4.3.7 Uitbreidingsmogelijkheden en beleidsaanbevelingen
4.3.7.1 Beperkend mechanisme op investeringen van dienstenverdelers in coproducties van de eigen mediagroep
Ten gevolge van de stimuleringsregeling zijn de dienstenverdelers verplicht om de audiovisuele sector te ondersteunen. Wanneer een dienstenverdeler aandelen van een mediagroep bezit van een televisieomroeporganisatie, kan het zijn dat hij de verplichte bijdrage ten voordele van de eigen zenders gaat gebruiken. Hierdoor kan er een ongelijkheid optreden tussen de verschillende dienstenverdelers. Het is belangrijk om na te gaan in welke mate deze ongelijkheid doorweegt op het functioneren van de mediamarkt. De VRM zou in dat geval aanbevelen om een beperkend mechanisme in te bouwen.
4.3.7.2 De opdracht van MediAcademie meer enten op diversiteit van het aanbod
In de Commissie Media van 7 juni 2018 tijdens de hoorzitting over het voorstel van resolutie betreffende de uitbouw van een toekomstgerichte en mediumneutrale ondersteuning van onafhankelijke, kwalitatieve journalistiek kwam er van verschillende kanten kritiek op de MediAcademie als een vorm van indirecte steun aan mediabedrijven.
De vertegenwoordiger van journalismfund.eu suggereerde een medianeutrale Mediacademie, gefinancierd door de overheid en door de mediabedrijven, waar alle journalisten trainingen kunnen krijgen. Een mogelijkheid is de erkenning als beroepsjournalist te koppelen aan een verplicht aantal uren opleiding, naar analogie met de situatie in andere vakverenigingen. Dat kan ook een oplossing zijn voor freelancers, die vandaag noodgedwongen aan lage tarieven werken.
Ook Newsmonkey en Doorbraak zeiden dat het grootste deel van de steun naar dezelfde twee grote bedrijven gaat.
De opdracht van MediAcademie is momenteel vooral gericht op het ondersteunen van opleidingen voor kwaliteitsvolle journalistiek. Die opdracht zou meer geënt kunnen worden op de journalisten zelf i.p.v. op mediabedrijven. Opleidingen van mediabedrijven zouden ook opengesteld kunnen worden voor alle journalisten.
4.3.7.3 Hervorming distributiesteun
Traditionele uitgevers worden door het distributiecontract tussen de Belgische staat en Bpost ondersteund bij de distributie van geschreven pers. Nieuwe digitale media-initiatieven hebben het moeilijk om een groot publiek te bereiken. Dit komt voornamelijk door sterke internationale gatekeepers als Google en Facebook. Om een gelijk speelveld te creëren, gaan er stemmen op om de distributiesteun en verschillen in btw voor traditionele uitgevers uit te laten doven. Aangezien de distributiesteun en de btw-regeling federaal geregeld wordt, zal dit moeten gebeuren in overleg tussen verschillende niveaus. Een andere mogelijkheid is om op Vlaams niveau initiatieven op te zetten om de toegankelijkheid en de verspreiding van nieuwe digitale media-initiatieven te bevorderen.
4.3.7.4 Uitbreiding stimuleringsregeling
In de lijn met het Vlaamse Regeerakkoord 2014-2019 maakte het Vlaamse Parlement in 2018 werk van een investeringsverplichting die opgelegd wordt aan niet-lineaire televisieomroeporganisaties (zie 1.3.3 Stimuleringsregeling van audiovisuele sector).
De nadere voorwaarden m.b.t. de implementatie (criteria, procedure, vrijstellingen,…) van de decretale bepalingen dienen nog te gebeuren door de Vlaamse Regering, de Vlaamse Regulator voor de Media wil evenwel aanstippen dat het, om een level playing-field te creëren tussen enerzijds de dienstenverdelers (art. 184/1 Mediadecreet) en de niet-lineaire televisieomroep-organisaties (art.157 Mediadecreet), aangewezen is om ook de huidige procedures en voorwaarden te evalueren, aangezien deze ingevoerd werden op basis van toenmalige media-ecosysteem. Ondertussen heeft het media-ecosysteem heel wat transities ondergaan.