Inleiding

Op grond van artikel 218, §1, 9°, van het decreet van 27 maart 2009 betreffende radio-omroep en televisie (hierna: Mediadecreet) is de algemene kamer van de Vlaamse Regulator voor de Media (hierna: VRM) belast met het toezicht op de naleving door de openbare omroep (hierna: VRT) van de beheersovereenkomst met de Vlaamse Gemeenschap en met het jaarlijks rapporteren hierover aan de Vlaamse Regering.

Het door de VRM uitgevoerde toezicht betreft de inhoudelijke bepalingen van de beheersovereenkomst en is niet van financiële of budgettaire aard. Reeds in de memorie van toelichting bij het ontwerp van decreet dat heeft geleid tot artikel 169 van de (inmiddels opgeheven) decreten betreffende de radio-omroep en de televisie, gecoördineerd op 4 maart 2005, luidde het dienaangaande: “Tenslotte treedt de algemene kamer ook op als onafhankelijk orgaan dat toezicht houdt op de naleving van de beheersovereenkomst door de openbare omroep. Het gaat niet om een financieel of budgettair toezicht, wel om een toezicht op de naleving van de inhoudelijke bepalingen van de beheersovereenkomst. Hierover wordt jaarlijks gerapporteerd aan de Vlaamse Regering. Deze bevoegdheid van de Vlaamse Regulator voor de Media is complementair met het toezicht door de Vlaamse Regering via de gemeenschapsafgevaardigde zoals geregeld in artikel 25 van de gecoördineerde decreten.” (Parl. St. Vl. Parl., 2005-2006, nr. 464/1, 9). Derhalve worden de financiële betrekkingen tussen de Vlaamse Gemeenschap en de VRT niet behandeld in het toezichtsrapport.

Het voorliggende rapport heeft betrekking op het werkingsjaar 2022, het tweede jaar van de beheersovereenkomst 2021-2025. De VRM beoordeelt de mate waarin de openbare omroep in 2022 de performantiemaatstaven heeft behaald. In het rapport worden de door de VRT behaalde resultaten behandeld in het kader van elke doelstelling afzonderlijk.

De VRT heeft hiertoe zowel cijfergegevens als beschrijvende passages bezorgd aan de VRM. De cijfergegevens zijn deels afkomstig van externe onderzoeksbureaus (o.a. dataSynergy, Profacts, Monitor Diversiteit (= onderzoek van Universiteit Antwerpen en Univeriteit Amsterdam)) en deels van de VRT zelf (studiedienst). Enkele gegevens zijn vertrouwelijk overgemaakt aan de VRM.

De cijfergegevens van de studiedienst van de VRT werden door de VRM geverifieerd aan de hand van steekproeven. Deze controle gebeurde na het opvragen van playlists (radio) en programmaschema's (televisie) voor periode van 1 januari 2022 tot en met 31 januari 2022 en voor de periode van 1 december 2022 tot en met 31 december 2022. Uit deze controle blijkt dat de door de VRT meegedeelde gegevens overeenstemmen met de controledata van de VRM. De controle gebeurde enerzijds in het kader van cultuuritems in Het Journaal van Eén en anderzijds voor de Vlaamse muziekproducties en Nederlandstalige muziek op radio.

De VRT heeft goede resultaten behaald. Alle performantiemaatstaven die in 2022 behaald moesten worden, werden, op één na, ook behaald. KPI 18, die bepaalt dat van de geregistreerde gebruikers minstens de helft één keer per maand in contact/interactie komt met één of meerdere van de digitale VRT-kanalen en dus een actieve gebruiker is, werd niet behaald. Eind 2022 was 40,2% van de geregistreerde gebruikers ook een actieve gebruiker. Over andere KPI's wordt in dit rapport nog geen uitspraak gedaan omdat ze nog niet behaald moesten zijn in 2022. Dat is het geval voor de KPI 10 (diversiteit in beeldvorming), het tweede en derde punt van KPI 11 (diverse samenstelling personeelsbestand) en KPI 37 (evaluatie samenwerkingsinitiatieven door een onafhankelijke deskundige). KPI 17 (versterkingdigitaal gebruik door meer geregistreerde gebruikers) moet pas worden behaald in 2025 maar deze doelstelling werd door VRT reeds behaald in 2022.