1.2.3 Distributie: omroepsignaaltransmissie
Er bestaan verschillende methoden om televisieomroepsignalen te distribueren. Oorspronkelijk werden tv-signalen enkel op analoge wijze via de ether (=terrestrisch) verspreid (ontvangst via antenne). Sinds de introductie van kabeltelevisie in de jaren 1960-70 is deze vorm van omroepsignaaltransmissie almaar populairder geworden, waardoor het vandaag in Vlaanderen de meest gebruikte technologie is om televisie te ontvangen. Satelliettelevisie bestaat in Vlaanderen, maar het aantal abonnees blijft beperkt.
Door de introductie van digitale terrestriële televisie en de daarop volgende analoge switch-off werd analoge terrestriële televisie volledig vervangen. In 2012 introduceerde Telenet met Teletenne een DVB-T-aanbod dat breder was dan enkel de (gratis) publieke omroepkanalen. Op 31 maart 2014 stopte Telenet echter met de dienst wegens gebrek aan commercieel succes. De VRT bleef als enige gratis uitzenden via DVB-T. Hier kwam op 1 december 2018 evenwel een einde aan, want de openbare omroep kondigde aan dan haar DVB-T-uitzendingen stop te zetten. Eind 2017 lanceerde TV Vlaanderen wel een nieuw aanbod via DVB-T, waar ondertussen de VRT-zenders ook deel van uitmaken.
In 2005 werd door Belgacom (ondertussen Proximus) de mogelijkheid gecreëerd om via het telefoonnetwerk digitale televisie te ontvangen. En vandaag de dag maakt over-the-top (OTT) televisie een stevige opmars.
Telenet kondigde al aan dat vanaf eind 2020 analoge tv stopgezet zal worden om zo meer ruimte te creëren voor internetverkeer. Ongeveer 180.000 Telenet-klanten kijken exclusief tv op deze manier. Evenveel mensen gebruiken analoge tv voor hun tweede of derde toestel. Telenet zal daarom hetzelfde zenderpakket onversleuteld digitaal op de kabel zetten in DVB-C-formaat. Om over te schakelen naar het nieuwe signaal, zal er eenmalig gezocht moeten worden via de instellingen van de tv.
Bij technieken zoals kabel of DSL bestaat een gedeelte van het netwerk wel uit glasvezelverbindingen (fiber), maar het laatste deel van de wijkcentrale/wijkverdeler tot aan de woning is coax of twisted-pair. Deze vormen verreweg het grootste aandeel van de aansluitingen. Bij Fiber To The Home (FTTH) is ook dat laatste stuk naar de woning glasvezelkabel. Proximus investeert de komende jaren sterk in FTTH om zijn netwerk te verbeteren en Fluvius meldde zich in 2019 aan als kabelomroepnetwerk.
Een overzicht van de categorieën van omroepsignaaltransmissie kan de lezer terugvinden in onderstaande Tabel 19: Platformen voor omroepsignaaltransmissie.
|
Kabel |
Draadloos |
|
|
|
|||||
|
Coax |
xDSL |
FTTH |
Terrestrieel |
satelliet |
OTT |
||||
|
vast en draagbaar |
mobiel |
Geconnecteerde tv Web-tv |
|||||||
|
Analoog |
digitaal |
Digitaal (DVBC) |
Digitaal |
digitaal |
Digitaal (DVBT(2)) |
analoog |
Digitaal (DVBS) |
digitaal |
|
Tabel 19: Platformen voor omroepsignaaltransmissie
Het Mediadecreet maakt een onderscheid tussen netwerkoperatoren en dienstenverdelers. Onder netwerkoperator wordt de aanbieder van een elektronisch communicatienetwerk verstaan (het bouwen, exploiteren, leiden en beschikbaar stellen van het netwerk).
Onder dienstenverdeler wordt elke rechtspersoon begrepen die door middel van elektronische communicatienetwerken één of meer omroepdiensten levert aan het publiek. De omroeporganisatie die alleen de eigen omroepdiensten ter beschikking van het publiek stelt, is geen dienstenverdeler of communicatienetwerk.
Figuur 7: Waardeketen omroepsignaaltransmissiemarkt geeft de verschillende stadia weer die doorlopen worden om omroepdiensten tot bij de eindgebruiker te brengen en welke bedrijven betrokken zijn in de distributie van televisieomroepsignalen.
De omroepsignaaltransmissiemarkt wordt in sterke mate gekenmerkt door verticale integratie. Operatoren op de omroepmarkt zijn vaak actief in verschillende onderdelen van de waardeketen. De eigenaar van het netwerk is vaak ook verantwoordelijk voor de exploitatie ervan. Bovendien vervullen deze partijen dikwijls ook de rol van dienstenverdeler die pakketten van programma’s levert aan de eindgebruiker op de retailmarkt.[82]
Ten gevolge van de Marktanalysebesluiten van 1 juli 2011 van de Conferentie van Regulatoren voor de elektronische Communicatiesector (CRC), is hier verandering in gekomen. De kabeloperatoren moesten immers aan elke speler die erom vraagt het volgende leveren:
- toegang tot een doorverkoopaanbod voor hun analoge televisieaanbod;
- toegang tot hun digitale televisieplatform;
- toegang tot een doorverkoopaanbod voor breedbandinternet.
Mobistar (nu Orange) was de eerste onderneming om hiervan gebruik te maken. Orange lanceerde zijn aanbod in 2016.
Overeenkomstig het besluit dat genomen is over de markt voor breedbandinternet moest Belgacom (ondertussen Proximus) zijn netwerk openstellen voor een alternatief televisieaanbod.
Op 29 juni 2018 werd de marktanalyse herzien en werden vergelijkbare toegangsverplichtingen als diegene uit vorige marktanalyse opgelegdmet name de toegang tot het platform voor digitale televisie en een doorverkoopaanbod voor analoge televisie. Het doorverkoopaanbod voor analoge televisie wordt echter niet meer afzonderlijk opgelegd, maar enkel in combinatie met de toegang tot het platform voor digitale televisie.
Deze toegangsverplichting wordt aangevuld met verplichtingen inzake transparantie, non-discriminatie en controle van de groothandelsprijzen. De berekening van de groothandelsprijs veranderde van de huidige “retail-minus”-methode naar een billijke prijs waarbij de verhuurder een marge op zijn kosten aanrekent. In 2020 nam de CRC hierover een prijsbesluit.
Buiten dit verplichte aanbod bestaat ook de mogelijkheid van een onderhandeld wholesalecontract. Op die manier maakte Base Company als dienstenverdeler gebruik van het Belgacomnetwerk om zijn triple playaanbod Snow te verkopen. De dienst werd echter stopgezet op 30 juni 2015.
Vanaf 3 juli 2017 ging het Easy Switch-project van start. Het maakt het o.a. voor consumenten van bundels met digitale televisie eenvoudiger om van operator te veranderen. De operatoren moeten de overschakeling zelf regelen, net zoals energieleveranciers. In verhouding tot het totaal aantal huishoudens die in 2019 nieuwe klant werden van een andere operator blijft het aandeel van easy switch ten opzichte van 2018 gelijk. Zowel in 2018 als in 2019 is bijna 20% van de nieuwe huishoudacquisities voor vaste diensten gebaseerd op easy switch.[83]
Figuur 7: Waardeketen omroepsignaaltransmissiemarkt[84] - tekstuele beschrijving Figuur 7
INFOFRAGMENT: DISTRIBUTIESECTOR ONDERVINDT WEINIG HINDER VAN CORONACRISIS
Doordat er veel mensen thuis zitten, wordt er meer tv gekeken. Dienstenverdelers speelden hierop in door een beperkt aantal films en series gratis ter beschikking te stellen.
Streamingdiensten deden gouden zaken in coronatijdperk: kijkcijfers van VTM GO, Telenet Play en Netflix schoten de hoogte in.[85]
Er ontstonden zelfs versneld nieuwe streamingdiensten. Zo werd begin april Live-ComedyTV gelanceerd, dat comedyshows aanbiedt. Een blauwdruk van het systeem lag al klaar. Doordat veel freelancers plots tijd over hadden, hebben ze in één week kunnen doen waar ze anders maanden voor nodig hadden.
Telenet bood aan meer dan duizend ziekenhuizen, woonzorgcentra en andere instellingen uit de zorgsector uit de zorgsector Yelo Play tijdelijk gratis aan. Zo konden patiënten die in geïmproviseerde en tijdelijke zorgruimtes verblijven waar geen tv-toestel is, voortaan televisiekijken via laptop, tablet of smartphone.
Het verbruik van vast internet steeg dan ook explosief. Om netwerkcongestie te vermijden, besloten Netflix en YouTube om de beeldkwaliteit van hun diensten te reduceren.
1.2.3.1 Omroepsignaaltransmissie via coaxkabel
Tot in 2008 kende Vlaanderen 8 erkende kabelverdelers, elk actief binnen een aparte geografische zone. Door zijn overnamepolitiek heeft Telenet gradueel de controle verworven over de kabeldistributie op het overgrote deel van het Vlaamse grondgebied.
Na de overname van UPC door Telenet in 2007, het kabelakkoord van 2008 (waarbij Telenet de activiteiten van Interkabel overnam)[86] en de overname van SFR in 2017, blijven er in Vlaanderen slechts 2 kabelbedrijven actief. VOO[87] bedient Voeren.[88] Alle andere Vlaamse gemeenten worden van kabel voorzien door Telenet. Op 1 maart 2019 werd Coditel Brabant bvba en het commercieel aanbod SFR definitief stopgezet. Sedertdien treedt Telenet in Drogenbos en Wemmel op als dienstenverdeler. Deze 2 kabelverdelers bieden zowel analoge kabel als interactieve digitale televisie via de coaxkabel aan. Telenet kondigde wel aan eind 2020 de analoge uitzendingen stop te zetten.
|
Netwerkbeheerder |
Ondernemings-nummer |
Dienstenverdeler |
Ondernemings- nummer |
Benaming commercieel aanbod |
|
VOO nv[89] (intercommunale) |
696668549 |
VOO nv (intercommunale) |
696668549 |
VOO |
|
VOO nv (intercommunale) |
696668549 |
Orange Belgium nv |
456810810 |
Orange |
|
Telenet bv |
473416418 |
Telenet bv |
473416418 |
Telenet |
|
Telenet bv |
473416418 |
Orange Belgium nv |
456810810 |
Orange |
Tabel 20: Omroepsignaaltransmissie via coaxkabel
VOO en Telenet zijn zowel netwerkoperator als dienstenverdeler. Dit is ook het geval voor Telenet in Interkabelgebied, waar Interkabel de eigenaar van het netwerk bleef.
Mobistar lanceerde in het eerste kwartaal van 2016 een aanbod digitale tv. Het maakt daarvoor gebruik van de kabelinfrastructuur van Nethys en Telenet. De merknaam Mobistar werd vanaf 9 mei 2016 vervangen door Orange. Orange startte ook gesprekken op met Coditel Brabant om zijn infrastructuur te gebruiken om digitale televisie aan te bieden. Deze werden verdergezet na de overname van Coditel door Telenet en ondertussen kan Orange digitale televisie aanbieden via het voormalige SFR-netwerk.
INFOFRAGMENT: WIE KOOPT VOO?
In 2019 verkocht Nethys o.a. kabeloperator VOO aan het Amerikaans fonds Providence Equity. Telecomoperatoren Telenet en Orange waren ook geïnteresseerd. Er kwam veel kritiek op verschillende vreemde deals die Nethys sloot. Ook de Waalse regering verzette zich hiertegen. Het vernietigde de verkoop en maakte het dossier over aan het parket.[90]
Daarna ontving Nethys een ingebrekestelling van het Amerikaanse investeringsfonds over de verkoop van telecomoperator VOO.[91] In december 2019 kwam dan naar buiten dat Nethys en Providence overeenkwamen een uitweg te zoeken uit de impasse in plaats van het juridische gevecht aan te gaan.[92] Daarna werden de gesprekken tussen de Brusselse kabelintercommunale Brutélé en de Waalse intercommunale Enodia (groep boven Nethys) hervat over de verkoop van aandelen van Voo.[93]
In februari 2020 leidde Orange Belgium dan een kortgedingprocedure in tegen de bedrijven Nethys en OTP Luxco, die de belangen van Providence vertegenwoordigt, in verband met de verkoop.[94] Later trad ook Telenet Group Holding hierbij toe. Op 29 juni 2020 besliste de rechtbank om de overeenkomst met onmiddellijke ingang te schorsen.
1.2.3.2 Omroepsignaaltransmissie via DSL
Sinds augustus 2005 kan in Vlaanderen via een DSL-kabel digitale televisie ontvangen worden.
Met Proximus TV brengt Proximus nv een uitgebreid aanbod van interactieve digitale televisiediensten tot bij de kijker. Via het Proximusnetwerk is ook Proximusdochter Scarlet actief. Tussen februari 2013 en juni 2015 was er ook Base Company nv met het Snow-aanbod.
|
Netwerkbeheerder |
Ondernemingsnummer |
Dienstenverdeler |
Ondernemingsnummer |
|
Proximus nv |
202239951 |
Proximus nv |
202239951 |
|
Proximus nv |
202239951 |
Scarlet Belgium nv |
447976484 |
Tabel 21: Omroepsignaaltransmissie via DSL
INFOFRAGMENT: VERNIEUWDE SAMENWERKING TUSSEN VRT EN PROXIMUS
Midden 2019 lanceerde Proximus zijn nieuwe televisieplatform Pickx. Dit leidde tot onvrede bij verschillende omroepen, waaronder de VRT. Proximus zou van start gegaan zijn zonder de toestemming van de omroepen. In december 2019 sloten Proximus en VRT uiteindelijk een overeenkomst om hun samenwerking rond distributie van de VRT-kanalen en content in het digitale tv-aanbod van Proximus te vernieuwen.
1.2.3.3 Omroepsignaaltransmissie via FTTH
Proximus begon in 2017 met het aanleggen van FTTH-infrastructuur. Het trekt de komende jaren elk jaar een miljard euro uit voor de verdere uitbouw van zijn glasvezelnetwerk. Tegen 2025 moeten ongeveer 2,4 miljoen Belgische woningen aangesloten zijn.
In 2019 ging Fluvius, het fusiebedrijf van Eandis en Infrax, van start met een pilootproject voor ‘glasvezel-tot-in-de-woning’ (of fiber-to-the-home) in vijf Vlaamse steden en gemeenten. Hiertoe diende Fluvius bij de VRM een kennisgeving in voor het aanbieden van een kabelomroepnetwerk. In elk van de vijf gemeenten werden een aantal centrale ‘stopcontacten’ voor telecomoperatoren gebouwd en vertrekkend van deze stopcontacten worden de huizen in de buurt aangedaan met een glasvezelkabel. In zo’n centraal stopcontact kunnen telecomoperatoren hun eigen infrastructuur aansluiten, teneinde zo hun diensten makkelijker in elk aangesloten huis aan te bieden. Volgens Fluvius moet de straat zo maar één maal worden opengebroken. De overstap naar een andere operator zou zo voor de klant makkelijker moeten worden.
Er is vooralsnog geen dienstenverdeler op het netwerk van Fluvius die tv-diensten aanbiedt.
|
Netwerkbeheerder |
Ondernemings-nummer |
Dienstenverdeler |
Ondernemings- nummer |
Benaming commercieel aanbod |
|
Fluvius System operator cv |
477445084 |
- |
- |
- |
|
Proximus nv |
202239951 |
Proximus nv |
202239951 |
Proximus nv |
Tabel 22: omroepsignaaltransmissie via FTTH
1.2.3.4 Omroepsignaaltransmissie via de ether (terrestrieel)
De zenders van de openbare omroep waren steeds de enige Vlaamse zenders die via een analoge antenne te bekijken waren. Sinds de afschakeling van het analoge terrestriële signaal in november 2008, konden ze enkel nog digitaal ontvangen worden.
Het zenderpark van de VRT werd in 2008 verzelfstandigd. De VRT heeft zijn aandelen in stappen verkocht aan Norkring België – een dochter van het Noorse Telenor – en aan de Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV).
In juni 2009 kende de Vlaamse Regulator voor de Media de licenties voor het aanbieden van een televisie- en radio-omroepnetwerk en het gebruik van de bijhorende digitale frequentiepakketten toe aan Norkring België.
In juli 2012 werd door Telenet het DVB-T-aanbod Teletenne gelanceerd maar op 31 maart 2014 stopte Telenet met de dienst.
Op 9 juli 2017 kondigde TV Vlaanderen aan vanaf half december 2017 van start te zullen gaan met een tv-abonnement via antenne in Vlaanderen en Brussel. Het aanbod bestaat uit een tiental zenders, waaronder de tv-zenders van Medialaan en SBS Belgium.[95]
De VRT kondigde op 17 mei 2018 aan te zullen stoppen met haar gratis DVB-T-aanbod vanaf 1 december 2018. De openbare omroep is van oordeel dat haar DVB-T-aanbod niet langer beantwoordt aan de actuele behoefte van de Vlamingen. De VRT is dan ook van oordeel dat het verdergaan met de DVB-T technologie een grote, niet te verantwoorden investering zou vergen.[96]
Op 30 augustus 2018 werd gecommuniceerd dat VRT in de ether blijft dankzij Antenne TV. M7 Group bereikte daarover een akkoord met de VRT om de zenders (één, Canvas en Ketnet) aan te kunnen bieden via het DVB-T-aanbod van TV Vlaanderen.[97] Op 30 juni 2020 vond er een fusie door absorptie plaats tussen M7 Group en Canal+ Luxembourg.
|
Netwerkbeheerder |
Ondernemingsnummer |
Dienstenverdeler |
Ondernemingsnummer |
Merknaam |
|
Norkring België nv |
808922491 |
Norkring België nv |
808922491 |
|
|
- |
- |
Canal+ Luxembourg (Luxemburg), marketing via Eviso nv |
426496231 |
TV Vlaanderen (Antenne TV) |
Tabel 23: Omroepsignaaltransmissie via de ether (terrestrieel) – vast
Een andere vorm van terrestriële televisie is terug te vinden in mobiele televisie waarbij televisiesignalen ontvangen kunnen worden via een gsm of smartphone. Op 15 september 2009 lanceerde Mobistar (nu Orange) een verbeterde versie waarbij mobiele televisie in HD-kwaliteit kon worden bekeken. In de zomer van 2013 werd dit aanbod echter stopgezet. Proximus stopte zijn mobiele tv-dienst via 3G in 2011 en verving het door een app. Momenteel wordt er geen gebruik meer gemaakt van mobiele terrestriële televisie.
1.2.3.5 Omroepsignaaltransmissie via satelliet
Televisiesignalen kunnen ook via de satelliet verspreid worden. Deze vorm van omroepsignaaltransmissie is niet gebonden aan een vaste vorm van netwerk (coax/koper) en is dus mobieler in zijn toepassing. Een satellietverbinding wordt soms aangewend om tv te kunnen kijken op een tweede verblijf of op campings.
Naast buitenlandse zenders is het mogelijk om BVN (het Beste van Vlaanderen en Nederland, de publieke satellietzender voor Nederlandstaligen in het buitenland) en Limburg TV gratis te ontvangen.
Sinds 2006 kunnen ook digitale signalen ontvangen worden via de satelliet. Vanaf toen bood Airfield nv onder de naam TV Vlaanderen via Astra toegang tot een uitgebreid gamma van digitale omroepen. Dit digitale aanbod is voorlopig niet interactief.
Op 22 december 2009 heeft Airfield zijn naam gewijzigd in Eviso. Op 1 oktober 2009 werd de exploitatie van TV Vlaanderen overgedragen aan de Luxemburgse M7 Group. Eviso staat enkel nog in voor de marketingactiviteiten.
Op 8 oktober 2010 ging Mobistar (nu Orange) van start met een aanbod voor omroepsignaaltransmissie via de satelliet. Dit werd echter teruggetrokken in de zomer van 2013.
In 2012 stopte het Luxemburgse Astra met het doorgeven van analoge signalen van diverse omroepen.
In 2015 startte TV Vlaanderen met live tv via het internet. Klanten van de digitale tv-pakketten kunnen deze optie gratis activeren. Er is ook mogelijkheid tot VOD.
Begin augustus 2018 maakte Joyne, een Nederlandse satellietaanbieder, haar aanbod Joyne Vlaanderen (BE JOYNE Travel) bekend. Het zenderaanbod bestaat uit o.a. de zenders van de VRT, Medialaan en SBS.[98] In het voorjaar van 2019 ging het aanbod ook effectief van start.
Op 30 juni 2020 vond er een fusie door absorptie plaats tussen M7 Group en Canal+ Luxembourg.
De geringe opname van satelliet-tv door eindgebruikers maakt duidelijk dat dit televisieplatform eerder een nichepositie bekleedt in het televisielandschap.
|
Netwerk-beheerder |
Origine |
Dienstenverdeler |
Ondernemingsnummer |
Merknaam |
|
SES Astra |
Luxemburg |
Canal+ Luxembourg (Luxemburg), marketing via Eviso nv |
426496231 |
TV Vlaanderen |
|
Eutelsat |
Frankrijk |
Joyne |
Buitenland |
BE JOYNE Travel |
Tabel 24: Omroepsignaaltransmissie via satelliet
1.2.3.6 Omroepsignaaltransmissie via OTT
Door het goed ontwikkelde breedbandnetwerk kunnen OTT-spelers in Vlaanderen succesvol zijn. Alle schakels in de keten (zie Figuur ) kunnen nu inhoud rechtstreeks aanbieden aan de eindgebruikers. Een voorbeeld hiervan is Lumière, een rechtenhouder, die inhoud rechtstreeks aan kijkers aanbiedt via lumiereseries.com. Naast laptops en smartphones, kan de tv zelf ook OTT worden via smart tv’s of specifieke apparatuur (geconnecteerde apparaten).
Omroepsignaaltransmissie via het internet gebeurt doorgaans op twee manieren: via web-tv of geconnecteerde tv. Web-tv kan omschreven worden als televisieomroepdiensten die via het internet rechtstreeks worden aangeboden aan de eindgebruiker. Bekende voorbeelden zijn de verschillende websites van televisiezenders waarop programma’s te (her)bekijken zijn, op aanvraag initiatieven vallen hier dus ook onder. Maar tevens via platformen (bv. YouTube), sociale netwerken (bv. Facebook) en apps kan er tegenwoordig tv gekeken worden.
Een belangrijke eigenschap van deze toepassingen is dat zij de traditionele dienstenverdelers (zoals de kabel- en IPTV-operatoren) omzeilen door rechtstreeks content aan te bieden aan de eindgebruiker.
Eind 2016 werd Amazon Prime beschikbaar in Vlaanderen en in augustus 2018 werd Facebook Watch bij ons gelanceerd. Beide platformen gaan de concurrentie aan met vooral Netflix, en in tweede orde YouTube. Nog andere internationale spelers (o.a. Disney+, Warner Media en NBC-Universal) hebben al aangekondigd met eigen OTT-platformen te komen.
Begin 2017 lanceerde de openbare omroep VRT NU, een videosite waarop je live de VRT-kanalen kan bekijken, alsook verschillende programma’s kan herbekijken. In augustus 2018 werd de VRT NU-app gelanceerd.[99] Eind 2019 telde VRT NU 2,5 miljoen geregistreerde gebruikers. VTM GO dat pas in april 2019 startte, zag het aantal gebruikers snel stijgen naar bijna een half miljoen.[100]
In 2020 werd Live-ComedyTV gelanceerd dat comedyshows aanbiedt.
In september 2020 werd dan de Vlaamse Netflix, Streamz, gelanceerd door een joint-venture van DPG Media en Telenet. Ook Disney+ werd die maand in Vlaanderen gelanceerd.
Hieronder geven we een niet-limitatieve opsomming van beschikbare web-tv-toepassingen in Vlaanderen.
|
Aanbieder |
Ondernemingsnummer |
Merknaam |
Gebied |
Lineair/Niet-lineair |
|
Google Ireland Limited |
Buitenland |
YouTube Premium |
Internationaal |
Niet-lineair (SVOD) |
|
YouTube Movies |
Internationaal |
Niet-lineair (TVOD) |
||
|
Google Play BE |
Internationaal |
Niet-lineair (TVOD) |
||
|
Amazon Inc |
Buitenland |
Amazon Prime |
Internationaal |
Niet-lineair (SVOD) |
|
Apple Inc |
Buitenland |
Apple TV+ |
Internationaal |
Niet-lineair (SVOD) |
|
iTunes Store |
Internationaal |
Niet-lineair (TVOD) |
||
|
BERTELSMANN VERWALTUNGSGESELLSCHAFT MBH |
Buitenland |
Movie Max |
België en Nederland |
Niet-lineair (TVOD) |
|
Cinemember BV |
Buitenland |
CineMember |
België, Nederland en Luxemburg |
Niet-lineair (SVOD en TVOD) |
|
CMDY bv |
537874304 |
Live-ComedyTV |
België en Nederland |
Niet-lineair (TVOD) |
|
Dalton Distribution (werking van Fonk vzw) |
458500786 |
Dalton.be |
Nationaal |
Niet-lineair (SVOD) |
|
|
Buitenland |
Facebook Watch |
Internationaal |
Niet-lineair (AVOD) |
|
Lumière Publishing |
473407114 |
Lumière Series |
België en Nederland |
Niet-lineair (TVOD) |
|
DPG Media |
432306234 |
|
|
|
|
Vtm.be |
Internationaal |
Lineair en niet-lineair (AVOD) |
||
|
VTM GO |
Internationaal |
Lineair en niet-lineair (AVOD) |
||
|
Mubi UK Limited |
Buitenland |
Mubi |
Internationaal |
Niet-lineair (SVOD) |
|
Microsoft |
Buitenland |
Microsoft Store – Movies & TV |
Internationaal |
Niet-lineair (TVOD) |
|
MSN |
België |
Niet-lineair (AVOD) |
||
|
FilmDoo |
Buitenland |
FilmDoo |
Internationaal |
Niet-lineair (TVOD) |
|
Netflix |
Buitenland |
Netflix |
Internationaal |
Niet-lineair (SVOD) |
|
Rakuten TV Europe |
Buitenland |
Rakuten TV |
België |
Niet-lineair (TVOD) |
|
Rakuten TV Free |
België |
Niet-lineair (AVOD) |
||
|
SBS |
473307540 |
VIER |
Nationaal |
Niet-lineair |
|
VIJF |
Nationaal |
Niet-lineair |
||
|
ZES |
Nationaal |
Niet-lineair |
||
|
Stievie nv |
536453550 |
Stievie Premium[101] |
Internationaal |
Lineair en niet-lineair (SVOD) |
|
Streamz nv |
749898387 |
Streamz |
Nationaal |
Niet-lineair (SVOD) |
|
Streamz+ |
Nationaal |
Niet-lineair (SVOD) |
||
|
Universal Pictures Subscription Television Limited |
Buitenland |
Hayu |
Internationaal |
Niet-lineair (SVOD) |
|
Universciné |
821741636 |
Universciné Belgique Uncut |
België |
Niet-lineair (SVOD) |
|
Universciné |
België |
Niet-lineair (TVOD) |
||
|
VRT |
244142664 |
VRT NU |
Internationaal |
Lineair en niet-lineair |
|
VRT NWS |
Internationaal |
Niet-lineair |
||
|
Eén |
Internationaal |
Niet-lineair |
||
|
Canvas |
Internationaal |
Niet-lineair |
||
|
Ketnet |
Internationaal |
Niet-lineair |
||
|
Sporza |
Internationaal |
Niet-lineair |
Tabel 25: Web Tv-toepassingen in Vlaanderen
INFOFRAGMENT: STREAMINGPLATFORMEN BEREIKEN KANTELPUNT
De Digimeter[102] 2019 toont aan dat Netflix, Spotify en de platformen van lokale zenders een sterke opmars kennen en gretig vanop de smartphone worden geraadpleegd. 2019 blijkt het jaar te zijn waarin het aandeel Vlamingen dat platformdiensten adopteert en er ook voor betaalt een kantelpunt heeft bereikt. Mediadiensten als Netflix (40%) en Spotify (37%) zijn het punt van de kritische massa gebruikers en betalers voorbij. Zo betaalde afgelopen jaar 27% voor audiostreaming en 31% voor een Netflix-abonnement.
Wat cord-cutting betreft, ziet Digimeter al enkele jaren geen daling in het aantal abonnementen op digitale tv (al sinds 2016 op 83%). Dit betekent dat Netflix eerder complementair is aan digitale tv. Bij de jongeren ziet Digimeter wel een grotere groep die enkel betaalt voor streamingdiensten (9% van de 16-24-jarigen en 15% van de 25-34-jarigen). Nvdr: dit onderzoek vond plaats precorona.
Voorts ontstaan er nieuwe tussenpersonen tussen videowebsites en videomakers (creators). Dit worden multi-channel networks (MCN’s) genoemd. YouTube definieert deze als: “externe serviceproviders die gekoppeld zijn aan meerdere YouTube-kanalen. Ze bieden services aan zoals uitbreiding van het publiek, contentprogrammering, samenwerking met videomakers, beheer van digitale rechten en het genereren van inkomsten en/of verkoop.”
YouTube publiceert zelf een lijst met door henzelf gecertificeerde serviceproviders. Er staan slechts drie Vlaamse MCN’s op die lijst: Stream32 bv (724570994), Landvogel Media Group bv (811467653), en Storycatchers bv (870726240). Door bij te dragen aan de professionalisering van audiovisuele content op het internet creëren deze MCN’s waarde terwijl ze zelf een deel van deze waarde capteren. MCN’s bieden ook mogelijkheden voor traditionele mediagroepen om hun aanbod te diversifiëren. In Vlaanderen staat dit nog in zijn kinderschoenen.
Geconnecteerde televisie is een kruisbestuiving tussen internet en televisieomroepdiensten. Het zijn toepassingen die een combinatie vormen tussen de traditionele, lineaire omroepdiensten (geleverd door bv. kabel- of IPTV-operatoren) en andere media- en randapparatuur (bv. Google Chromecast, smart tv of gameconsole), via het breedbandinternet. Het gaat dus om een uitbreiding van de traditioneel lineaire omroepdiensten met interactieve toepassingen. Om van deze toepassingen gebruik te kunnen maken, dient de eindgebruiker geabonneerd te zijn op de traditionele, lineaire omroepdiensten van dezelfde operator. De operator behoudt dus controle over de inhoud die via de interactieve toepassingen geleverd worden.
Voorbeelden van zulke geconnecteerde-tv-toepassingen zijn Telenet TV (Telenet), Proximus TV (Proximus) en Stievie Premium, zie Tabel 26. Via Telenet TV van Telenet kunnen Telenetklanten live tv-kijken op smartphone, tablet of computer. Proximus TV is een gelijkaardige dienst voor Proximusklanten. Stievie Premium werd in 2013 gelanceerd onder de naam Stievie en bevatte de zenders van de openbare omroep, SBS en Medialaan. Eind augustus 2017 werd het aanbod geherlanceerd als Stievie Premium. Hier werd het aanbod verder aangevuld met TLC, Discovery Channel, National Geographic, Nat Geo Wild en Eurosport. Medialaan lanceerde eind 2015 ook Stievie Free, de gratis versie met enkel Medialaanzenders. Dit is echter een vorm van web-tv. In 2019 werd VTM GO gelanceerd. VTM GO wordt gratis beschikbaar gesteld. Live kijken kan nog, maar het aanbod vertrekt eerder vanuit het niet-lineaire uitgesteld kijken. In de zomer van 2019 werd Stievie Free uitgefaseerd.[103] Stievie Premium stopte dan weer per 1 september 2020. DPG Media zal zich eerder richten op het nieuwe betalende streamingplatform ‘Streamz’ dat ze samen met Telenet zullen lanceren.[104]
Op 14 oktober 2019 lanceerde Telenet een nieuw televisieaanbod ‘Tadaam’. Het wordt via IP-techniek aangeboden via en in combinatie met een mobiel breedband abonnement, en zal via een tv-app beschikbaar zijn. Via deze tv-app kan men momenteel toegang krijgen tot een 50-tal televisie omroepprogramma’s.
In 2020 lanceerde TV Vlaanderen een nieuw aanbod via internet: App TV, waarbij je tv kan kijken via een app.
|
Netwerk |
Dienstenverdeler |
Ondernemingsnummer |
Merknaam |
|
Internet |
Proximus nv |
202239951 |
Proximus TV |
|
Internet |
Stievie nv[105] |
536453550 |
Stievie Premium |
|
Internet |
Telenet bv[106] |
473416418 |
Yelo Play |
|
Internet |
Telenet bv |
473416418 |
Telenet TV |
|
Internet |
Telenet bv |
473416418 |
Yugo |
|
Internet |
BETV nv |
435115967 |
Be TV (Go) |
|
Internet |
VOO nv |
696668549 |
VOOMotion |
|
Internet |
Canal+ Luxembourg |
Buitenland |
TV Vlaanderen Live TV |
|
Internet |
Canal+ Luxembourg |
Buitenland |
App TV |
Tabel 26: Omroepsignaaltransmissie OTT
Nog het vermelden waard, is dat de regels omtrent grensoverschrijdende portabiliteit van online-inhoudsdiensten (‘content portability’)[107] van kracht werden op 20 maart 2018. Dit betekent dat EU-burgers hun online diensten zoals Netflix, Amazon Prime, Spotify en Deezer ook, net als thuis, kunnen gebruiken wanneer ze op reis zijn in andere EU-landen (zonder bijkomende kosten). Omdat Yelo Play van Telenet en Proximus TV onder de regelgeving ressorteren, hebben beide dienstenverdelers hun diensten aangepast.
[82] Een uitzondering hierop zijn onder meer satelliet- en DVB-T-omroepdiensten. De technische exploitatie van het omroepnetwerk wordt hier doorgaans verzorgd door een andere partij dan de dienstenverdeler, bv. SES/ASTRA (satelliet) en Norkring (DVB-T).
[83] BIPT, “Status van de elektronische communicatie- en televisiemarkt in 2019”, https://www.bipt.be/file/cc73d96153bbd5448a56f19d925d05b1379c7f21/9b70d37ea9c0da730cdfb7245ba3d132488071c5/Statistisch_verslag_2019.pdf, p.32, 8 juli 2020.
[84] Bewerking door VRM van CRC, “Beslissing van de CRC van 1 juli 2011 betreffende de analyse van de markt voor televisieomroep in het Nederlandse taalgebied”, http://www.vlaamseregulatormedia.be/sites/default/files/20110718_-_tele…, 1 juli 2011, p. 18.
[85] Het Laatste Nieuws, Van Ostaeyen, M., “Streamingdiensten doen gouden zaken in coronatijdperk: kijkcijfers van VTM GO, Telenet Play en Netflix schieten de hoogte in”, 28 maart 2020.
[86] Eind 2008 sloten Telenet en de zuivere intercommunales, verenigd in Interkabel, een akkoord waardoor de uitbating van het kabelnetwerk van Interkabel in vier provincies in erfpacht werd gegeven aan Telenet. Daardoor kon Telenet in heel Vlaanderen een aanbod van internet, tv en telefonie aanbieden. Het kreeg er in een klap 800.000 abonnees bij. Belgacom, dat ook interesse had, vocht de deal echter aan voor de rechtbank. De Raad van State heeft op 27 mei 2014 de beslissingen vernietigd waarbij vier intercommunale verenigingen medio 2008 hun televisieactiviteiten en televisieabonnees alsook bijkomende rechten op hun kabelnetwerken hebben overgedragen aan Telenet.
[87] Op 19 juni 2018 heeft Nethys de VRM ingelicht over een plan inzake inbreng van de bedrijfsactiviteit VOO ten gunste van de NV NEWCO 2. Een aantal jaren voordien, op 20 juni 2014, werden een aantal wijzigingen in de Tecteogroep goedgekeurd. Voortaan heette de kabeldistributiepoot van de groep, het vroegere Tecteo, Nethys. Ondertussen is Newco 2 de commerciële naam en VOO nv de naam.
[88] Voorheen werd Voeren bediend door intercommunale Intermosane. Op 17 december 2009 fuseerden de CVBA NewCo en Tecteo (door opslorping van NewCo door Tecteo).
[89] Bij afsluiting van de redactie van het rapport bewoog er heel wat rond een mogelijke overname van VOO. Zie infofragment hieronder.
[90] De Morgen, Peeters, T., & Gordts, P., “Di Rupo slaat twee vliegen in één klap”, 7 oktober 2019.
De Standaard, Dendooven, P., “Omstreden verkoop mondt uit in politieke afrekening”, 7 oktober 2019.
De Standaard, Dendooven, P., “Afhandeling Nethys dreigt juridische guerilla te worden”, 8 oktober 2019.
De Tijd, Steel, T., & Rousseau, S., “Concurrentie opgelucht na opblazen Nethys-deals”, 8 oktober 2019.
[91] De Morgen, “Providence stelt Nethys in gebreke over verkoop Voo”, 17 oktober 2019.
[92] De Standaard, “Waalse overheid zoekt landing bij Voo”, 16 december 2019.
[93] De Tijd, “Brutélé hervat gesprekken over verkoop VOO”, 19 december 2019.
[94] Het Nieuwsblad, “Orange naar rechter om verkoop van Voo te blokkeren”, 22 februari 2020.
[95] TV Vlaanderen, “TV VLAANDEREN LANCEERT BINNENKORT TV-ABONNEMENT VIA DIGITALE ANTENNE”, 9 november 2017.
[96] VRT, “VRT stopt met uitzenden via DVB-T”, https://www.vrt.be/nl/over-de-vrt/nieuws/2018/05/17/vrt-stopt-eind-dit-…, 17 mei 2018.
[97] M7 Group, “VRT blijft in de ether dankzij Antenne TV”, https://www.norkring.be/wp-content/uploads/2018/09/PRESS-RELEASE-VRT-VIA-ANTENNE-TV.pdf, 30 augustus 2018.
[98] Vanaf 1 augustus 2018 beschikbaar: BE JOYNE Travel!, zie: https://www.joyne.nl/be-joyne-zenders.html
[99] De Tijd, “VRT NU lanceert langverwachte app op 1 augustus”, 7 juli 2018.
[100] VRT nv (2019), Jaarverslag 2018, p. 21.
[101] Stievie Premium hield op te bestaan op 1 september 2020.
[102] De Marez, L., & Vandendriessche, K., Imec Digimeter 2019, “Digitale mediatrends in Vlaanderen”. Het Digimeter rapport brengt elk jaar het bezit & gebruik van media(technologie) bij Vlamingen in kaart.
[103] De Standaard, Hermans, T., & Droeven, V., “Medialaan wil Vlaamse Netflix uitbouwen”, 24 augustus 2018.
[104] Het Nieuwsblad, “Komst Vlaamse Netflix betekent doodsteek voor Stievie Premium”, 23 juli 2020.
[105] Stievie Premium hield op te bestaan op 1 september 2020.
[106] Begin september 2019 kwam uit dat Telenet een testproduct gelanceerd had met een aanbod van internet en tv via het mobiele netwerk onder de nieuwe merknaam Tadaam.
[107] Verordening (EU) 2017/1128 van het Europees Parlement en de Raad, 14 juni 2017 betreffende grensoverschrijdende portabiliteit van online-inhoudsdiensten in de interne markt, Pb.L. 30 juni 2017. De Verordening is in werking getreden op 20 juli 2017 en zal van toepassing zijn met ingang van 20 maart 2018.