1.2.2 Aggregatie: televisieomroeporganisaties
Televisieomroeporganisaties kunnen in eerste instantie worden onderverdeeld in openbare en particuliere omroeporganisaties. Binnen de particuliere omroeporganisaties maakt het Mediadecreet een onderscheid tussen private televisieomroeporganisaties en regionale televisieomroeporganisaties.
Televisieomroeporganisaties bieden televisiediensten aan. Deze diensten kunnen worden onderverdeeld in lineaire en niet-lineaire omroepdiensten. De eerste categorie omvat de door omroeporganisaties aangeboden omroepdiensten voor het gelijktijdig bekijken van audiovisuele programma’s op basis van een programmaschema (m.a.w. ‘klassiek’ tv-kijken). De tweede categorie zijn de door de omroeporganisaties aangeboden omroepdiensten die de gebruiker de mogelijkheid bieden om audiovisuele programma’s te bekijken op zijn individuele verzoek en op het door hem gekozen moment op basis van een door de omroeporganisatie geselecteerde programmacatalogus (ook wel audiovisuele omroepdiensten-op-aanvraag genoemd). Er kan op technisch vlak een onderscheid gemaakt worden tussen analoge en digitale uitzendingen, uitzendingen in standaard- en hoge definitie (SD en HD).
In de volgende punten wordt eerst ingegaan op het lineaire aanbod van de televisieomroeporganisaties. In een laatste punt komen de niet-lineaire televisiediensten aan bod.
INFOFRAGMENT: KIJKCIJFERS BOOMEN TIJDENS CORONA, RECLAMEGELD VOLGT NIET
Door Corona boomden de kijkcijfers, maar de advertentiebudgetten volgden niet. Ook op langere termijn zal een algemene economische recessie wellicht zwaar wegen op de reclamebestedingen van de ondernemingen.
Op de tv-redacties gingen nieuwsankers zelf met make-up aan de slag (in de plaats van visagisten). In de studio’s werd de gepaste afstand met gespreksgasten en tussen panelleden in acht genomen. Prikmicrofoons (die door klankmannen werden aangebracht) werden vervangen door tafelmicrofoons. In regiekamers en montagecellen werd maar één persoon per keer meer toegelaten, en de ontsmettingsregels waren sterk aanwezig. Jammer genoeg botsten enkele redacties toch op de grenzen van hun kunnen: Kanaal Z zag zich gedwongen zijn studiopresentatie van de nieuwsuitzendingen stop te zetten, ook al omdat die (kleine) studio wordt gedeeld met Ring-TV.
Doordat er geen “verse” aanvoer is van nieuwe Vlaamse TV-producties, zullen omroepen na verloop van tijd verplicht zijn om terug te vallen op hernemingen en buitenlandse programma’s, en dit kan verminderde interesse van de kijkers tot gevolg hebben.
De regionale omroepen zagen lokale spelers (KMO’s, familiebedrijven, lokale organisaties, lokale event organisatoren …) massaal reclamebestellingen afzeggen. Ook sponsors en commerciële partners, die aan de basis liggen van gefinancierde programma’s haakten in groten getale af. Regionale omroepen ramen hun inkomstenverlies daardoor op mogelijk 70% voor de maanden maart tot en met juni.[60]
1.2.2.1 De openbare omroep en zijn lineair televisieaanbod
Tot 2012 beschikte de VRT over twee kanalen. Op 1 mei 2012 werden Ketnet en Canvas ontkoppeld en vanaf dan beschikte de openbare omroep over drie televisiekanalen: Eén, Canvas en Ketnet/OP12. Het derde VRT-kanaal richtte zich na 20 uur met een specifiek aanbod op jongeren en buitenlanders in Vlaanderen. Het derde VRT-kanaal bleek echter minder succesvol dan verhoopt en in haar regeerakkoord 2014-2019 besliste de Vlaamse Regering dat OP12 moest verdwijnen. Het derde kanaal blijft wel in gebruik voor de ontkoppeling van Ketnet en als uitwijk- en servicekanaal (bv. voor het journaal met gebarentaal).
Onder de merknaam Sporza presenteert de VRT zijn televisiesportaanbod, onder de merknaam Ketnet Jr presenteert de VRT content voor kinderen jonger dan zes jaar op kinder- en jongerenzender Ketnet.
|
Naam |
Aanbieder |
Ondernemingsnummer |
|
Eén |
VRT nv
|
244142664
|
|
Canvas |
||
|
Ketnet |
Tabel 15: Openbare omroep en zijn lineair televisieaanbod
INFOFRAGMENT: VRT: NIEUWE CEO - NIEUWE BEHEERSOVEREENKOMST
Begin 2020 werd de CEO van de openbare omroep, Paul Lembrechts, ontslagen na een conflict met de directeur media en productie, Peter Claes, die ook moest vertrekken. Er werd nog een bemiddelingspoging ondernomen, maar die mislukte.
In januari werd Leo Hellemans aangesteld als CEO ad interim. In tussentijd werd er gezocht naar een nieuwe CEO. Dat werd uiteindelijk Frederik Delaplace., toenmalig CEO van Mediafin, het moederbedrijf van De Tijd.
Eind 2020 loopt de huidige beheersovereenkomst tussen de VRT en de Vlaamse Regering af. In het Vlaamse regeerakkoord en de beleidsnota van de Minister van Media worden de contouren van de nieuwe beheersovereenkomst al getekend: de VRT mag niet opbieden voor populaire schermgezichten of bij sportevenementen, moet bijdragen aan de Vlaamse identiteit en moet aandacht blijven hebben voor Nederlandstalige muziek en het gebruik van de standaardtaal. Daarnaast moet de VRT meewerken aan een zogenaamde Vlaamse Netflix, een digitaal platform met de focus op Vlaamse content.
Eind 2019 kwam de VRT met een eigen visienota als voorzet op de onderhandelingen over een nieuwe beheersovereenkomst. Daar zegt de VRT dat het wil meebouwen aan een sterk Vlaanderen, in lijn met het Vlaams regeerakkoord, maar volgens de VRT wordt dit bemoeilijkt door een nieuwe besparingsronde.[61]
Het mediadecreet voorziet dat de Sectorraad Media een advies formuleert aan de Vlaamse regering inzake de beheersovereenkomst 2021-2025 van de VRT. Ter voorbereiding hiervan werd een publieks- en stakeholderbevraging uitgeschreven. De sectorraad Media analyseerde deze studies en bracht in juni 2020 een advies uit.[62]
In de eerste helft van 2020 werden er in de Commissie Media verschillende hoorzittingen gehouden ter voorbereiding van de nieuwe beheersovereenkomst. In juni 2020 werd een resolutie goedgekeurd over de nieuwe beheersovereenkomst tussen de VRT en de Vlaamse Gemeenschap. Die ligt in lijn met wat er al in het Vlaamse regeerakkoord en in de beleidsnota van de Minister van Media staat.
1.2.2.2 Private televisieomroeporganisaties en hun lineair aanbod
Volgens het Mediadecreet kan iedereen, mits aan een aantal voorwaarden wordt voldaan, private lineaire televisiediensten aanbieden. De private omroeporganisaties die een dergelijke lineaire televisiedienst willen aanbieden, moeten zich aanmelden bij de Vlaamse Regulator voor de Media. Tabel 17: Private televisieomroeporganisaties en hun lineair aanbodgeeft een overzicht van de televisiediensten van private televisieomroeporganisaties die eind september 2020 waren aangemeld bij de VRM.
De eerste private televisieomroep VTM werd in 1989 in Vlaanderen geïntroduceerd door een samenwerkingsverband tussen De Persgroep en Roularta Media Group, onder de benaming Vlaamse Media Maatschappij nv (VMMa nv). In 2014 is de naam VMMa nv gewijzigd in Medialaan nv. In 2017 nam De Persgroep het 50%-aandeel van Roularta in Medialaan over waardoor we in het rapport frequent zullen spreken over DPG Media. Enkel in teksten over het verleden blijft Medialaan gebruikt worden. Sinds zijn ontstaan is DPG Media de grootste Vlaamse particuliere televisieomroeporganisatie gebleven.
In eerste instantie bereikte Medialaan al een breed publiek met VTM, 2BE (nu Q2) en JIM (eind 2015 werd JIM stopgezet). Daar kwam in juli 2009 de zender Anne bij, die zich specialiseerde in muziek van Vlaamse bodem. Deze zender werd op 31 augustus 2016 stopgezet. Op 1 oktober 2009 ging Medialaan van start met een kinderzender vtmKzoom. Bovendien nam Medialaan op 5 november 2010 Media ad Infinitum met de lifestylezenders Vitaya en Vitaliteit over. Deze laatste werd ondertussen stopgezet en Medialaan fuseerde met Media ad Infinitum op 31 december 2015.
Eind 2015 nam KADET, een nieuwe kinderzender die zich richt op jongens tussen acht en twaalf, het kanaal van jongerenzender JIM in. 2016 was een zeer actief jaar voor Medialaan. Het kocht Bites Europe, het bedrijf achter Acht en comedyzender Lacht, over van Concentra. De zender Acht transformeerde vanaf 1 oktober 2016 tot CAZ. Medialaan mikt met CAZ op een mannelijk publiek van 18 tot 54 jaar. Lacht werd stopgezet. De zender 2BE werd in september 2016 herdoopt tot Q2 en kreeg een nieuw profiel voor jonge koppels. Het moet het spiegelbeeld worden van radiozender Qmusic. In navolging van de duidelijke doelgroepenbenadering van de openbare omroep in haar kinder- en jongerenaanbod, namelijk de opsplitsing tussen Ketnet JR en Ketnet, besliste Medialaan eind 2018 om de merknamen VTMKZOOm en KADET te vervangen door VTM KIDS JR en VTM KIDS. Op 1 maart 2020 stopte DPG media met het uitzenden van VTM Kids Jr. Vernoemd omroepprogramma zal vervangen worden door een nieuw omroepprogramma onder de naam CAZ2. Dat startte officieel op 2 maart 2020.
In augustus 2020 raakte bekend dat DPG Media zijn zenders bundelt rond het VTM-merk. Eind augustus werden Q2, Vitaya en CAZ omgedoopt tot VTM2, VTM3 en VTM4. Het is nog onduidelijk wat er met CAZ2 zal gebeuren. VTM Kids blijft gewoon bestaan.
Na VRT en Medialaan was SBS Belgium met de zenders VT4 en VijfTV de derde grote speler die intrad op de Vlaamse televisiemarkt. Deze zenders werden in december 2010 te koop aangeboden en in april 2011 overgenomen door De Vijver Media nv. Op 17 september 2012 werden de zenders opnieuw gelanceerd onder de noemers VIER en VIJF.
Over de periode 2014-2018 nam Telenet eerst een deelname in De Vijver Media nv en breidde die gradueel uit, tot het uiteindelijk de enige eigenaar werd. Ondertussen werd ook ZES, een zender met hoofdzakelijk Amerikaanse series gelanceerd. Gezien de grootte van de overname moesten de relevante mededingingsautoriteiten hun toestemming verlenen. De voorwaarden die door de BMA werden opgelegd bevatten volgende elementen:
- De toegang van TV platformen tot de zenders van De Vijver Media
- De rangschikking van zenders in de digitale zender- en programmagids van het Telenet platform,
- De distributievergoedingen
- De toegang van zenders tot het platform dat hen toelaat om gerichte reclame te maken op de set-top-boxen van de klanten van het Telenet platform
- De toegang tot kijkdata voor zenders die op het Telenet platform verdeeld worden
Een trustee zal toezien op de naleving van de verbintenissen.[63]
Er was in de voorgaande jaren een tendens tot duidelijke doelpubliekprofilering merkbaar in de Vlaamse televisiewereld: bv. VTM Kids, CAZ (mannenzender), Q2 (jonge gezinnen) en ZES (Amerikaanse films en series). Deze zenders focusten op niches om beter in te spelen op de advertentiemarkt. Ook de opkomst van kleine themazenders kadert in deze evolutie. Voorbeelden zijn Kanaal Z, Vlaamsparlement.tv en Njam!.
De grote commerciële omroepen lanceerden ook meer kanalen om meer reclame te kunnen uitzenden. Door de stijging van het uitgesteld kijken, moet je immers meer reclame uitzenden om dezelfde inkomsten binnen te halen. Ze willen tevens de rechten in hun portefeuille optimaal aan het werk zetten. Ze zijn vaak verplicht om veel buitenlandse programma’s in bulk aan te kopen. Door een gedifferentieerd zenderpakket op te bouwen, kunnen ze die ook allemaal uitzenden.
Vroeger bouwden de grote commerciële spelers verschillende omroepmerken uit. In 2020 zien we een keerpunt waarbij er teruggegrepen wordt naar het sterkste omroepmerk. Daarrond worden de verschillende zenders gebouwd. Zo werd in augustus 2020 bekend dat SBS in 2021 een nieuwe zender zal lanceren, Play Zeven. De andere zenders van de groep worden geheroriënteerd naar Play Vier, Play Vijf en Play Zes. Op deze manier wordt duidelijker dat ze vallen onder het label ‘Play’ van moedergroep Telenet.[64] Ook DPG Media heroriënteert zijn zenders als VTM, VTM2, VTM3 en VTM4.
Via de zender Play Time kunnen Telenetklanten kennismaken met het betalende aanbod van Telenet. Doordat dit louter een zelfpromotiekanaal is, moet dit niet aangemeld worden bij de VRM. Telenet biedt ook betaaltelevisie aan via Play More en sportliefhebbers kunnen tegen betaling sport bekijken via de verschillende kanalen van Play Sports. In 2019 ging Telenet van start met een nieuw televisieaanbod, lineair en niet-lineair, onder de naam YUGO.[65] [66]
In 2019 onderging Skynet iMotions Activities een naamsverandering naar Proximus Media House (PmH).[67] Ook werd in augustus 2019 de naam van het zelfpromotiekanaal Zoom van Proximus, dat sinds 2006 bestond onder deze naam, gewijzigd naar Proximus Pickx Live. Naast de naamswijziging werd de inhoud ook aangepast. Verder werd ook de zender ‘11’ (Belgische sport) en ‘11+’ (internationale sport) samengevoegd onder de naam ‘Proximus Sports’.[68] Via de zender Pickx kunnen Proximusklanten kennismaken met het betalende aanbod van Proximus.
Beide telecomoperatoren hebben tijdens de coronacrisis hun zelfpromotiekanalen ingezet om gratis content te laten zien.
Sport 10 brengt wekelijks verslag van een groot aantal sportevenementen. Door de coronacrisis werden de uitzendingen van Sport 10 opgeschort. Sport 10 was (alleen) via Proximus beschikbaar van 8u tot 18u. Van 18u tot 8u kwam daar Fight Sports. Zij werken met een Ierse licentie. Voorlopig wordt de zender Fight Sports (waarmee Sport 10 in Channel sharing zit op Proximus) 24 uur beschikbaar gemaakt. In andere Europese landen is Fight Sports ook 24u beschikbaar.
Er zijn ook een aantal buitenlandse zenders die zich richten op Vlaanderen. Doordat zij aangemeld zijn bij buitenlandse regulatoren worden zij hier niet vermeld. Meer info onder 3.4.2 De wereld in Vlaanderen.
Een overzicht van de bij de VRM aangemelde private omroepen met een lineair aanbod wordt weergegeven in Tabel 16.
|
Naam zender |
Onderneming |
Ondernemings-nummer |
|
Kanaal Z |
Belgian Business Television nv |
461874705 |
|
VTM4 (vroeger CAZ) |
Bites Europe nv |
466252967 |
|
Eclips TV |
Via Plaza nv |
818465610 |
|
Dobbit TV |
Dobbit Nv |
|
|
Sport 10 |
CSI Sports Media bv |
673712708 |
|
vlaamsparlement.tv |
Het Halfrond vzw |
679840435 |
|
CAZ 2 |
DPG Media nv |
432306234 |
|
VTM2 (vroeger Q2) |
||
|
Qmusic |
||
|
VTM3 (vroeger Vitaya) |
||
|
VTM |
||
|
VTM KIDS |
||
|
MENTtv |
Ment Media bv |
820484495 |
|
Njam! |
Njam! nv |
830498855 |
|
njam! |
||
|
PlattelandsTV[69] |
Plattelands TV nv |
668376124 |
|
VIER |
SBS Belgium nv |
473307540
|
|
VIJF |
||
|
ZES |
||
|
Proximus Pickx Live |
Proximus Media House nv |
875092626 |
|
Proximus Sports |
||
|
Movies & Series |
||
|
Studio 100 TV |
Studio 100 TV nv |
540814788 |
|
Studio 100 Hits |
||
|
Play More Black |
Telenet bv |
473416418 |
|
Play More Cinema |
||
|
Play More Kicks |
||
|
Play More Black |
||
|
Play Sports 1 |
||
|
Play Sports 2 |
||
|
Play Sports 3 |
||
|
Play Sports 4 |
||
|
Play Sports 5 |
||
|
Play Sports Golf |
||
|
TV Plus |
Vlamex nv |
867273634 |
Tabel 16: Private televisieomroeporganisaties en hun lineair aanbod
1.2.2.3 Regionale televisieomroeporganisaties en hun lineair aanbod
Regionale televisieomroeporganisaties hebben een specifieke decretaal vastgelegde opdracht. Volgens het Mediadecreet moeten regionale omroepen regionale informatie brengen met de bedoeling binnen het verzorgingsgebied de communicatie onder de bevolking en tussen de overheden en de bevolking te bevorderen en bij te dragen tot de algemene sociale en culturele ontwikkeling van de regio. Daarnaast moeten de regionale omroepen een zo groot mogelijk aantal kijkers bereiken binnen hun verzorgingsgebied met programma’s met regionale informatie over dat verzorgingsgebied. Ze moeten een hoge mate van betrokkenheid van kijkers verzekeren bij hun programma’s door het aanbod van interactieve toepassingen en ze moeten een actief diversiteitsbeleid voeren in hun organisatie en programma-aanbod.
De regionale televisieomroeporganisaties mogen pas programma’s verzorgen nadat ze daartoe door de Vlaamse Regering zijn erkend. Vlaanderen kent 10 regionale televisieomroepen. Deze hebben zich verenigd in de koepelorganisatie Niet-Openbare Regionale Televisieverenigingen Vlaanderen (NORTV).
Sinds 2015 wordt ook een jaarlijkse vergoeding door de dienstenverdelers voorzien, te verdelen op basis van het bereik. Er zijn ook samenwerkingsovereenkomsten (2018-2022) tussen de Vlaamse Regering en de Vlaamse regionale televisieomroepen en de koepelorganisatie NORTV.[70] Ze krijgen een structurele subsidie in ruil voor verschillende engagementen.
Erkenningen voor regionale televisie worden uitsluitend verleend aan vzw’s, die verantwoordelijk zijn voor de inhoud van de zenders. De exploitatie van de zenders gebeurt meestal door exploitatiemaatschappijen.[71] Deze maatschappijen maken het mogelijk om private investeerders aan te trekken en vormen aldus het zakelijk management van de regionale zenders. In tegenstelling tot de vzw’s is het voor de exploitatiemaatschappijen wel mogelijk om banden te hebben met andere commerciële (media)bedrijven. In onderstaande Tabel 17 vindt de lezer een overzicht van de regionale televisieomroepen, de erkende vzw’s en de exploitatiemaatschappijen.
Sinds 2015 maakt ATV, samen met TV Oost en TVL gebruik van één exploitatiemaatschappij, De Buren. Ondertussen is die ondergebracht bij Mediahuis, alsook de Vlaams-Brabantse Mediamaatschappij, de voormalige exploitatiemaatschappij van ROB TV. Ook in 2015 ging de Niet-openbare Regionale Televisievereniging Brussel vzw in vereffening. Daarop volgde een herschikking van de Brusselse media. Er werd een nieuwe vzw opgericht: Vlaams-Brusselse media vzw. Deze vzw bundelt alle Brusselse nieuwsmedia, op radio, tv, print en internet, onder het merk Bruzz.
Op 13 april 2018 kondigden AVS en TV Oost aan dat hun respectievelijke exploitatiemaatschappijen (Oost-Vlaamse Reclameregie en De Buren) een joint-venture voor de exploitatie van beide zenders zouden oprichten. Binnen dit strategisch partnership zal een nauwe samenwerking ontstaan teneinde mogelijke synergiën, zowel productioneel als commercieel, te bewerkstelligen. De focus van de joint-venture zal liggen op verdere groei en de digitale transformatie.[72]
De twee West-Vlaamse regionale omroepen delen eenzelfde exploitatiemaatschappij en werken samen, wat zich o.a. uit via de gemeenschappelijke Focus & WTV-website en de Focus & WTV-app.
Op 19 september 2018 sloten Regionale Omroep Brabant vzw (ROB TV) en De Buren nv een exploitatieovereenkomst af voor negen jaar. ROB TV maakte voordien gebruik van de diensten van de Vlaams-Brabantse Mediamaatschappij.
In het najaar van 2018 werd een hechte samenwerking tussen AVS en RTV aangekondigd. Beide zenders kiezen voor een transparant, intensief en officieel samenwerkingsverband, waarbinnen de identiteit en onafhankelijkheid van beide actoren behouden blijft. De merken RTV en AVS zullen garant blijven staan voor nieuws, sport en duiding, maar de commerciële randprogrammatie belandt onder de gemeenschappelijke noemer TV PLUS.[73]
In maart 2020 raakte bekend dat Roularta zijn 50%-aandeel in de Regionale Media Maatschappij, de exploitatiemaatschappij van Focus en WTV, wil verkopen aan de West-Vlaamse Televisie Regio Zuid vzw. De reden is dat de redactionele verantwoordelijkheid in handen is van de vzw, Concreet betekent dat dat Roularta niet aan multiplatform-publishing kan doen. Ze willen zich nu volledig toeleggen op de Krant van West-Vlaanderen.[74]
Op 29 april 2020 droeg Roularta Media Group haar aandelen (50%) van de Regionale Media Maatschappij over en verkocht aan WTV Zuid, die haar voorkooprecht uitoefende. Hiermee verwierf WTV Zuid 75% van de aandelen in RMM nv. Focus TV oefende op haar beurt haar volgrecht uit en bood haar 25%-aandeel aan, waarbij WTV Zuid statutair gehouden is deze aandelen te kopen aan dezelfde voorwaarden en prijs als de Roularta-aandelen. Deze transactie moet nog officieel bevestigd worden. Eens dit gebeurd is, is WTV Zuid 100% aandeelhouder van de exploitatiemaatschappij Regionale Media Maatschappij.
Op de ministerraad van 26 juni 2020 verlengde de Vlaamse Regering de erkenning van de regionale televisieomroeporganisaties van wie de erkenning zou aflopen eind juni 2020. De regionale televisieomroeporganisaties Focus Televisie vzw, Vlaams- Brusselse Media vzw, Regionale Televisie Aalst-Dendermonde-Sint-Niklaas, Dagelijkse Regionale Informatie en Educatie vzw, Tele-Visie Limburg vzw en TV Kempen en Mechelen vzw zien hun erkenning zo verlengd tot eind juni 2029.
|
Regionale omroep |
VZW |
Ondernemingsnummer |
Exploitatiemaatschappij |
Ondernemingsnummer |
|
ATV |
Antwerpse Televisie vzw |
432073038 |
De Buren nv[75] |
455948795 |
|
AVS |
Audio Video Studio Oost-Vlaamse Televisie vzw |
424806847 |
- |
- |
|
Focus |
Focus Televisie – Regionale televisie voor het noorden van West-Vlaanderen vzw |
448696363 |
Regionale Media Maatschappij nv[76] |
475952274 |
|
RINGtv[77] |
Regionale Televisie Vlaams-Brabant, Halle-Vilvoorde vzw |
451344166 |
- |
- |
|
ROB TV |
Regionale Omroep Brabant vzw |
433509331 |
De Buren nv (tot 19 september 2018 Vlaams-Brabantse Mediamaatschappij nv) |
455948795 |
|
RTV |
TV-Kempen en Mechelen vzw |
454986517 |
461812545 |
|
|
Bruzz |
Vlaams-Brusselse Media vzw |
547949238 |
- |
- |
|
TVL |
Tele-Visie-Limburg VZW |
448289854 |
De Buren nv |
455948795 |
|
TV Oost |
Regionale Televisie Aalst-Dendermonde-Sint-Niklaas, Dagelijkse Regionale Informatie en Educatie vzw |
448803063 |
455948795 |
|
|
WTV |
West-Vlaamse Televisie Regio Zuid vzw |
431247746 |
475952274 |
Tabel 17: Regionale televisieomroeporganisaties
In Figuur 6: Regionale televisieomroeporganisaties in Vlaanderen worden de dekkingszones van de verschillende Vlaamse regionale omroepen uitgetekend. - tekstuele beschrijving Figuur 6
Figuur 6: Regionale televisieomroeporganisaties in Vlaanderen
1.2.2.4 Niet-lineaire televisiediensten
Naast de “klassieke” lineaire kanalen kan een televisieomroeporganisatie ook niet-lineaire televisiediensten aanbieden. Dit zijn diensten die de gebruiker de mogelijkheid bieden om audiovisuele programma’s te bekijken op zijn individuele verzoek en op het door hem gekozen moment op basis van een door de omroeporganisatie geselecteerde programmacatalogus.[79] Het gaat hier dus in de eerste plaats over de zogenaamde Video-On-Demand (VOD) diensten die de omroepen aanbieden (catch-up tv zoals net gemist en ooit gemist).[80]
INFOFRAGMENT: DE VLAAMSE NETFLIX
Al enige tijd wordt er door diverse actoren binnen het Vlaamse media-ecosysteem opgeroepen om werk te maken van een zogenaamde Vlaamse Netflix. Dit om een gezamenlijk antwoord te formuleren op de concurrentie van internationale niet-lineaire televisiediensten.
DPG Media en Telenet namen de handschoen op en lanceerden in september 2020 hun SVOD-platform Streamz, waarbij kijkers een abonnement kunnen afsluiten in ruil voor het onbeperkt kijken van series en films zonder reclame-onderbrekingen. De dienst wordt ondergebracht in een 50-50 joint venture, Streamz bv, waarvoor de Europese Commissie in augustus 2020 zijn goedkeuring gaf.
Het is verrassend dat DPG Media en Telenet tot een overeenkomst kwamen in deze materie, omwille van verschillende belangen.
Het Vlaams Parlement nam in het voorjaar van 2019 immers een initiatief om de doorgifte van een betalende niet-lineaire televisiedienst mogelijk te maken. Aan de basis van dit initiatief lag de spanning die er leeft tussen enerzijds de dienstenverdeler Telenet, die, omwille van o.a. haar eigen aanbod Play en Play More, de meerwaarde van een Vlaamse Netflix niet inzag, en anderzijds de televisieomroepen VRT en Medialaan, die wel potentieel zagen in het idee. Om te vermijden dat Telenet een dergelijke dienst niet zou willen aanbieden aan eindgebruikers via haar platform, werd daarom een regelgevend initiatief genomen.[81]
Bovendien zou het stimuleren van nieuwe VOD-diensten cord-cutting gedrag teweegbrengen, waarbij voornamelijk jongeren geen digitale telvisie meer wensen, maar enkel een abonnement op een VOD-dienst nemen. Dit kan mogelijk nefaste gevolgen hebben voor Telenet, digitale televisie is immers hun corebusiness.
Ook de VRT werd aangemaand om deel te nemen aan een Vlaamse Netflix. In het Vlaams regeerakkoord (p. 136) wordt dit duidelijk omschreven: “In de Vlaamse mediasector wordt gewerkt aan een betalend niet-lineair aanbod met focus op Vlaamse content. Aangezien de VRT de grootste catalogus heeft inzake Vlaamse kwaliteitsvolle fictieproducties vragen we aan de VRT om vanuit een rendabel businessplan in dit project mee te stappen. Er wordt een maximale inspanning gedaan om alle landelijke mediaspelers te betrekken bij dit project.” In de beleidsnota Media werd dezelfde passage opgenomen.
De VRT maakte in september 2020 bekend dat er verschillende VRT-reeksen beschikbaar zullen zijn op Streamz, via licentieovereenkomsten. De publieke omroep stapt niet in de joint-venture en blijft ook inzetten op zijn eigen platform VRT NU.
Ook diensten zoals het Amerikaanse Netflix zijn niet-lineaire omroepdiensten volgens het Mediadecreet. Netflix is immers zelf verantwoordelijk voor de inhoud van de omroepdienst en organiseert die ook zelf (d.w.z. Netflix stelt zelf het programma-aanbod samen). Netflix is een Amerikaans bedrijf maar regelt zijn Europese activiteiten vanuit een vestiging in Nederland. Het ressorteert momenteel niet rechtstreeks onder de controlerende bevoegdheid van de VRM, hoewel Netflix op basis van de investeringsverplichting voor niet-lineaire televisieomroeporganisaties vanaf 2019 een bijdrage levert aan de productie van Vlaamse audiovisuele werken. Meer informatie over OTT niet-lineaire omroepdiensten onder 1.2.3.5 omroepsignalisatie via OTT.
Tabel 18: Niet-lineaire televisiedienstengeeft een overzicht van de niet-lineaire diensten die op het moment van redactie bij de VRM zijn aangemeld.
|
Benaming Televisiedienst |
Onderneming |
Ondernemingsnummer |
|
|
Kanaal Z |
Belgian Business Television nv |
461874705 |
|
|
look@z |
|||
|
VTM4 (vroeger CAZ) |
Bites Europe nv |
466252967 |
|
|
Vlaamsparlement.tv |
Het Halfrond vzw |
679840435 |
|
|
CAZ2 |
DPG Media nv |
432306234 |
|
|
VTM2 (vroeger Q2) |
|||
|
VTM3 (vroeger Vitaya) |
|
|
|
|
VTM |
|
|
|
|
Vtm.be |
|
|
|
|
VTM Kids |
|
|
|
|
VTM GO |
|
|
|
|
Njam! |
Njam! nv |
830498855 |
|
|
njam! |
|||
|
NTV |
Plattelands TV nv |
668376124 |
|
|
VIER |
SBS Belgium nv |
473307540 |
|
|
Meer Vier |
|||
|
VIJF |
|||
|
Meer Vijf |
|||
|
ZES |
|||
|
Proximus Pickx |
Proximus Media House nv |
875092626 |
|
|
Streamz |
Streamz bv |
749898387 |
|
|
Streamz+ |
|||
|
Studio 100 tv |
Studio 100 TV nv |
540814788 |
|
|
Telenet à la carte |
Telenet bv |
473416418 |
|
|
Streamz |
|||
|
Streamz+ |
|||
|
Play More |
|||
|
Net gemist / ooit gemist |
VRT nv |
244142664
|
|
|
Eén |
|||
|
Canvas |
|||
|
Ketnet |
|||
|
VRT NU |
|||
Tabel 18: Niet-lineaire televisiediensten
[60] Vlaamse Vereniging voor Journalisten, Deltour, P., “EEN MAAND CORONACRISIS: DE IMPACT OP DE (VLAAMSE) JOURNALISTIEK”, https://journalist.be/2020/04/een-maand-coronacrisis-de-impact-op-de-vl…, 11 april 2020.
[61] De Standaard, De Kock, C., & Droeven, V., “De sint op de VRT heeft een prijs”, 26 november 2019.
[62] SARC, “Advies over de beheersovereenkomst 2021-2025 tussen de Vlaamse Gemeenschap en de VRT”, https://www.vlaanderen.be/publicaties/beheersovereenkomst-2021-2025-tus…, 9 juni 2020.
[63] BMA, “Persbericht Nr. 14/2019”, https://www.bma-abc.be/sites/default/files/content/download/files/20190…, 13 mei 2019.
[64] Het Nieuwsblad, Praet, B., “Nieuwe Vlaamse tv-zenders op komst: vanaf volgend jaar kijkt u naar Play Zeven”, 7 augustus 2020.
[65] Kennisgeving bij de VRM, d.d. 11 februari 2019.
[66] Begin september 2019 raakte bekend dat Telenet een testproduct gelanceerd had met een aanbod van internet en tv via het mobiele netwerk onder de nieuwe merknaam Tadaam. Omdat Tadaam nog niet aangemeld werd bij de VRM werd dit niet opgenomen in dit overzicht.
[67] Kennisgeving bij de VRM, d.d. 28 mei 2019.
[68] Kennisgeving bij de VRM, d.d. 17 juni 2019.
[69] De vorige omroeporganisatie van Plattelands TV, NTV nv (459509388) ging in vereffening op 29/12/2016.
[70] De Vlaamse Regering keurde de samenwerkingsovereenkomsten goed op 27 april 2018.
[71] De mogelijkheid om zonder exploitatiemaatschappij te functioneren werd door de decreetswijziging van 21/02/2014 ingeperkt. Regionale omroepen waarvan het bereik te sterk daalt zullen in de toekomst verplicht worden een overeenkomst aan te gaan met een exploitatiemaatschappij.
[72] TV Oost, “De Buren en Oost-Vlaamse Reclameregie sluiten strategisch partnership voor exploitatie van de regionale tv-zenders AVS en TV Oost.”, 13 april 2018.
[73] AVS/RTV/TVplus, “Een onverwacht partnership tussen regionale zenders RTV en AVS”, 6 november 2018.
[74] Knack, “Roularta trekt zich terug uit West-Vlaamse regionale tv”, 6 maart 2020.
[75] Onderdeel van Mediahuis nv.
[76] Eigendom van Focus Televisie – Regionale televisie voor het noorden van West-Vlaanderen vzw (25%) en West-Vlaamse Televisie Regio Zuid vzw (75%). Er is een transactie hangende die WTV Zuid voor 100% eigenaar zou maken, maar die is nog niet officieel bevestigd.
[77] Ring TV heeft zijn reclamewerving uitbesteed aan RTR, dat onderdeel is van Roularta Media Group nv, via een regiecontract.
[78] Eigendom van TV-Kempen en Mechelen vzw (99%), VOKA Kempen (0,50%) en VOKA Mechelen (0,50%).
[79] Deze definitie werd overgenomen uit het Mediadecreet.
[80] Telenet en Proximus bieden nog andere programma’s aan via VOD, maar deze maken geen deel uit van het Vlaamse aanbod. Daarom werden de VOD-diensten van bijvoorbeeld Discovery Channel, Karaoke Channel, La Une, La Deux, History Channel niet in dit overzicht opgenomen.
[81] Belgisch Staatsblad, “Decreet van 3 mei 2019 houdende wijziging van het decreet van 27 maart 2009 betreffende radio-omroep en televisie, wat de toegang tot een betalende niet-lineaire televisiedienst betreft (1)”, 6 juni 2019.