1.3.2 Aggregatie: Uitgevers
De uitgeverij fungeert als aggregator voor de verschillende kranten- en tijdschriftentitels.
1.3.2.1 Uitgeverijen van dagbladen
In Vlaanderen verschijnen dagelijks negen betalende dagbladen. Daarnaast hebben ze elk ook een digitale versie.
De twee grootste kranten qua oplagen en lezersaantallen (zowel digitaal als niet-digitaal) zijn Het Laatste Nieuws en Het Nieuwsblad. Hun populariteit is deels te verklaren door hun toegankelijke aard en doordat De Nieuwe Gazet en De Gentenaar eerder regionale edities zijn geworden van respectievelijk Het Laatste Nieuws en Het Nieuwsblad. Het Centrum voor informatie over de Media (CIM) maakt ondertussen geen onderscheid meer tussen deze zusterkranten.
Door de grote verspreiding en hun toegankelijke presentatie worden beide dagbladen aangewezen als “populaire bladen”. De Standaard en De Morgen worden vaak geclassificeerd als “kwaliteitskranten”. De Tijd, hoewel gespecialiseerd in economische berichtgeving, levert ook inspanningen in de richting van algemenere berichtgeving en zou dan ook tot deze categorie gerekend kunnen worden.
Ten slotte zijn er nog twee regionale dagbladen: Gazet van Antwerpen en Het Belang van Limburg die beide veel regionaal nieuws brengen en bepaalde redactionele inhoud, zoals buitenlandverslaggeving, delen.
Rekening houdend met de grote overlapping tussen Het Nieuwsblad en De Gentenaar enerzijds, en Het Laatste Nieuws en de Nieuwe Gazet anderzijds, betekent dit dat de lezer keuze heeft tussen 7 betalende dagbladen.
De krantenuitgevers selecteren de informatie die zal verschijnen, zorgen voor een lay-out en voor het drukken.
De negen Vlaamse dagbladtitels worden uitgegeven door vijf uitgeverijen. Als er naar de aandeelhouderstructuur van enkele mediagroepen wordt gekeken (zie hoofdstuk 2), dan blijven er nog drie uitgeverijen over in Vlaanderen. De Vlijt is bijna volledig eigendom van Concentra. Mediafin is voor de helft in handen van De Persgroep. De Franstalige uitgever Rossel (Le Soir, L’Echo) is eigenaar van de andere helft van Mediafin.
Wanneer de plannen rond het "Mediahuis” doorgezet worden, blijven er zelfs nog maar twee uitgeverijen over, nl. De Persgroep en Corelio/Concentra.
INFOFRAGMENT: "Het Mediahuis"
In juni 2013 werd een nieuwe, grondige wijziging van de structuur van de Vlaamse mediawereld aangekondigd: Corelio en Concentra richtten samen "Het Mediahuis” op. Hierdoor bundelen zij hun print en digitale producten. Corelio (Het Nieuwsblad en De Standaard) krijgt binnen Het Mediahuis een participatie van 62%, Concentra (Gazet van Antwerpen en Het Belang van Limburg) de overige 38%. Ook Jobat, Jet, Hebbes, Zimmo, Vroom, Inmemoriam, Koopjeskrant en de websites Xpats, She, Vief, Autokanaal en Made worden in Het Mediahuis ondergebracht. De producten die niet tot de samenwerking behoren, worden nog steeds apart door beide uitgeverijen beheerd.
Het doel is om rendabel te blijven door op grotere schaal te produceren. De initiatiefnemers proberen zo een oplossing te vinden voor de moeilijke situatie waarin de dagbladen zich bevinden. Uit cijfers (zie hoofdstuk 3) blijkt dat de kranten van Concentra het steeds moeilijker hebben.
De samenwerking moet nog wel goedgekeurd worden door de mededingingsautoriteiten. In een artikel van De Tijd op 7 september 2013 werd aangekondigd dat de Belgische Mededingingsautoriteit ernstige twijfels heeft bij de toelaatbaarheid van Het Mediahuis. Er volgt nog een diepgaand onderzoek.
Tabel 28: Uitgeverijen van betaalde dagbladen in Vlaanderen
Onderneming | Aanbod |
---|---|
Concentra Media NV | Het Belang van Limburg |
Corelio Publishing NV | De Standaard |
Corelio Publishing NV | Het Nieuwsblad / De Gentenaar |
De Persgroep Publishing | De Morgen |
De Persgroep Publishing | Het Laatste Nieuws / De Nieuwe Gazet |
De Vlijt[25] | Gazet van Antwerpen |
Mediafin | De Tijd |
INFOFRAGMENT: De Lloyd
In de vorige edities van het rapport werd apart melding gemaakt van de Antwerpse haven- en transportkrant De Lloyd. Na 155 jaar werd echter op 14 juni 2013 het faillissement aangevraagd.[26] De krant bestond al sinds 20 maart 1858 en verscheen de laatste jaren op maandag, woensdag en vrijdag in gedrukte versie. De andere weekdagen was deze enkel online raadpleegbaar.
Op 26 september 2013 kende de krant een doorstart. Roularta Media Group zal samen met Port+, een neutraal dienstverlenend bedrijf en gespecialiseerd in informatieverstrekking van de havensector, de activiteiten de De Lloyd verder zetten.
De overkoepelende organisatie van alle Vlaamse dagbladuitgevers heette vroeger De Vlaamse Dagbladpers (VDP). Maar doordat meer en meer bedrijven naast de gedrukte pers ook de digitale kaart uitspelen met websites en applicaties (kortweg: apps), heeft de Vlaamse Dagbladpers zijn naam gewijzigd in een ruimere benaming, nl. Vlaamse Nieuwsmedia. Het doel van de overkoepelende organisatie van multimediale bedrijven is de promotie van de nieuwsindustrie als innovatieve en duurzame groeisector en het behartigen van de belangen van de bedrijven die het vertegenwoordigt.
De Belgische Vereniging van Dagbladuitgevers (BVDU) groepeert de uitgevers van dagbladen van algemene informatie en beoogt, op federaal vlak, de persvrijheid te promoten, de belangen van de dagbladen te verdedigen, de krant te promoten als reclamemedium en de samenwerking tussen de leden te bevorderen.[27]
1.3.2.2 Uitgeverijen van tijdschriften
Er bestaat in Vlaanderen een grote variatie in het aanbod van vele honderden periodieke bladen, uitgebracht door veel verschillende uitgeverijen.
Omdat het onmogelijk is de volledige markt voor periodieke bladen overzichtelijk op te nemen in dit rapport, bevat tabel 29: Uitgeverijen van periodieke bladen een selectie van de belangrijkste bladen in Vlaanderen[28]. De selectie is gebaseerd op de aangesloten leden van Febelmag, de Federatie van de Belgische Magazines, en werd verder aangevuld met enkele populaire periodieke bladen. Het overzicht werd opgedeeld op basis van de uitgever en het verschijningsritme van de bladen. Het grootste deel van het aanbod wordt verzorgd door Sanoma Media[29], Roularta Media Group en De Persgroep Publishing.
De markt voor periodieke bladen is een relatief dynamische markt. Regelmatig verschijnen nieuwe titels of verdwijnen bestaande titels. Daarnaast zijn er ook overnames van titels.
Een voorbeeld is de overname van het magazine Genieten door uitgeverij Himalaya NV. Oorspronkelijk was dit een magazine van uitgeverij Dupuis Presse. Deze laatste uitgeverij legde in januari 2013 zijn boeken neer, maar werd diezelfde maand nog overgenomen door de nieuwe NV Marcom World.
Een andere evolutie is het verschuiven van gedrukte magazines naar het digitale aanbod. Zo werd de gedrukte publicatie van cycling.be beëindigd en is het enkel digitaal nog raadpleegbaar. Dezelfde evolutie geldt voor Het Nieuwsblad op Zondag. Bij de weekendkrant werd het gedrukte sportmagazine Fan! bijgevoegd. Ook De Koopjeskrant verschijnt enkel nog maar digitaal[30], het (gratis) #Vacature Magazine verdwijnt eveneens naar het digitaal aanbod, maar wordt ook in een afgeslankte versie nog opgenomen als aparte bijlage bij De Morgen en online.
Tabel 29: Uitgeverijen van periodieke bladen
Uitgeverij | Publicatie | Frequentie |
---|---|---|
Corelio Publishing NV | De Standaard Magazine | weekblad |
Corelio Publishing NV | De Standaard Weekblad | weekblad |
Corelio Publishing NV | Het Nieuwsblad magazine | weekblad |
De Groote Schuur | Wing | maandblad |
De Persgroep Publishing NV | Dag Allemaal/Expres | weekblad |
De Persgroep Publishing NV | DM Magazine | weekblad |
De Persgroep Publishing NV | Goed Gevoel | maandblad |
De Persgroep Publishing NV | Joepie | weekblad |
De Persgroep Publishing NV | Nina | weekblad |
De Persgroep Publishing NV | TV Familie/Blik | weekblad |
De Vijver Media | Humo | weekblad |
Drukkerij en Uitgeverij Halewijn NV | Kerk en Leven | weekblad |
Himalaya NV | Genieten[31] | maandblad |
Himalaya NV | Grande | maandblad |
Himalaya NV | Ultimo | semestrieel |
Meta Media Groep | Modelspoormagazine | maandelijks |
Meta Media Groep | Spoorwegjournaal | tweemaandelijks |
Minoc Business Press NV / HUB Uitgevers[32] | Clickx Magazine | tweewekelijks |
Minoc Business Press NV / HUB Uitgevers | PC Magazine België | maandblad |
Minoc Business Press NV / HUB Uitgevers | Discovery Magazine | tweemaandelijks |
Minoc Business Press NV / HUB Uitgevers | FWD Home Entertainment Magazine | tweemaandelijks |
Minoc Business Press NV / HUB Uitgevers | Shoot | tweemaandelijks |
Minoc Business Press NV / HUB Uitgevers | Smart Business Strategies | maandblad |
Press News NV | Royals | maandblad |
Produpress CVA | Actief Wonen | maandblad |
Produpress CVA | Autogids | tweewekelijks |
Produpress CVA | Autowereld | tweewekelijks |
Produpress CVA | Beter Bouwen en Verbouwen | maandblad |
Produpress CVA | Miles | tweewekelijks |
Roularta Media Group NV | Fleet Square | tweemaandelijks (3x print en 3x digitaal) |
Roularta Media Group NV | Bodytalk | maandblad |
Roularta Media Group NV | Datanews | tweewekelijks |
Roularta Media Group NV | Focus Knack | weekblad |
Roularta Media Group NV | Grafisch Nieuws | 10 keer per jaar |
Roularta Media Group NV | Ik ga bouwen en renoveren | maandblad |
Roularta Media Group NV | Industrie Technisch & Management | 9 keer per jaar |
Roularta Media Group NV | Knack | weekblad |
Roularta Media Group NV | Krant van West-Vlaanderen | weekblad |
Roularta Media Group NV | Nest/Tempo Verde | maandblad |
Roularta Media Group NV | The Good Life | semestrieel |
Roularta Media Group NV | Trends | weekblad |
Roularta Media Group NV | Trends Style | tweemaandelijks |
Roularta Media Group NV | Sport/ Voetbalmagazine | weekblad |
Roularta Media Group NV | Weekend Knack | weekblad |
Sanoma Media Belgium NV | Feeling | maandblad |
Sanoma Media Belgium NV | Feeling Wonen | maandblad |
Sanoma Media Belgium NV | Flair | weekblad |
Sanoma Media NV | Geronimo Stilton Magazine | tweewekelijks |
Sanoma Media Belgium NV | Kids Only | semestrieel |
Sanoma Media Belgium NV | Libelle | weekblad |
Sanoma Media Belgium NV | Libelle Lekker! / Mama! | weekblad |
Sanoma Media Belgium NV | LUST (Zomer- en Winter-) | halfjaarlijks |
Sanoma Media Belgium NV | Marie Claire Vlaams | maandblad |
Sanoma Media Belgium NV | Oxytime | trimesterieel |
Sanoma Media Belgium NV | Pink Ribbon | jaarlijks |
Sanoma Media Belgium NV | Story | weekblad |
Sanoma Media Belgium NV | TeveBlad | weekblad |
Sanoma Media Belgium NV | Vitaya | maandblad |
Senior Publications NV | Plus Magazine | maandblad |
Think Media Magazines | Ché | maandblad |
Think Media Magazines | Chief | maandblad |
Think Media Magazines | Culinaire Ambiance | maandblad |
Think Media Magazines | Menzo | weekblad |
Think Media Magazines | Motoren en Toerisme | weekblad |
Think Media Magazines | Motorwereld | tweemaandelijks |
Think Media Magazines | Officieel Playstation Magazine | weekblad |
Think Media Magazines | P-magazine | weekblad |
Uitgeverij Cascade NV | Eos Wetenschap | maandblad |
Uitgeverij Cascade NV | For Girls Only | maandblad |
Uitgeverij Cascade NV | Primo TVgids | weekblad |
Uitgeverij Cascade NV | Psyche & Brein | maandblad |
Drie organisaties, met name Febelmag, de Unie van Uitgevers van de Periodieke Pers (UPP) en de Vereniging der uitgevers van de Katholieke Periodieke Pers (VUKPP), verzorgen de belangen van de uitgeverijen van periodieke bladen.
1.3.2.3 Uitgeverijen van gratis bladen
De Vlaamse lezer heeft toegang tot een zeer uitgebreid aanbod van gratis bladen. Sommige van die titels hebben een nationaal bereik, al dan niet met regionale edities. De bekendste voorbeelden zijn Metro, Het Nieuwsblad-Rondom, De Streekkrant en de Zondag. Andere titels zijn dan weer beperkt tot een kleiner geografisch gebied. Die lokale initiatieven kennen echter vaak een aanzienlijke verspreiding, mede te danken aan hun gratis karakter. Vele lokale bladen zijn eigendom van een kleine lokale uitgeverij.
In tabel 30: Uitgeverijen van gratis pers in Vlaanderen werd een selectie gemaakt van de grootste gratis verspreide bladen. De lijst is niet exhaustief; er zijn dus nog heel wat andere kleine, lokale bladen die niet werden opgenomen. De omvang geeft wel aan dat de sector van de gratis bladen omvangrijk is.
Uit de lijst verdwenen het afgelopen jaar 2 magazines doordat ook de gratis pers niet ontsnapt aan de digitale evolutie. Zo verdween na 17 jaar de gedrukte versie van #Vacature Magazine (voordien Vacature). Deze wordt enkel nog maar online gepubliceerd en als bijlage bij De Morgen en De Tijd toegevoegd.
Daarnaast verdween het gratis magazine Passe-Partout en werd dit vervangen door Het Nieuwsblad-Rondom.
Tabel 30: Uitgeverijen van gratis pers in Vlaanderen
Onderneming | Titel |
---|---|
Atlas NV | Atlas Magazine |
Bazuin BVBA | Bazuin |
Bode Van Schoten BVBA | Bode Van Schoten |
Brussel Deze Week VZW[33] | Brussel Deze Week |
Corelio Publishing NV | Jobspotter |
Corelio Publishing NV | Het Nieuwsblad-Rondom |
De Persgroep Publishing NV | Zone Magazines |
De Persgroep Publishing NV | Immozone |
De Persgroep Publishing NV | De Woongids |
De Streekkrant/Weekkrantgroep NV | De Zondag |
De Streekkrant/Weekkrantgroep NV | De Streekkrant / De Weekkrant |
De Vlijt NV | Jet Magazine |
Elite Reklaam – Crescendo NV | Elite Reklaam |
Evolution Media Group BVBA | Karaat |
Gilsing België BVBA | Kinders Klökske |
Gilsing België BVBA | Knapkook |
Gilsing België BVBA | Bakkemieske |
Grafische Groep Tuerlinckx NV | Primeur |
Het Vrije Waasland NV | Het Vrije Waasland |
Impuls Media | Aankondigingsblad |
Impuls Media | Impuls |
Impuls Media | ’t Gazetje |
Jobat NV | Job@ |
Kempenklok NV | Kempenklok Turnhout |
Kempenklok NV | Kempenklok Hoogstraten |
Mass Transit Media NV | Metro |
Maxipress NV | City Mag |
Media Productions NV | Promenade Magazine |
Passe-Partout Vlaanderen NV | Passe-Partout[34] |
Passe-Partout Vlaanderen NV | Expres |
Passe-Partout Vlaanderen NV | Pas-Uit |
Passe-Partout Vlaanderen NV | De Nieuwe Omroeper/Passe-Partout Temse |
Publico-Print NV | 'T Gazetje |
Publitor Torhout BVBA | Tam-Tam Torhout (vroeger: Publitor Torhout) |
Rinfo (Regionale Infokrant) CVBA | Rinfo |
Roularta Local Media NV | Streekpersoneel |
Roularta Local Media NV | De Rupelkoerier |
Roularta Local Media NV | De Streekkrant / De Weekkrant |
Roularta Local Media NV | De Wegwijzer |
Roularta Local Media NV | De Woonspeurder |
Roularta Local Media NV | De Zondag |
Roularta Local Media NV | Effect |
Roularta Local Media NV | Het Gouden Blad |
Roularta Local Media NV | Steps Deluxe |
Roularta Local Media NV | ‘t Fonteintje |
Roularta Local Media NV | Tam Tam |
Roularta Local Media NV | Aankondigingsblad |
Roularta Local Media NV | Steps City Magazine |
't Nieuw Blaadje BVBA | 'T Nieuw Blaadje |
't Periodiekske BVBA | 'T Periodiekske Mortsel |
Tips NV | Tips |
Tondeur Editions NV | Decoratie Ideeën |
[25] De Vlijt NV is de werkmaatschappij die Gazet van Antwerpen uitgeeft. Samen met Concentra Uitgeversmaatschappij (uitgever van Het Belang van Limburg) vormt ze de business unit kranten. Concentra, "Over Concentra", http://www.concentra.be/Overconcentra/portfolio/Pages/De-Vlijt.aspx
[26] De Morgen, “Oudste krant van Vlaanderen vraagt faillissement aan”, 14 juni 2013
[27] FLEET, “Belgische vereniging van Dagbladuitgevers (BVDU)”, http://www.fleetproject.be/nl/tools/epublishing-landscape/koepelorganisaties-netwerken/uitgevers/vlaams/belgische-vereniging-vandagbladuitgevers-bvdu/
[28] Daarnaast bestaan er nog veel uitgeverijen die gespecialiseerde content aanbieden. Een voorbeeld hiervan is Professional Media Group gespecialiseerd in magazines over bouw, industrie, non-food, fashion, food, event marketing en consumer. Door de overname van 5 magazines in Nederland in oktober 2012 versterkte deze groep zijn positie in België en Nederland.
[29] Op 16 mei 2012 onderging Sanoma Magazines een naamswijziging naar Sanoma Media Belgium.
[30] Concentra, “Jaarresultaten Concentra 2012”, 28 mei 2013
[31] Het magazine Genieten behoort niet langer meer tot uitgeverij Dupuis Presse, maar werd overgenomen door Himalaya NV.
Mediaspecs, “Grande neemt Genieten over”, http://insights.mediaspecs.be/grande-neemt-genieten-over, 20 maart 2013
[32] HUB Uitgevers vroeg in augustus 2013 het faillissement aan wegens liquiditeitsproblemen en de moeilijke marktsituatie.
[33] Sinds januari 2013 zijn de 3 Vlaams-Brusselse vzw’s samengevoegd in 1 vzw. Het betreft een samensmelting van TV Brussel, FM Brussel en Brussel Deze Week (inclusief brusselnieuws.be).
[34] In september 2012 werd aangekondigd dat vanaf 1 januari 2013 een nieuw gratis lokaal magazine (“Het Nieuwsblad-Rondom” in Vlaanderen en “Proximag-Lavenir.net” in Franstalig België) zal verschijnen en dat Passe Partout zal verdwijnen.