2.3.1. De VRT heeft een breed-educatieve rol

2.3.1.1. Elk aanbodsmerk brengt een educatief aanbod, aangepast aan de doelgroep van dat merk

Alle VRT-netten vulden in 2018 de educatieve inhoud in, aangepast aan zijn doelgroep. Onderstaande geeft hier een greep uit.

Eén programmeerde in 2018 diverse programma’s die inspeelden op de educatieve opdracht. Op Eén onderzocht wat België kan leren van andere landen op het vlak van onder meer wonen, veiligheid en werk. Kinderziekenhuis 24/7 bood inzicht in een aantal gezondheidsproblematieken van zieke kinderen. Er waren nieuwe reeksen van Over eten (actuele voedingsvragen) en De klas (over de leefwereld en inzichten van zestienjarigen).

Canvas bood inzicht in maatschappelijke onderwerpen, wetenschap en geschiedenis. In Team Scheire zochten ingenieurs en wetenschappers naar oplossingen voor de dagelijkse problemen van mensen met een beperking. Watt analyseerde de energieproblematiek in het kader van de klimaatverandering. Durven falen toonde ondernemers die geleerd hadden uit mislukkingen. Kinderen van de kolonie maakte de balans op van de koloniale erfenis van België. Er was eens (6 afleveringen) focuste op het werk van het Koninklijk Belgisch instituut voor natuurwetenschappen. Reset (6 afleveringen) volgde mensen die hun leven na ziekte of andere tegenslag weer op het juiste spoor probeerden te zetten. Ademloos (3 afleveringen) was een reeks over de impact van asbest. Die laatste drie reeksen waren coproducties, gemaakt met de steun van het Vlaamse audiovisuele fonds, net als zes op zichzelf staande auteursdocumentaires, waaronder Rabot, Land of the Enlightend en We will Remember Them. Alle 21 coproducties waren auteursdocumentaires. Canvas.be bracht verslag uit van de PhD Cup, een wedstrijd die pas gepromoveerde doctors uitdaagt om hun onderzoek op een toegankelijk manier voor te stellen.

Ketnet steunt kinderen in elke fase van hun ontwikkeling met een aangepast educatief aanbod. Voor de kleinste kinderen waren er onder meer nieuwe afleveringen van de reeks Biba & Louba, die de motorische ontwikkeling stimuleerden. Om ouders aan te zetten om tijdens het kijken in interactie te gaan met hun kind werden, vanaf het najaar, bij programma’s als Bumba, Kaatje en Bob de Bouwer onderaan het televisiescherm interessante weetjes aangeboden. Voor de oudere kinderen was er de reeks Competitiebeesten. Daarin werden 12 weken lang jongeren in een topsportschool gevolgd. In nieuwe afleveringen van De dokter Bea show werd ingegaan op de seksuele en relationele ontwikkeling bij kinderen en jongeren. De tweede reeks van Goed gezien toonde hoe mensen in andere landen oplossingen bedenken voor alledaagse problemen. Voor De dokter Bea show en Goed gezien werden lespakketten ontwikkeld voor het lager onderwijs. Het tweede seizoen van Later als ik groot ben liet kinderen kennismaken met allerhande beroepen. Daarnaast boden de websites en apps van Ketnet en Ketnet Junior educatieve en creatieve toepassingen, zoals de fotofabriek (om foto’s creatief te bewerken) en een toepassing om zelf een magazinecover te ontwerpen.

Radio 1 speelde zijn educatieve rol vooral door maatschappelijke thema’s te belichten en op de agenda te plaatsen. Onderwerpen als welzijn, gezondheid, zorg, mens & maatschappij, klimaat en milieu werden geregeld behandeld in programma’s zoals Hautekiet (tot juni), De bende van Annemie, Nieuwe feiten en Bij Debecker. Zo maakte het programma Hautekiet een hele week lang thema-uitzendingen naar aanleiding van de Week van de Zorg. In de themaweek Hautekiet trapt het af werden tientallen innoverende projecten voorgesteld. Bij Debecker focuste op projecten over verkeersveiligheid, een groene woonomgeving, integratie van nieuwkomers en leefbare dorpskernen. Radio 1 was partner van De Universiteit van Vlaanderen (UVV) en bood de colleges van de professoren in dat project online aan.

Radio 2 behandelde maatschappelijke onderwerpen op maat van zijn brede doelgroep. Het consumentenprogramma De inspecteur sensibiliseerde consumenten en responsabiliseerde bedrijven en beleidsmakers om oplossingen te vinden voor consumentenproblemen, bijvoorbeeld rond telefoonverkoop. Samen met de Autoriteit van financiële diensten en markten focuste Radio 2 tijdens De week van het geld op financiële vorming, meer bepaald bij het afsluiten van geldleningen. Radio 2 besteedde aandacht aan duurzame mobiliteit (in De week van de mobiliteit) en aan De dag van de Wetenschap (in samenwerking met Technopolis).

MNN hielp jongeren door hen te informeren, te sensibiliseren en te betrekken bij maatschappelijke debatten en acties. Zo waren er in 2018 onder meer thema-uitzendingen over het onderwijs in de toekomst, werken in de zorgsector en de bouwsector, een eigen zaak starten, technologie, afkomst en seksuele beleving. Het radioprogramma Generation M en het online platform GenerationM.be sneden op een toegankelijke manier relevante onderwerpen aan en begeleidden jongeren langs keuzes en obstakels in hun leven. Met acties als De strafste school, Marathonradio en Spread the work zette MNM zijn maatschappelijk engagement kracht bij en versterkte het de band met respectievelijk scholieren, studenten en jonge werknemers.

Studio Brussel zoomde in diverse uitzendingen in op belangrijke maatschappelijke thema’s zoals mobiliteit, milieu, studeren en ondernemerschap. Naar aanleiding van de actie Mobiele maandag sensibiliseerde Studio Brussel zijn publiek om na te denken over alternatieve vervoersmiddelen. Studio Brussel was opnieuw de motor achter De warmste week en zorgde zo voor een brede golf van bewustmaking en solidariteit rond bijna 2000 goede doelen.

Klara gaf inzicht in de geschiedenis met reeksen over onder meer ‘mei ‘68’, over Rubens en de barok, en over Louis XIV.

Ook VRT NWS en Sporza speelden een educatieve rol. VRT NWS speelde een educatieve rol door duiding en inzicht te bieden bij de actualiteit en het nieuws in een bredere maatschappelijke of historische context te plaatsen. Dat gebeurde in de nieuws- en duidingsprogramma’s, maar ook op VRT NWS Connect. Met Pano live organiseerde VRT NWS een interactieve gespreksavond over armoede in Vlaanderen naar aanleiding van een reportage over datzelfde thema. Tijdens gesprekken met de makers van de reportage, experten en ervaringsdeskundigen kreeg het publiek meer inzicht in het onderwerp. Wereldrecord onderzocht wereldrecords in de sport vanuit wetenschappelijk perspectief. VRT NWS zette in 2018 extra in op jongeren met de educatieve projecten EDUbox en KLAAR. Daarbij werd maximaal gebruik gemaakt van audiovisueel materiaal en nieuwe media.

• EDUbox: VRT NWS ontwikkelde in 2018 het educatieve concept EDUbox, in samenwerking met het Vlaamse kenniscentrum Mediawijsheid en Imec. EDUbox laat jongeren op een andere manier kennismaken met allerlei maatschappelijke thema’s. De EDUbox bestaat uit een fysieke doos met fiches in combinatie met een digitaal luik met audiovisuele content (via YouTube, Pinterest, Facebook en het speciaal ontwikkelde platform Medium). Elke EDUbox focust op één thema.

De eerste EDUbox werd in 2018 gelanceerd en ging over “data in de pers”: hoe cijfers alsmaar belangrijker worden in de journalistiek. Dat gaat bijvoorbeeld over cijfers over de opwarming van de aarde, giftige stoffen in het verkeer of ons energieverbruik. Jongeren krijgen met de EDUbox meer inzicht in de manier waarop die data worden verzameld, geanalyseerd en gevisualiseerd, en hoe ze een bron kunnen zijn voor journalistiek werk. Ze kunnen leren om zelf eenvoudige dataprojecten op te starten. De eerste EDUbox werd ontwikkeld voor leerlingen van de derde graad van het middelbaar onderwijs en voor studenten hoger onderwijs. In 2019 volgen nog meer EDUboxen.

• KLAAR: Het educatieve project KLAAR werd door VRT NWS ontwikkeld in 2017 en in 2018 geïmplementeerd. KLAAR is een aanbod van audiovisueel lesmateriaal voor de eerste en de tweede graad van het middelbaar onderwijs. De KLAAR-items focussen op de leefwereld van de jongeren en nieuwsfeiten. Die worden toegelicht in reportages en gesprekken met experten. De items worden in scholen gebruikt als inleiding voor een lesonderwerp of een klasgesprek. De videoclips zijn beschikbaar via de platformen van het Archief voor Onderwijs en Smartschool.

In 2018 werden in totaal 77 items gerealiseerd. De meest bekeken items gingen over de betekenis van links en rechts in de politiek, smartphoneverslaving, de gemeenten (naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen), 100 jaar Wapenstilstand en depressiviteit bij jongeren.

VRT NWS werkte ook samen met de start-up Mozaïco aan een online leerplatform waarbij leerkrachten zelf content kunnen maken en VRT-content kunnen integreren.

De performantiemaatstaf blijkt hiermee behaald te zijn.

2.3.1.2. Minimaal één aanbodsmerk voorziet multimediaal in een aanbod over wetenschap

De VRT bracht ook in 2018 De universiteit van Vlaanderen, in samenwerking met de Vlaamse universiteiten, Knack Magazine en de Jonge Academie. De universiteit van Vlaanderen wil universitaire kennis zo breed mogelijk verspreiden door colleges van een kwartier van een wetenschapper online te plaatsen op VRT NU. Door die colleges te capteren en online te verspreiden wil de VRT wetenschap toegankelijk maken voor iedereen tussen 15 en 115 jaar oud.

Die colleges gingen over heel uiteenlopende onderwerpen uit zowel de humane als de exacte wetenschappen. De professoren maakten complexe thema’s toegankelijk voor een ruim publiek. De onderwerpen die besproken werden in De universiteit van Vlaanderen vormden ook een inspiratiebron voor gasten en onderwerpen in Radio 1- programma’s zoals Nieuwe feiten of Interne keuken. Het net werkte samen met het openlucht-wetenschapsfestival Sound of Science.

De performantiemaatstaf blijkt hiermee behaald te zijn.