3.1.1.3 Analyse op basis van luistercijfers
De marktverhoudingen tussen de verschillende radio-omroeporganisaties kunnen ook geschetst worden aan de hand van luistercijfers. Deze worden door CIM in “golven“ geregistreerd.
Volgens de meest recente CIM-cijfers (golf 2013-2) zijn de marktaandelen tussen de verschillende Nederlandstalige zenders als volgt verdeeld:
Figuur 36: Marktaandeel per zender - golf 2013-2 - tekstuele beschrijving figuur 36
Net zoals de afgelopen jaren blijkt uit bovenstaand diagram dat Radio 2 en Q-Music dagelijks het grootste aantal luisteraars bereiken in Vlaanderen. Studio Brussel neemt de derde plaats over van MNM. De zesde plaats wordt ingenomen door Radio 1. Andere zenders zoals Nostalgie en JOE fm zagen hun marktaandeel t.o.v. 2012 vergroten.
De luistertijd voor radio verschilt van zender tot zender. Dit wordt aangetoond in figuur 37: Gemiddeldeluistertijd per zender. De 2 zenders die het langdurigst worden beluisterd zijn Radio 2 en JOE fm.
Figuur 37: Gemiddelde luistertijd per zender - tekstuele beschrijving figuur 37
Bron: bewerking van CIM
Over een langere periode worden gestage verschuivingen tussen de marktaandelen van de verschillende zenders genoteerd. Dit wordt voor de periode 2002-2013 weergegeven in figuur 38: Evolutie marktaandelen radio. Over de jaren heen blijkt dat Nostalgie en Q-music een steeds groter marktaandeel verwerven. De aandelen van Radio 1 en Radio 2 fluctueren licht, maar blijven over de hele lijn stabiel. MNM ziet zijn marktaandeel steeds kleiner worden.
Figuur 38: Evolutie marktaandelen radio - tekstuele beschrijving figuur 38
Bron: bewerking CIM: 12+, Maandag-Zondag, 6-22h en VAR
Wanneer de evolutie van de verhouding tussen publieke en private radio wordt bekeken, blijkt dat het marktaandeel van publieke radio langzaam afnam. Vanaf 2009 is er eerder een stabilisatie van de verhouding te zien waarbij de publieke radio’s samen een marktaandeel tussen de 67 en 69% behouden.
Figuur 39: Verhouding publieke versus private radio - tekstuele beschrijving figuur 39
Bron: bewerking CIM: 12+, Maandag-Zondag, 6-22h
Omdat er op de radio-omroepmarkt twee grote spelers zijn, leek het interessant om naast de C4 ook de C2 te berekenen, de som van de marktaandelen van VRT en VMMa. In figuur 40: Evolutie concentratie radio is te zien dat de concentratie op basis van deze methode hoog is. De concentratiewaarde van C2 valt de laatste jaren nagenoeg samen met deze van C4. Sinds de opkomst van Nostalgie vormt zich een klein verschil tussen beide.
De HHI illustreert dat de verhouding tussen de twee groepen veranderd is. Sinds de eerste CIM-golf is de index gedaald van 0,72 naar 0,42. Dit valt te verklaren door het toenemend marktaandeel van de VMMa–zenders ten koste van het aandeel van de VRT.
Figuur 40: Evolutie concentratie radio - tekstuele beschrijving figuur 40
Bron: eigen berekening op basis van CIM-cijfers
Tabel 59: HHI op basis van de marktaandelen van de radiozenders voor de periode 2002-2013
Periode | C4 | C2 | HHI |
---|---|---|---|
voorjaar 02 - Golf 1 | 0,91 | 0,88 | 0,71 |
voorjaar 03 - Golf 3 | 0,92 | 0,89 | 0,72 |
voorjaar 04 - Golf 5a+5b | 0,93 | 0,88 | 0,66 |
mrt-mei 05 -Golf 8 | 0,90 | 0,83 | 0,50 |
april-juni 06 - Golf 12 | 0,87 | 0,81 | 0,44 |
aug-dec 07 - Golf 15 | 0,86 | 0,85 | 0,43 |
jan-mei 08 - Golf 16 | 0,89 | 0,89 | 0,49 |
jan-mei 09 - Golf 18 | 0,87 | 0,86 | 0,45 |
jan-mei 10 - Golf 20 | 0,83 | 0,83 | 0,43 |
jan-maa 11 - Golf 2011-1 | 0,87 | 0,87 | 0,46 |
apr-juni 12 - Golf 2011-3 | 0,81 | 0,81 | 0,41 |
apr-juni 13 - Golf 2013-2 | 0,89 | 0,83 | 0,42 |