3.3.3 Geschreven pers

De kostprijs voor de consument wordt volledig gedekt door de aanschafprijs van het gedrukte exemplaar van het dagblad of tijdschrift. De lezer heeft wel de keuze tussen losse verkoop of abonnementsformules. Uit de tabel “prijzen per product” die de FOD Economie op zijn website publiceert, kunnen de in figuur 76: Evolutie prijsindex dagbladen (2004=100%) (België) en figuur 77: Evolutie prijsindex tijdschriften (2004=100%) (België) afgebeelde prijsevoluties afgeleid worden. Sinds 2010 lijkt de prijsindex van dagbladen steeds sneller toe te nemen. Bij de tijdschriften gebeurt dit gelijkmatiger.

Figuur 76: Evolutie prijsindex dagbladen (2004=100%) (België) - tekstuele beschrijving figuur 76

Bron: FOD Economie

Figuur 77: Evolutie prijsindex tijdschriften (2004=100%) (België) - tekstuele beschrijving figuur 77

Bron: FOD Economie

De cijfers van de FOD Economie verwijzen in het geval van tijdschriften en dagbladen niet naar de gemiddelde prijs, maar geven de indexcijfers weer en symboliseren aldus de prijsevolutie sinds 2004[114]. 2004 is het basisjaar waar de prijzen gelijk werden gesteld aan 100 voor een korf[115] van producten.

De informatie wordt gepubliceerd op het niveau van het Rijk (dus inclusief Frans- en Duitstalige bladen). De methodologie die gebruikt wordt voor de indexberekening is zodanig opgesteld dat ze slechts representatief is op het nationale niveau. De wegingscoëfficiënten werden vastgelegd in functie van de nationale huishoudbudgetenquête. De gevolgde distributievormen werden eveneens op nationaal niveau gekozen.

Gezien het beperkt aantal Vlaamse krantentitels kan de individuele prijsevolutie van de verschillende titels gedurende de laatste 7 jaar uitgetekend worden (prijzen steeds begin januari). Tijdens deze periode is de prijs van een dagblad gemiddeld 24% toegenomen. De Tijd is het duurst en steeg het snelst in prijs, sneller dan de evolutie van de consumptie-index (2006 = 100). De prijs van De Standaard bleef de laatste 3 jaar hetzelfde. In tabel 90a blijkt echter dat de prijs in augustus toch met 0,10 euro steeg. De andere dagbladprijzen stegen ook, maar volgden de consumptieprijsindex.

Figuur 78: Prijsevoluties krantentitels - tekstuele beschrijving figuur 78

Bron: Eigen opzoeking

Figuur 79: Prijsevolutie weekbladtitels: gemiddelde prijs op jaarbasis - tekstuele beschrijving figuur 79

Bron: Eigen bewerking op basis van gegevens verstrekt door de Federatie van de Belgische magazines (Febelmag)

Door de technologische vooruitgang zijn alle dagbladen via applicaties verkrijgbaar waardoor de consument zijn dagelijkse krant ook via tablet en smartphone kan lezen. De meeste abonnementen voorzien in het gratis verstrekken van toegang tot de applicaties voor de abonnees. Bij losse verkoop (verkoop per stuk) moet de consument een vergoeding betalen. Deze bestaat uit een eenmalige prijs voor het downloaden van de applicaties en de prijs voor het downloaden (m.a.w. het aankopen) van het dagblad zelf. Uit de praktijk blijkt dat het downloaden van de app in bijna alle gevallen gratis is.
Het fiscale verschil tussen gedrukte exemplaren van dag- en periodieke bladen ten opzichte van hun digitale uitvoering bestaat nog steeds. Het BTW-percentage voor gedrukte publicaties is 0%, terwijl dit bij de digitale variant 21% is.

Het afgelopen jaar steeg de prijs van papieren dagbladen (week- en weekendedities) procentueel sneller dan de digitale versies waarvoor de prijzen bijna stabiel bleven.
Enkel De Morgen behield het afgelopen jaar de prijs voor zijn gedrukte weekbladeditie. Bij de andere titels steeg de prijs voor de gedrukte weekbladeditie met 8 tot 18%. Dit komt neer op een prijsverhoging van 10 eurocent voor de meeste dagbladen.
Voor de digitale versies van de dagbladen bleven de prijzen dus stabiel, behalve voor De Standaard die de prijs 13% de hoogte in duwde. De prijzen voor de gedrukte weekendedities namen over het algemeen sneller toe dan de gedrukte weekedities.

Uit de gegevens blijkt dat de prijzen voor een digitale editie van een week- of weekenddagblad lager liggen dan de niet-digitale versie, behalve voor De Standaard. Opvallend is ook dat de prijskloof tussen de digitale en niet-digitale versies verkleint. De Standaard vormt hierop opnieuw de uitzondering (prijskloof 2012 = 122%, 2013 = 128%). Voor De Morgen bleef het verschil in prijs constant. Bij Het Laatste Nieuws daalde het verschil het sterkst doordat de prijs van de niet-digitale versie met 18% toenam en de online versie niet in prijs steeg.

De markt van de tijdschriften kende een moeilijk jaar ten gevolge van de crisis waarbij de reclame-inkomsten minder gemakkelijk bij de uitgeverijen binnen vloeiden. Dit heeft ook zijn weerslag op de prijzen. Zowel de niet-digitale als de digitale magazines stegen in prijs en dit in sterkere mate dan de dagbladen. Enkel Sport-/Voetbalmagazine werd digitaal goedkoper dan in 2012. In tabel 91: Prijzen periodieke bladen via applicaties worden de periodieke bladen uit de top 20 van tijdschriften (zie tabel 81: Marktaandelen top 20 tijdschriften in termen van oplage in 2012) weergegeven die een applicatie hebben. Wanneer er wordt gekeken naar de evolutie in de prijsverschillen tussen de applicaties en de gedrukte versies van de verschillende tijdschriften, blijkt dat er geen duidelijke lijn getrokken kan worden. Zo was Humo in 2012 online goedkoper dan op papier, maar bleek in 2013 duurder te zijn. Het omgekeerde geldt voor P-magazine. Bij de andere bleef de kloof ongeveer gelijk.

Tabel 90a: Evolutie prijzen gedrukte dagbladen (prijzen van augustus)

 Tabel 90b: Evolutie prijzen digitale dagbladen (prijzen van augustus)

 Tabel 90c: Evolutie onderlinge prijsverhouding tussen digitale en gedrukte dagbladen (prijzen van augustus)

 Tabel 91: Prijzen periodieke bladen via applicaties (uit top 20 van de tijdschriften)

 Voor de volledigheid werden de magazines Vitaya en Feeling toegevoegd aangezien zij ook tot de top 20 van de tijdschriften behoren. Een vergelijking met het voorgaande jaar is niet mogelijk door het ontbreken van de prijzen van het afgelopen jaar.

Bron: Eigen bewerking op basis van de website App Store, www.apple.com

INFOFRAGMENT: Magstore

In september 2012 beslisten verschillende spelers (Concentra Uitgeversmaatschappij, Corelio Publishing, De Persgroep Publishing, De Vlijt, Editions de l’Avenir, IPM, Mediafin, Rossel en Roularta Media Group) om de digitale kiosk ‘MagStore’ online te zetten. Hierdoor zijn verschillende dagbladen en magazines online in één app beschikbaar op tablet en/of smartphone. Voor elke losse aankoop van een magazine betaalt de lezer een prijs. Als hij al een abonnement op het magazine heeft, is de digitale editie gratis.

De applicatie draait op het HTML5-systeem waardoor het op verschillende toestellen beschikbaar is (bv. Android, iPhone en iPad). De magazines die onder andere gedownload kunnen worden zijn Flair, Feeling, Feeling Wonen, Humo, Libelle, Libelle Lekker!, Libelle Mama!, Marie Claire, Njam! magazine, Story, TeVe-Blad, Vitaya maandblad en Femmes d'Aujourd'hui.