3.1.4.3 Concentratie op basis van aantal surfers

In hoofdstuk 1 werd apart melding gemaakt van websites die overeenstemmen met kranten, magazines en radio- en tv-zenders. Hieronder vindt de lezer informatie over de populariteit van deze sites.

3.1.4.3.1 Online versie van de dagbladen

Een interessante vergelijking om te maken is het succes van de websites van betalende kranten en hun betaalde verspreiding. De staven in figuur 64: Aantal bezoeken van de online versie t.o.v. betaalde verspreiding (print en digitaal) van kranten in Vlaanderen geven de evolutie van het aantal bezoeken aan op de website van de zeven belangrijkste betalende dagbladen. De lijnen in de figuur slaan op de betaalde verkoop van gedrukte en digitale oplagen samen.

Een belangrijke vaststelling is dat de grootteorde op basis van betaalde verspreiding niet dezelfde is als die op basis van het aantal websitebezoeken. Net zoals de voorgaande jaren blijken de populairste websites hln.be en nieuwsblad.be te zijn. Dit stemt overeen met hun hoge verkoopcijfers. Het is bij deze twee kranten dat het aantal bezoeken sterk toenam tussen 2010 en 2012. De website van De Standaard scoort heel wat beter dan die van De Tijd, Gazet van Antwerpen en Het Belang van Limburg. De Tijd was een van de eerste kranten die een digitale versie van hun product op internet plaatste. Hierdoor lag tot vorig jaar het aantal bezoeken steeds hoger dan bij de websites van Gazet van Antwerpen en Het Belang van Limburg. Het aantal bezoeken van tijd.be nam in 2012 af en dit is tevens de enige die geen groei kent in 2013. Een mogelijke verklaring ligt in het feit dat lezers moeten betalen voor de artikels. Dit jaar heeft enkel hbvl.be minder lezers dan tijd.be. Ondertussen heeft het internet de gedrukte versie wat betreft het aantal lezers voor alle dagbladen ingehaald. 

Figuur 64: Aantal bezoeken van de online versie t.o.v. betaalde verspreiding (print en digitaal) van kranten in Vlaanderen - tekstuele beschrijving figuur 64

Bron: op basis van CIM-cijfers. Opgelet: In tegenstelling tot de afgelopen jaren worden er “Bezoeken/Sessies” vergeleken met “Betaalde verkoop (print + digitaal)” in plaats van “(unieke) Bezoekers”. Dit ten gevolge van een wijziging in de rapportering door het CIM. Doordat steeds meer consumenten via verschillende toestellen online de krant kunnen lezen, kwamen deze consumenten verschillende keren voor in de peilingen waardoor het begrip ‘unieke bezoekers’ steeds minder correct was.
 

3.1.4.3.2 Online versie van de periodieke bladen

Hoewel ze lagere absolute aantallen bezoeken behalen, wordt de steile opgang van het internet ook bevestigd bij de websites van de periodieke pers.

De website van knack.be en clint.be worden het vaakst bezocht. Daarna volgen humo.be en goedgevoel.be. Deze laatste kende vorig jaar een dipje, maar overtrof dit jaar duidelijk het aantal bezoeken uit 2011 en 2012. Humo.be kende een lichte vooruitgang, hoewel het corresponderende tijdschrift een moeilijk jaar kende. Flair zag het aantal bezoeken meer dan verdubbelen. Het aantal bezoeken voor teveblad.be blijft dalen.

Figuur 65: Aantal bezoeken van de online versie van periodieke bladen in Vlaanderen - tekstuele beschrijving figuur 65

Bron: CIM, Metriweb, gebaseerd op steekproeven van weekgemiddelden

3.1.4.3.3 Radiozenders, televisieomroepen en hun websites

De Vlaamse televisieomroepen en radiozenders hebben meestal ook een online equivalent. Hoewel ook hier de VRT het grootste marktaandeel voor radio- en tv-websites scoort, zijn er grote verschillen in het aantal bezoeken van de websites van radiozenders en televisieomroepen.

Zoals uit figuur 66: Websites van radiozenders: aantal bezoeken blijkt, is de jongerenzender Studio Brussel nog steeds de meest succesvolle website, maar kent het wel voor het tweede jaar op rij een terugval. Daarna komt q-music.be die het afgelopen jaar aan populariteit won. Radio 1 dat oorspronkelijk als derde (radio)website werd genoteerd, moet er nu zelfs vier voor laten gaan, waaronder ook mnm.be. Deze laatste noteerde bijna 50% meer bezoeken dan in 2012.

Via de online radiospeler van de VRT, radioplus.be, zijn alle (web)radio’s beluisterbaar en krijgt de luisteraar een overzicht van de programmatie en de sociale mediaberichten van de verschillende (web)radio’s. Via de site kunnen ook programma’s herbeluisterd worden. In totaal werd er in 2012 voor bijna 70 miljoen uur audio live gestreamd op de websites van de VRT.

Hoewel internetradio ondertussen gekend is, blijft de luistertijd zeer laag. Over het algemeen ligt het totale aantal geluisterde minuten van alle luisterbronnen samen op 3 uur en 35 minuten per dag. Internetradio neemt hiervan, afhankelijk van de leeftijd, 2 tot 8% voor zijn rekening. Des te ouder het publiek, des te minder wordt er via internet naar radio geluisterd.[102]

Figuur 66: Websites van radiozenders: aantal bezoeken - tekstuele beschrijving figuur 66

Bron: CIM, Metriweb, op basis van weekgemiddelden van sept 2011, sept 2012 en aug 2013

Bij de websites van televisieomroepen steken deredactie.be en sporza.be in 2013 nog steeds met kop en nek boven de andere uit (respectievelijk met 310.716 en 332.749 bezoeken) mede dankzij live videostreams van sportevenementen. Deze twee websites zorgden tevens voor de belangrijkste groei van de VRT in mobiel internet ten opzichte van 2011.[103]

Een opvallende wijziging is de toegenomen populariteit van vtm.be. Door programma’s te knippen in verschillende videofragmenten blijven bezoekers langer op de website en komen ze regelmatig terug (bv. de afleveringen van “The Voice” werden in stukken op hun website geplaatst). Bovendien wordt in programma’s ook verwezen naar de website (vb. De Grote Sprong). Hierdoor komt de website in de buurt van het aantal bezoeken op de website één.be. Ook één.be, ketnet.be en jim.be kenden een groei. Andere omroepwebsites zien het aantal bezoeken ten opzichte van 2011 terugvallen.

In figuur 67: Websites van televisieomroepen: aantal bezoeken wordt dit visueel weergegeven. In de bovenliggende grafiek werden de waarden van de websites van deredactie.be en sporza.be weggelaten om een beter overzicht op de andere websites te creëren.

Figuur 67: Websites van televisieomroepen: aantal bezoeken - tekstuele beschrijving figuur 67

Bron: CIM, Metriweb, gebaseerd op weekgemiddelden van sept 2011, sept 2012 en aug 2013

3.1.4.3.4 Websitebeheerders van de meest populaire Vlaamse websites

In tabel 85: Bezoekersaantallen per mediabedrijf worden het gemiddeld aantal bezoeken en pagina-opvragingen van de belangrijkste mediawebsites per eigenaar gegeven. Ook het aantal websites die mee in rekening zijn gebracht voor deze tabel wordt opgenomen. In tegenstelling tot de voorgaande jaren wordt het aantal bezoeken gerapporteerd in plaats van het aantal bezoekers. Dit gebeurt omwille van een wijziging in de methodologie van het CIM. Hierdoor valt ook de evolutie in de concentratiemaatstaven weg, hoewel de concentratieniveaus niet sterk gewijzigd zijn.

In absolute cijfers staat Microsoft bovenaan in de lijst door de populariteit van zijn msn-website[104]. Toch blijkt nieuwsblad.be (Corelio) zowel in aantal bezoeken als pagina-opvragingen populairder te zijn dan msn.be. Omdat er in de tabel echter een gemiddelde van aantal bezoeken per eigenaar wordt weergegeven en Corelio ook websites bezit met lagere populariteitscijfers, staat het bedrijf op de tweede plaats. Hetzelfde geldt voor De Persgroep waarbij hln.be in absolute cijfers hoger scoort dan msn.be.
Voor de VRT zijn het sporza.be en deredactie.be die ervoor zorgen dat de VRT hoog in de populariteitscijfers scoort.

Tabel 85: Bezoekersaantallen per mediabedrijf

Bron: eigen bewerking van CIM cijfers uit 2013 – week 33 (daggemiddelden over de 7 laatste dagen)

Op basis van deze informatie werden concentratiemaatstaven berekend. De concentratie in 2013 is toegenomen. Het is het eerste jaar dat er een matige concentratie bestaat op basis van de groepen. De waarden overschrijden de vooropgestelde 0,15-grens. Als de fusie Concentra en Corelio in “Het Mediahuis” goedgekeurd wordt door de Belgische Mededingingsautoriteiten bedraagt het verschil slechts 0,03 punten (0,1992 vs 0,1613).

De C4 (de som van de marktaandelen van de 4 grootste (media)bedrijven) ligt duidelijk hoger bij de groepen dan bij de websites. Zonder “Het Mediahuis” waarbij Concentra en Corelio als aparte ondernemingen worden geteld, hebben de vier mediagroepen ongeveer 72% van de markt in handen. In het andere geval is dit bijna 80%.

Tabel 86: Concentratiemaatstaven internet

[102] CIM, “CIM-luistercijfers september-december 2012 (2012W3)”, http://www.var.be/files/Docs/Publicaties/Brochures/Analyse%20CIM/CIM-analyse%202012W3_NL.pdf, 3 mei 2013