via de website moet ofwel het equivalent zijn van een klassiek mediaproduct, aangeboden worden door een onderneming die reeds op een andere wijze actief is in de Vlaamse mediasector, ofwel moet de inhoud vergelijkbaar zijn met die van een “klassiek” mediaproduct.

INFOFRAGMENT: ONLINE VLAAMSE SERIES BINGEN

Het komt meer en meer voor dat we online, Vlaamse series kunnen bingewatchen nog voor de volledige reeks lineair is uitgezonden. De afgelopen jaren werden er ook voor het eerst online first tv-programma’s gelanceerd.

Het begon in oktober 2018 met de onlinejongerenreeks wtFock. Vanwege het grote succes kwamen in 2019 het tweede en derde seizoen uit. Na drie seizoenen wist het programma nog altijd ongeveer 300.000 vaste kijkers te behouden. [186] Het real-time karakter van de serie werd eveneens aangehouden tijdens de Coronacrisis en de serie werd omgedoopt tot “wtFOCKdown”. De afleveringen werden ongeveer anderhalf miljoen keer bekeken. Ook de vorige seizoenen waren opnieuw populair, wat 215.000 views opleverde op de platformen van wtFOCK.be en VIJF.be. In totaal zijn er sinds april 2020 al 1.664.000 views geregistreerd op beide platformen. [187]

In navolging van wtFOCK, werd de 'urban talkshow' WAJOW! opgericht door Hakuna Academy, het talentenbureau van het regisseursduo Adil El Arbi en Bilall Fallah. WAJOW! werd gemaakt door vrijwilligers zonder financiële (hulp)middelen en richt zich op jongeren tussen 12 en 24 jaar oud. De talkshow biedt daarnaast ook kansen aan opkomend talent met verschillende etnische achtergronden die de weg naar de klassieke platformen nog niet gevonden heeft in de hoop om nieuwe rolmodellen te kweken. In 2020 werden elke twee weken een nieuwe aflevering beschikbaar gemaakt online en zonder reclame. [188]

Ook DPG Media, het bedrijf achter het online platform VTM GO, wil nog meer inzetten op het veranderende kijkgedrag door kijkers te lokken naar haar platform met nieuwe webreeksen, zeker nu het Vlaams Audiovisueel Fonds zulke projecten steunt. Zo startte VTM in 2020 een nieuwe webreeks die zich richt op jongeren, genaamd ‘Brak’. Naar analogie met wtFOCK, heeft ook deze webreeks een twaalftal korte afleveringen van ongeveer tien minuten en een eigen Instagramaccount. De webreeks zal vanaf het najaar uitsluitend te zien zijn op VTM GO. [189]

Daarnaast kondigt DPG Media aan een nieuwe telenovelle te maken in samenwerking met het productiehuis De Mensen. Reden hiervoor is de populariteit van de telenovelles op VTM GO ('Sara', 3,5 miljoen views; 'LouisLouise', 1,5 miljoen views en 'Ella', 600.000 views). Opmerkelijk is dat het voornamelijk jongeren zijn die de telenovelle ‘herontdekken’. Ongeveer de helft van de kijkers is jonger dan 25 jaar. De nieuwe telenovelle zal op lineaire televisie en op het online streamingplatform VTM GO beschikbaar zijn. [190]

In navolging van het populaire eerste seizoen van Dertigers startte begin januari 2020 het tweede seizoen van de reeks. Na enkele weken werden al meer dan 2,3 miljoen views geregistreerd op het videoplatform VRT NU. Dit is een stijging van 50 procent in vergelijking met de eerste weken van het eerste seizoen. Bovendien werd het dagrecord van het VRT NU verschillende keren verbeterd dankzij het nieuwe seizoen. [191]

Productiehuis Eyeworks produceerde in 2019 dan weer de allereerste fictiereeks van eigen bodem die exclusief op Instagram te zien was: Instaverliefd. Vanwege het succes van het eerste seizoen (meer dan 7 miljoen views in totaal en elke dag meer dan 18.000 kijkers) werd in oktober 2019 het tweede seizoen van Instaverliefd gelanceerd. Op 1 november werden alle fragmenten gebundeld in één video, die beschikbaar is op Instagram TV en VRT.NU. [192]

Recent kondigde ook Ketnet aan dat het twee nieuwe webreeksen zal lanceren, waarvan de eerste, Meisjes genaamd, dit najaar verschijnt. De reeks is gebaseerd op de Noorse webserie Meisjes op Jenter, dat de voorloper is van de webreeks Skam. Skam was de basis van wtFock. De afleveringen zullen eerst online te zien zijn. [193]

Wie online kijkt, betaalt met zijn data en via advertenties. Kijkers via commerciële omroepen, hebben daarvoor een account nodig. Bij de openbare omroep is dit minder het geval, enkel voor VRT.NU moet je een account aanmaken. Om zo’n account aan te maken, moet je bepaalde gegevens verstrekken. Die kunnen dan gebruikt worden als parameter voor het invullen van reclameblokken. DPG Media past bijvoorbeeld targeted advertising, waarbij de reclameblokken worden aangepast op basis van de data van de klant, nu al toe op zijn online kanalen. Het kan die campagnes ook voor meer geld verkopen, omdat ze gerichter zijn dan brede campagnes op televisie. [194]

In Tabel 40 worden de belangrijkste websites en ondernemingen die beantwoorden aan de eerste delen van bovenstaande definitie samengebracht. Het gaat om websites die het equivalent zijn van klassieke mediaproducten en/of aangeboden worden door ondernemingen die reeds op een andere wijze actief zijn in de Vlaamse mediasector. De Franstalige websites worden hier niet in opgenomen. Ook websites van lokale radio’s en regionale tv zijn hier niet opgenomen, terwijl ze er quasi allemaal wel hebben. De websites die geen eigendom zijn van een klassiek mediabedrijf, maar wel als een Vlaamse mediawebsite beschouwd kunnen worden, zijn in Tabel 41 opgelijst.

DPG Media lanceerde in april 2019 een nieuw gratis video-on-demand-platform, VTM GO. Sinds 2014 zijn er op vtm.be al volledige afleveringen van Medialaanprogramma’s te bekijken, maar de focus lag hierbij nog meer op lineair tv consumeren. VTM GO doet eerder aan Netflix denken, met een gepersonaliseerd aanbod op basis van eerder kijkgedrag. VTM GO bundelt de content van de zenders van DPG Media, maar ook exclusieve series. Vtm.be en Stievie Free werden in de zomer van 2019 uitgefaseerd. [195]

Op 22 juli 2020 kondigde DPG Media aan dat ook de betalende versie van Stievie, Stievie Premium, per 1 september 2020 zal stoppen. De reden voor deze stopzetting is tweeledig: enerzijds wil DPG Media haar streamplatform VTM GO verder ontwikkelen. Anderzijds wordt de focus ten volle gegeven aan het nieuwe betalende streamingplatform tussen Telenet en DPG Media dat op 14 september 2020 gelanceerd werd. Dit platform, officieel Streamz genaamd, wordt wel eens de Vlaamse Netflix genoemd. De huidige abonnees van Stievie Premium worden omgeleid naar de recent gelanceerde, soortgelijke APP TV van TV Vlaanderen. [196] Ook de VRT werkt mee aan Streamz. Een catalogus van 1.500 programma’s van de openbare omroep zijn via Streamz te bekijken.

Eind mei 2019 voegden Mediahuis en DPG Media hun jobadvertentieplatformen samen: Jobat en vacature.com. De joint venture heet The House of Recruitment Solutions en werd in het najaar van 2019 operationeel. Mediahuis krijgt 51 procent van de aandelen, DPG Media 49 procent. Jobat en vacature.com zijn ook actief in Franstalig België via partnerships met l’Avenir, IPM (La Libre) en Références (Le Soir). [197]

Proximus moderniseerde in 2019 zijn televisieaanbod onder de naam Proximus Pickx. Vooral de interface van het tv-platform kreeg een make-over. Pickx draait zowel op de tv-decoder, als op computers, smartphones en tablets. Proximus lanceerde ook een nieuwe tv-decoder waarop de consument kan gamen. Het sloot daarvoor een overeenkomst met de Franse start-up in cloudgamingoplossing Shadow. [198] De vier belangrijkste Belgische tv-omroeporganisaties, VRT, DPG Media, RTBF en RTL, contesteren echter dat ze ooit hun akkoord hebben gegeven voor interface van Proximus Pickx. Zij dreigden naar de rechtbank of de politiek te stappen indien er geen nieuw akkoord kwam. Uiteindelijk werd een oplossing gevonden en is het niet verder geëscaleerd.

Verder biedt telecomoperator Proximus haar residentiële klanten een digitaal abonnement op Het Laatste Nieuws of Le Soir aan als onderdeel van hun internetabonnement, met uitzondering van de Epic-pakketten. Het bedrijf sloot hiervoor een exclusieve overeenkomst af voor een periode van zes maanden met de uitgevers DPG Media en Rossel. Na deze zes maanden kunnen er eventueel andere digitale kranten worden toegevoegd. [199]

Telenet lanceerde in 2019 een nieuwe decoder, die biedt ondersteuning voor Netflix en YouTube. Telenet komt ook met een nieuwe website en app.

Sinds de publicatie van het vorige Mediaconcentratierapport waren er enkele wijzigingen.

Evilpenguintv.com wordt niet langer verzorgd door Motormusic bv, maar sinds maart 2020 door de vzw Evil Penguin Media.

In de titel ‘Uitgeverijen van tijdschriften’ werd reeds aangehaald dat de merknaam Sanoma Media Belgium werd geschrapt vanwege de overname van Sanoma Media Netherlands door DPG Media Nederland. De websites worden verder verzorgd door DPG Media Home Deco Holding nv.

Het grootste Belgische thuiskijkplatform Universciné (met de website universciné.be) verandert in het platform Sooner (met de website sooner.be). Alle abonnees worden omgeleid naar de nieuwe website. [200]

De Vrije Brugse Radio Omroep (VBRO) heeft een nieuwe eigenaar gevonden. Hierdoor veranderen de naam en website in respectievelijk BNL en bnl.radio. [201]

In januari 2020 kondigde Roularta aan dat het eind februari 2020 de stekker uit haar e-commerceplatform voor de lokale handelaar Storesquare trok. Handelaars en potentiële klanten vonden namelijk de weg naar Storesquare niet en verkozen websites zoals Bol.com en Zalando boven Storesquare. [202]

Mediahuis verkocht haar platform voor tweedehandswagens Vroom.be aan Mobly. De Antwerpse mobiliteitsspeler wil de website verder uitbreiden met informatie over mobiliteit gerelateerde diensten en autogaranties. [203]

WEBSITES VLAAMSE MEDIASECTOR

Aanbieder

Ondernemingsnummer

Website

B.G.-Consulting nv

439278356

stadsradioleuven.be, stadsradiovlaanderen.be

Dalton Distribution (werking

van Fonk vzw)

458500786

dalton.be

De Deeluitgeverij bv

725510411

Bahamontes.be, motoren-toerisme.be, for-girls-only.be

DPG Media nv

432306234

dagallemaal.be, caz.be, demorgen.be, goedgevoel.be, hln.be (met subsite nina.be), humo.be, joe.be, livios.be, mijnenergie.be, primo.be, q2.be, qmusic.be, spaargids.be, jobat.be, stievie.be, story.be, tvfamilie.be, teveblad.be, tweakers.net, vacature.com, vitaya.be, vtm.be (met subsite VTM GO), vtmkids.be, vtmnieuws.be, vtmkoken.be, willy.radio.be

Via Plaza nv

818465610

eclipstv.be, evenaar.tv

Dobbit nv

454023544

dobbit.be

Drukkerij en Uitgeverij Halewijn

nv

405998646

kerkenleven.be

Editions Maglife bv

821495770

fiftyandmemagazine.be

Edition Ventures nv

437339742

actiefwonen.be

Villas Decoration bv

0713865857

villas-decoration.com

Edition Ventures Woman nv

480152077

elle.be, marieclaire.be

Eos Wetenschap vzw

725701837

Eostrace.be, eoswetenschap.eu, iedereenwetenschapper.be

Het Halfrond vzw

679840435

vlaamsparlement.tv

Lumière Publishing nv

473407114

Lumiereseries.com

Mass Transit Media nv

472432659

metrotime.be, zita.be

Mediafin nv

404800301

tijd.be (met subsite De Belegger)

Mediageuzen nv

446586614

pnws.be, ambiance.be

Mediahuis nv

439849666

Culy.be, famme.be, flanderstoday.eu, gezondheid.be, gva.be, hbvl.be, inmemoriam.be, jani.be, jetmagazine.be, jobat.be, koopjeskrant.be, Made In websites (per provincie + Kempen en Mechelen), manners.be, nieuwsblad.be,

nsmbl.be, standaard.be, thebulletin.be, vroom.be, zimmo.be

Ment Media bv

820484495

menttv.be

Blue Pixl Media b.v

735567727

clickx.be, shoot.be, techpulse.be (met subsite business.techpulse.be)

Evil Penguin Media vzw

0744913577

Evilpenguintv.com

Njam! nv

830498855

njam.tv

Plattelands TV nv

668376124

plattelandstv.be

Produpress nv

426753973

autogids.be, autowereld.be, autoscout24.be, GPinside.com, immoweb.be

Proximus nvpr

202239951

Proximus.be (met als subsite Pickx), proximus-sports.be

Psycho Media Belgium nv

426759715

Psychologies.be

rekto:verso vzw

862153915

rektoverso.be

Roularta Media Group nv

434278896

artsenkrant.com (met subsites Ak update specialist, Belgian oncology and hematology news, de Apotheker en Ak Hospitals), dezondag.be,feeling.be, fiscoloog.be (met subsites Fiscoloog Internationaal, Balans, TRVRPS, Fiscoloog Boeken en Fiscoloog Seminars), flair.be (met subsite fashionista), gocar.be, gostarters.be, immo.vlan.be, knack.be (en subsites Datanews, Focus, Grafisch-Nieuws, Insidebeleggen, Kanaal Z, KW, Moneytalk, Plus, Sport/Voetbalmagazine, Trends, Trends Style, Weekend), lamaisonvictor.com, libelle.be (met subsite Libelle Mama), libelle-lekker.be (met subsite shop.libelle-lekker.be), regiotalent.be, shedeals.be,

steps.be, sterck-magazine.be, storesquare.be, datanewjobs.be

DPG Media Home Deco Holding

404802477

ikgabouwen.be, vtwonen.be (met subsites Ariadne at Home, Feeling Wonen, Stijlvol Wonen, Wonen Landelijke stijl)

September Film Distribution

bv

845810207

cinemember.be

SBS Belgium nv

473307540

vier.be, vijf.be, zestv.be, jani.be

SBS Media Belgium nv

470302619

nrj.be

Studio 100 TV nv

540814788

Studio100.com

Telenet bv

473416418

9lives.be, playsports.be, snap.telenet.be, telenettv.be, yeloplay.be, netweters.be

Topradio nv

465147365

topradio.be

Universciné Belgium nv

821741636

Uncut.be, universcine.be, sooner.be

Vlaanderen Eén nv

890243036

Nostalgie.be, extra.nostalgie.eu

BNL Radio bv

414202272

bnl.radio

VRT nvpr

244142664

canvas.be, een.be, klara.be, ketnet.be, mnm.be, radio1.be, radio2.be, radioplus.be, sporza.be, stubru.be, vrt.be, vrtnu.be, vrtnws.be (met subtitels flandreinfo, flandersnews en flanderninfo), vrttaal.net, innovatie.vrt.be, sandbox.vrt.be, vrtnxt.be, openvrt.be, vrtstartup.org, langzullenwelezen.be

Wereldmediahuis vzw

479817230

mo.be

Tabel 40: Websites in de Vlaamse mediasector [204] [205] [206]

Kamelego.be zet dagelijks de zeven Vlaamse kranten om naar een audiobestand zodat iedereen met een leesbeperking ook kan genieten van journalistiek. Daarnaast zijn de audiokranten ook elke ochtend digitaal beschikbaar op www.anderslezen.be of via de app ‘anderslezen’ voor zowel iOS als Android.

INFOFRAGMENT: KOMT DE PODCAST (OOIT) VAN DE GROND IN VLAANDEREN?

Diverse rapporten en consultancybureaus tonen het economisch potentieel van de podcast, een combinatie van iPod en broadcast en tevens verzamelnaam voor alle online opvraagbare audiofragementen, aan. Zo schat PwC dat podcasts in 2020 meer dan 1 miljard euro aan advertentie-inkomsten zullen ophalen. [207]

Ondanks bovenstaande voorspellingen en de (prille) groeicijfers was er in 2019 niet echt sprake van een grote doorbraak. In vergelijking met Nederland en het Franstalige landsgedeelte loopt Vlaanderen achterop. De meest recente cijfers van Digimeter [208] bevestigen deze vaststelling. Voor veel Vlamingen zijn podcasts onbekend terrein. Zo heeft twee op tien Vlamingen nog nooit gehoord van een podcast. Dit zijn voornamelijk mensen ouder dan 55 jaar. Vier op de tien geeft aan dat het een belletje doet rinkelen, maar heeft er nog nooit naar geluisterd. Hierbij valt op dat er geen grote verschillen zijn tussen de leeftijdscategorieën.

Uit de cijfers van Digimeter blijkt dat 14 procent van de Vlamingen minstens maandelijks naar een podcast luistert. Dit gebeurt in ongeveer 50 procent van de gevallen via een website. Platformen zoals Spotify (27%), Apple (20%) en Google (12%) worden ook steeds belangrijker. Daarenboven kunnen digitale evoluties zoals de opkomst van smart speakers een positieve impact hebben op een de luistercijfers van podcasts.

Het Centrum voor Informatie over de Media (CIM) sprak o.b.v. cijfers over 2019 van een penetratiegraad van podcasts van 5,8% in Vlaanderen.

Wat de invloed van de coronacrisis op de download- en luistercijfers van podcasts betreft is geen eenduidige conclusie te trekken. Sommige podcastmakers zien een stijging van de cijfers, meer specifiek van nieuws- en duidingspodcasts, terwijl anderen net een daling vaststellen. Een mogelijke verklaring voor deze daling is dat veel podcasts beluisterd worden tijdens de file op weg naar het werk of naar huis. Gezien de maatregelen zijn er minder files waardoor de cijfers bijgevolg dalen. [209]

Er zijn meerdere Vlaamse nieuwssites die uitsluitend op het internet bestaan en geen link hebben met een ander mediaproduct. In Tabel 41 geven we een overzicht van de organisaties achter enkele websites die we tot de Vlaamse media kunnen rekenen, maar niet behoren tot een grotere mediagroep. Deze lijst is niet-exhaustief, aangezien het onmogelijk is om alle Vlaamse nieuwssites op te lijsten. Er zijn ook veel Vlaamse nieuwssites met een lokaal karakter. Dit komt aan bod onder 3.5 Onderzoek lokale journalistiek waarin de Vlaamse lokale nieuwsinitiatieven worden onderzocht.

Enkele van de Vlaamse nieuwswebsites hebben zich verenigd onder de koepel Media.21 en ijveren voor een mediabeleid dat zich richt op digitale innovatie. [210]

Eind 2018 is T-media (ook wel bekend als travelmedia) opgeslorpt door Media61 bvba. Even later werd Media61 op haar beurt overgenomen via fusie door GM Group. Alle nieuwswebsites van T-media en Media61 worden verder verzorgd door GM Group nv. In 2019 stapte Paul Gheysens, bekend van vastgoedontwikkelaar Ghelamco en voetbalclub Antwerp, in het kapitaal van GMGroup nv. [211] GMGroup, vooral bekend van Newsmonkey, zet in op twee nieuwe nieuwsinitiatieven. De lancering van het internationale nieuwsmagazine Newsweek, die zowel op papier als digitaal uitgegeven zal worden, en een digitale economische nieuwswebsite, BusinessAM. [212] Het werkt ook met een digitale nieuwsbrievennetwerk, 8AM.

In 2020 lanceerde Newsweek een Vlaamse primeur: haar eerste streaminggids ‘TV Digitaal’ als nieuwe vaste bijlage. Met deze gids tracht het nieuwsmagazine het versnipperde aanbod op de verschillende platformen die beschikbaar zijn in Vlaanderen in kaart te brengen én tegelijkertijd een maatstaf te zijn voor de kwaliteit van een programma. [213]

Verschillende digitale nieuwsmedia ondervonden daarnaast problemen met het opzetten van alternatieve, duurzame financieringsmodellen. Zo liet eind oktober 2019 hoofdredacteur Jozefien Daelemans weten dat ondanks de geslaagde fundraisingactie van eerder dat jaar Charlie Magazine uiteindelijk toch ophield te bestaan. Het was volgens haar te moeilijk om een onafhankelijk medium uit te bouwen zonder structurele steun van grote partners en/of de Vlaamse overheid. Ook Apache startte in 2019 een alarmbelprocedure om nieuw geld op te halen bij zijn coöperanten om zijn onafhankelijke koers verder te kunnen zetten. In mei 2020 werd op een bijzondere algemene vergadering het herstelplan voor de nieuwswebsite met een grote meerderheid goedgekeurd. Apache richt zich op een inhoudelijke verbreding en lanceert een nieuwe website en een marketingplan om meer abonnees te werven. [214]

Daarnaast kondigde Apache aan dat het vanaf december 2020 start met een papieren magazine uit te geven. Apache Magazine zal om de vier maanden verschijnen.

VLAAMSE NIEUWSWEBSITES

Aanbieder

Ondernemingsnummer

Website

De Werktitel cv

841795989

Apache.be

GetBasic vzw

457355493

DeWereldMorgen.be

GMGroup nv

464231310

Belgianfans.be (alsook antwerpfans.be, kaagentfans.be, kvmechelenfans.be en racinggenkfans.be), Newsmonkey.be, newsweek.be, express.live, rekening.be, businessam.be, gezond.be, Citytrip.be, euroreizen.be,

reiskompas.be, reisroutes.be,

rondreis.be, take-a-trip.eu, vakantiepromos.be, Goodbye.be

Golazo Media nv

478190796

cycling.be, running.be, sport.be

Havenkoepel vzw

413773690

flows.be

IEX Media B.V.

Buitenland

beursduivel.be

Peter De Smedt

natuurlijke persoon

showbizzsite.be

Rabona bv

685729325

voetbal24.be

Sceptr vzw

686575797

Sceptr.net

Sportsweb International B.V.

Buitenland

voetbalprimeur.be

Stem in ’t kapittel vzw

521886427

Doorbraak.be

Tagmag bv

673520785

Tagmag.news

Telinco bv

865996697

voetbalnieuws.be

Tabel 41: Vlaamse (nieuws)sites niet gelieerd aan een andere mediavorm [215]

Bij sociale media beschouwen we het platform zelf als de aggregatieschakel. De sociale media die volgens het Digimeterrapport het populairst zijn in Vlaanderen zijn eigendom van Amerikaanse bedrijven. [216] De Vlaamse media dienen, net zoals de andere gebruikers, de gebruiksvoorwaarden van deze websites te respecteren.

INFOFRAGMENT: WEBSITEBEZOEKEN VERDUBBELEN DANKZIJ CORONA

Corona heeft een uitermate positief effect (gehad) voor website-eigenaars. Velen zagen het aantal websitebezoeken (meer dan) verdubbelen. [217]

Mediahuis bijvoorbeeld zag in de laatste drie weken van maart het aantal websitebezoeken verdubbelen ten opzichte van de eerste week in maart. De Standaard online kende zelfs een groei van 80 procent. Naast het aantal bezoekers steeg ook de leestijd op de websites.

DPG Media tekende eveneens enkele sterke stijgingen op. In maart steeg het aantal bezoekers op HLN.be van 2,3 naar bijna 4 miljoen. De Morgen kende eveneens een verdubbeling van haar digitale bereik. Ook haar gratis digitaal platform VTM GO haalde met een stijging van 40 procent in het aantal dagelijkse gebruikers (142.000) een mooie groeicijfer. Eveneens werden er dagelijks meer dan 600.000 views gemeten. VTM GO deed het in de vakantiemaand juli extra goed. In vergelijking met vorig jaar kende het platform een stijging van meer dan 60 procent. Zo steeg het aantal accounts van 276.000 naar 450.000 en het aantal views van 6,3 miljoen naar 10,2 miljoen.

De VRT telde daarnaast een kwart meer gebruikers op haar digitaal platform VRT NU dan voor de crisis. In juli haalde het platform op weekbasis een gemiddelde van 1,5 miljoen video-opstarts en een half miljoen kijkers.

Uit een studie van het Institute for Media Studies (KU Leuven) [218] valt af te leiden dat niet alleen het aantal bezoekers of het aantal individuele accounts steeg, maar ook de interactiegraad tussen gebruikers en nieuwspagina’s op hun Facebookberichten. Zo stijgt de gemiddelde interaction rate [219] met geplaatste berichten in maart 2020 (0,23 %) ten opzichte van de maanden januari (0,17%) en februari (0,15%).

Ondanks deze cijfers zagen veel digital-only media het even niet meer zitten. Er werden tijdelijk geen nieuwe opdrachten gegund. Artikelen die reeds in de steigers stonden werden wel nog afgewerkt en vergoed. De voornaamste reden was ook hier het wegvallen van de advertentie-inkomsten. De Vlaamse overheid investeerde al in bijkomende overheidscampagnes zoals ‘check-check-check’. Deze reclamespots verschijnen ook op de digital-only media waardoor zij een (klein) deel van de reclame-uitgaven als inkomsten ontvangen.

SOCIALE NETWERKEN

Aanbieder

Ondernemingsnummer

Sociaal netwerk

Alphabet (met dochteronderneming Google)

/

YouTube

Cold Brew Labs

/

Pinterest

Facebook

/

Facebook

Instagram

Microsoft

/

LinkedIn

Twitter

/

Twitter

ByteDance

/

TikTok

Snap Inc.

/

Snapchat

Tabel 42: Populairste sociale netwerken in Vlaanderen

INFOFRAGMENT: ONLINE HATE SPEECH AANGEPAKT

Textgain, een spin-off van de Universiteit Antwerpen, publiceerde in juni 2020 een analyse over het taalgebruik op Twitter en Facebook. De algemene conclusie is dat de afgelopen vijf jaren de polarisatie in Vlaanderen in grote mate is toegenomen Zo is de waargenomen racistische, seksistische of dreigende taal respectievelijk maal drie, maal twee en maal drie gegaan. De onderzoekers verduidelijken dat het verharde taalgebruik voornamelijk afkomstig is van gepolariseerde persoonlijke meningen en in mindere mate van georganiseerde extremistische strekkingen. [220]

Ook internationaal komt Facebook steeds meer onder (financiële) druk te staan om racistisch en haatdragend taalgebruik doeltreffend aan te pakken. [221] Zo hebben meer dan honderd bekende merken waaronder Coca-Cola, Honda en North Face, hun advertenties tijdelijk stopgezet omdat ze van oordeel zijn dat het sociale mediaplatform te weinig actie onderneemt tegen dit soort berichten. Bovendien vrezen zij geassocieerd te worden met de inhoud van desbetreffende boodschappen indien een advertentie hiernaast verschijnt.

De advertentieboycot, die ondertussen is uitgegroeid tot de hashtag #stophateforprofit, beïnvloedt ook andere sociale mediaplatformen. Volgens een rondvraag van de World Federation of Advertisers (WFA) zou ongeveer één op drie multinationals ter wereld tijdelijk, gaande van één maand tot zes maanden, niet meer betalen voor reclame op sociale media.

In een reactie liet Facebook weten dat het de vrije meningsuiting blijft verdedigen op haar platform. Desondanks zal het naar analogie met Twitter waarschuwingen bij boodschappen met een aanstootgevende inhoud te plaatsen. Indien een bericht ondanks de inhoud voldoende nieuwswaardig is, laat Facebook dit bericht staan.

Midden september 2020 kondigden Facebook, Twitter en Google aan strengere maatregelen te nemen tegen nepnieuws met het oog op de Amerikaanse verkiezingen in november 2020. Zo opende Facebook een klimaatinformatiecentrum om fake news omtrent klimaatsveranderingen te weerleggen met feitelijke en betrouwbare informatie van toonaangevende klimaatorganisaties. Bovendien zal het platform politieke advertenties en berichten die hieraan verbonden zijn in de week voor de Amerikaanse verkiezingen weren. Ook Twitter voert haar acties tegen fake news verder op door berichten actiever te brandmerken en te verwijderen indien deze opzettelijk fake news verspreiden. Google gaat ten slotte voorspellingen uit haar zoekresultaten verwijderen die geïnterpreteerd kunnen worden als claims voor of tegen een kandidaat of politieke partij. [222]

[185] DNS Belgium, “Totaal aantal registraties”, https://www.dnsbelgium.be/nl.
[186] Het Laatste Nieuws, De Bruyne, J., “Ze bereiken er jongeren mee én sparen geld uit”, 9 juli 2020.
[187] Mediaspecs, “Televisiezenders VIER en VIJF zien online bereik stijgen met 11%”, https://www.mediaspecs.be/televisiezenders-vier-en-vijf-zien-online-bereik-stijgen-met-11/, 28 april 2020.
[188] De Morgen, Lê Van, E., “'WAJOW!' mikt op de broekzak van jongeren”, 22 november 2019.
[189] Het Laatste Nieuws, De Bruyne, J., “Ze bereiken er jongeren mee én sparen geld uit”, 9 juli 2020.
[190] Het Laatste Nieuws, Coenegracht, M., “'Sara', 'David' en 'Ella' krijgen een opvolger”, 5 december 2019.
[191] De Morgen, “Ongeziene kijkcijfers. Zij het online”, 4 januari 2019.
De Morgen, “‘Dertigers’ geeft online tv-kijken een boost”, 30 januari 2020.
[192] Het Nieuwsblad, “'Instaverliefd' krijgt vervolg”, 24 oktober 2019.
[193] Het Nieuwsblad, Desmytere, W., “Ketnet komt met webreeks over vier vriendinnen”, 5 augustus 2020.
[194] De Tijd, Haeck, P., “Temptation Island beleeft online tweede leven”, 19 februari 2019.
[195] De Tijd, Haeck, P., “VTM GO overtreft verwachtingen”, 21 juni 2019.
[196] Het Laatste Nieuws, “Stievie verdwijnt in september”, 22 juli 2020.
[197] De Standaard, Dendooven, P., “Rivalen Jobat en Vacature omarmen elkaar op jobmarkt”, 29 mei 2019.
[198] De Standaard, “Alle video op één plek”, 14 juni 2019.
De Standaard, “(Opnieuw) mikken op online games”, 14 juni 2019.
De Tijd, Suy, P., “Tv-zenders verklaren Proximus de oorlog”, 15 juni 2019.
[199] Mediaspecs, “Proximus geeft ruim miljoen klanten gratis digitaal krantenabonnement”, https://www.mediaspecs.be/proximus-geeft-ruim-miljoen-klanten-gratis-digitaal-krantenabonnement/, 2 december 2019.
[200] De Tijd, Peeters, T., “Thuiskijkplatform Universciné muteert in Sooner”, 4 mei 2020.
[201] VRT NWS, Depauw, F., “Vrije Brugse Radio Omroep (VBRO) heeft nieuwe eigenaar en krijgt nieuwe naam”, 31 maart 2020.
[202] De Tijd, Haeck, P., “Roularta bijt in het zand tegen Bol.com”, 15 januari 2020.
[203] Het Belang van Limburg, “Mediahuis verkoopt Vroom.be aan Mobly”, 3 juli 2020.
[204] De website Villas-decoration.com is niet langer onderdeel van Edition Ventures nv. Het is overgegaan naar de bv Villas Décoration.
[205] Psycho Media Belgium nv is voor 100% in bezit van Edition Ventures (437339742)
[206] Blue Pixl Media b.v. nam alle websites over van Minoc Data Services bvba.
[207] Space essentials newsletter, “Reclame en Podcast: (nog) weinig weerklank in België”, 30 januari 2019.
Villamedia, Rogmans, D., “Pegels verdienen met podcasts”, https://www.getrevue.co/profile/villamedia/issues/pegels-verdienen-met-…, 23 februari 2019.
[208] De Marez, L., & Vandendriessche, K., Digimeter 2019. Digitale mediatrends in Vlaanderen, 2019., https://mediawijs.be/sites/default/files/wysiwyg/users/imec-digimeter-r… .
[209] BAM, Petitjean, F., “De podcast in het coronatijdperk”, https://www.marketing.be/inspire-content/nl/de-podcast-in-het-corona-ti…, 5 mei 2020.
[210] Media21 bestaat uit Apache, DeWereldMorgen.be, Doorbraak.be, MO*/MO.be, Newsmonkey, rekto:verso en StampMedia.
[211] De Tijd, Haeck, P., & Sephiha, M., “Vastgoedmagnaat Paul Gheysens stapt in media”, 29 mei 2019.
[212] De Standaard, Dendooven, P., “Uitgever van Newsmonkey daagt De Tijd en Knack uit”, 25 juni 2019.
[213] Mediaspecs, “Newsweek lanceert eerste streaminggids ‘TV Digitaal’ en geeft special ‘De toekomst van onze gezondheid’ uit”, https://www.mediaspecs.be/newsweek-lanceert-eerste-streaminggids-tv-digitaal-en-geeft-special-de-toekomst-van-onze-gezondheid-uit/, 27 mei 2020.
[214] De Morgen, Debuscchere, B., “'Charlie' stopt gevecht tegen de bierkaai”, 18 december 2019.
De Standaard, Droeven, V., “Apache en co. in woelig water”, 1 augustus 2019.
Knack, “Nieuwswebsite Apache keurt herstelplan goed”, 9 mei 2020.
[215] Media61 bvba: Fusie door overneming sinds 27/12/2018. Overgenomen door GMGroup nv.
[216] De Marez, L., & Vanhaelewyn, B., Imec Digimeter 2018, “Measuring Digital Media Trends in Flanders, 2018”.
[217] Vlaamse Vereniging voor Journalisten, Deltour, P., “EEN MAAND CORONACRISIS: DE IMPACT OP DE (VLAAMSE) JOURNALISTIEK”, https://journalist.be/2020/04/een-maand-coronacrisis-de-impact-op-de-vlaamse-journalistiek, 11 april 2020.
Het Laatste Nieuws, Coengracht, M., “Kwart meer kijkers sinds lockdown, maar niet alle zenders profiteren: VTM, Eén en Canvas groeien, VIER valt terug”, 29 mei 2020.
Mediaspecs, “Dubbel zoveel gebruikers voor Libelle-lekker.be”, https://www.mediaspecs.be/dubbel-zoveel-gebruikers-voor-libelle-lekker-be/, 27 april 2020.
Het Laatste Nieuws, Coenegracht, M., “We kijken meer tv dan ooit”, 31 juli 2020.
[218] IFMS K.U.Leuven, Opgenhaffen, M., “Nieuwsconsumptie in tijden van Covid-19: meer bezoekers, meer likes, meer engagement.”, https://medium.com/@michael.opgenhaffen/nieuwsconsumptie-in-tijden-van-…, 3 april 2020.
[219] Het aantal interacties ten opzichte van het totale aantal berichten op die pagina en ten opzichte van het aantal volgers van die pagina op het moment van die berichten.
[220] De Standaard, Cools, S., “Online zingt het vogeltje ranziger dan ooit tevoren”, 17 juni 2020.
[221] De Morgen, Rabaey, M., “Pakt Facebook nu écht de onlinehaat aan?”, 29 juni 2020.
Het Nieuwsblad, De Meyer, A., “Geen geld meer om haat te tolereren”, 30 juni 2020.
Het Laatste Nieuws, Watthy, S., “1 op 3 adverteert niet meer op sociale media”, 1 juli 2020.
[222] De Tijd, “Techreuzen treden strenger op tegen nepnieuws”, 16 september 2020.
De Morgen, Verhagen, L., “Facebook start informatiecentrum tegen nepnieuws over klimaat”, 15 september 2020.