2.2. ARCHIEF

SD36: Het VRT archief maakt deel uit van het Vlaamse audiovisuele erfgoed.   De VRT speelt een belangrijke, actieve rol bij de conservering, digitalisering en annotatie van dit waardevol historisch archief.   

OD36.1:In afwachting van de oprichting en de operationele werking van het in het vooruitzicht gestelde Vlaams Instituut voor de Archivering en ontsluiting van Audiovisueel Erfgoed (‘VIAA’), zet de VRT met ingang van 1 januari 2012 zelf, bij wijze van toegevoegde opdracht, een vervolgtraject op van haar digitaliseringsproject DIVA. Dit traject heeft tot doel de continuïteit van de conservering, digitalisering en basisannotatie van het volledig historische archief van de VRT (in totaal : 270.000 uren beeld en 121.000 uren geluid) gedurende de bedoelde overgangsperiode te verzekeren.

De VRT rapporteert jaarlijks over de uitvoering van deze toegevoegde opdracht.

 

OD36.2: Zodra VIAA als aparte rechtspersoon is opgericht en operationeel is, zal VIAA instaan voor de conservering, digitalisering en basisannotatie van het resterend deel van het historische VRT archief. De modaliteiten van overgang worden overeengekomen tussen VIAA en de VRT. Uitgangspunt hierbij is dat lopende digitaliseringsprojecten worden overgenomen door VIAA en afgewerkt tegen de overeengekomen voorwaarden.

De VRT zal mee instaan voor de strategische oriëntaties en de operationele invulling van het VIAA. Met VIAA worden afspraken gemaakt over de verdere inzet van het DIVA-team en de valorisatie van de digitaliseringsinfrastructuur van de VRT. 

De VRT blijft eigenaar van het door haar ingebrachte materiaal en zal dit blijven bewaken. 

 

OD36.3: Indien VIAA niet zou worden opgericht of niet zou worden opgericht gedurende de looptijd van de  beheersovereenkomst, zal de VRT gedurende de volledige periode van de beheersovereenkomst, bij wijze van toegevoegde opdracht, instaan voor de verdere conservering, digitalisering en basisannotatie van het historische archief van de VRT. De uitvoering van de opdracht voor het resterend deel van het volledige historische VRT archief (in totaal 270.000 uren beeld en 121.000 uren geluid) wordt gespreid over de 5 jaar van de beheersovereenkomst.

In dat geval zullen de nadere uitvoeringsmodaliteiten het voorwerp uitmaken van een addendum aan deze beheersovereenkomst waarin onder meer de financiering, aanpak en opvolging zullen worden vastgelegd.  Dit addendum wordt uiterlijk op 31 december 2013 afgesloten.

Om deze doelstelling te behalen dient:

  1. De VRT met ingang van 1 januari 2012 zelf, bij wijze van toegevoegde opdracht, een vervolgtraject op te zetten van haar digitaliseringsproject DIVA en hierover jaarlijks te rapporteren.

De VRT stelt dat het VRT-archief op 1 januari 2014 startte een verregaande samenwerking met VIAA, het Vlaams Instituut voor Audiovisuele Archivering. Dit gebeurde met het oog op drie vooropstellingen: men wil door de versnelde digitalisatie het ruime audiovisuele VRT-archief van degeneratie vrijwaren, het Vlaams erfgoed ter beschikking stellen van de Vlaamse Gemeenschap (in het bijzonder van het onderwijs, de bibliotheken en wetenschappelijk onderzoek) en het VRT archief duurzaam bewaren. Hiermee werd het VErDi –project,  het vervolgtraject van DivA, stopgezet op het moment dat VIAA actief werd. De projecten die onder VErDi werden opgestart, werden onder VIAA verdergezet.  

Digitalisering

Dankzij de financiële middelen van VIAA kon de VRT zo goed als bijna volledig de digitalisatie van zijn VHS collectie afronden. In 2014 werden bijna 90.000 uren VHS-materiaal gedigitaliseerd. VRT werkte in 2014 verder aan de digitalisering van zijn eigen SP-SX videocollectie. Er werden meer dan 12.000 uren gedigitaliseerd. Het is de bedoeling om in 2015 dit project af te ronden zodat er niets meer van het VRT archief op analoge videobanden staat (een drager die snel veroudert). De digitalisering van DAT en audiocassettes werden al volledig afgewerkt onder VErDi in 2013. Wat film betreft, werd er nog  87,5 uur gedigitaliseerd in 2014.

Samen met het VIAA werd ook een project opgestart om de kwartduim-audiobanden van het radioarchief te digitaliseren. Deze collectie, die uit bijna 100.000 banden bestaat, bevat uniek klankmateriaal dat een beeld schetst van de geschiedenis van Vlaanderen doorheen de 20ste eeuw. De eerste 6.000 banden werden in 2014 gedigitaliseerd. VRT registreerde[1] het voorbije jaar ook meer dan 15.000 banden en maakte ze op die manier klaar voor digitalisatie. Het hele project moet op 5 jaar afgerond zijn. 

Annotatie

In 2014 werden ongeveer 20.000 video- en woorditems van basisannotatie voorzien. Deze annotatie laat toe om efficiënt te zoeken in het gedigitaliseerd archief en maakt het gemakkelijker voor gebruik voor de VIAA doelstellingen. 

Onderzoek

VIAA startte in 2014 het interactieplatform ‘Testbeeld’ op. Langs deze weg kan het VRT (en ander) erfgoed aangeboden worden aan het onderwijs.

Een groep van acht VRT-onderzoekers-archivarissenstreal doorzocht het VRT archief op zoek naar bruikbaar materiaal voor deze doelgroepen en werkt daarvoor samen met leerkrachten die naar VIAA gedetacheerd zijn. 3.500 audio- en videobestanden werden reeds geselecteerd en gekoppeld aan de leerplannen die gebruikt worden in het Vlaams Onderwijs. 

 

CONCLUSIE: De VRT lijkt deze doelstelling behaald te hebben.



[1] “Registreren” is de analoge drager opnemen in een database door een uniek nummer er aan toe te kennen (eventueel al aangevuld met de beschikbare metadata (zoals datum, plaats, artiest en net). Het nummer wordt tegelijk ook omgezet naar een barcode die op de analoge drager wordt aangebracht. Het uiteindelijke digitale bestand is te vinden via dat unieke nummer.