1.4.4 Distributie vast internet
Zowel websitebeheerders als bezoekers van websites hebben diensten nodig van zogenaamde internet service providers. Om verwarring te vermijden, maken we hier het onderscheid tussen enerzijds internetdienstenleveranciers (internet service providers) die de websites toegankelijk maken en anderzijds internettoegangsleveranciers (internet access providers) die het mogelijk maken voor gebruikers om toegang te krijgen tot het internet. In de praktijk worden deze termen echter vaak door elkaar gebruikt en is de term “internetdienstenleverancier” een soort van koepelterm.
De websitebeheerder of website-eigenaar maakt gebruik van de diensten van een internetdienstenleverancier om zijn website toegankelijk te maken. De internetdienstenleverancier zorgt ervoor dat de website op het web beschikbaar is en wordt soms ook een internet hosting provider genoemd.
Een gebruiker van vast internet heeft een breedbandverbinding nodig om van het internet gebruik te kunnen maken. Het is de internettoegangsleverancier die ervoor zorgt dat de surfer toegang tot het internet heeft.
Tussen de internetdienstenleverancier en de internettoegangsleverancier staat de netwerkbeheerder. De netwerkbeheerder zorgt voor het transport van data tussen beide spelers. De fysieke aaneenschakeling van deelnetwerken staat onder beheer van de netwerkbeheerder. De diensten van de internetdienstenleverancier, netwerkbeheerder en internettoegangsleverancier kunnen in grote mate geïntegreerd zijn.
In Tabel 43 wordt een overzicht gegeven van de internetdienstenleveranciers, internettoegangsleveranciers en netwerkbeheerders die aangesloten zijn bij beroepsvereniging ISPA. Dit gaat om zo’n 90% van de Belgische netwerkbeheerders en internettoegangsleveranciers. Er bestaan honderden internetdienstenleveranciers die webhosting en domeinnamen aanbieden. Dit gaat soms om heel kleine bedrijfjes. Het is dan ook onmogelijk om een volledig overzicht te geven.
Internet wordt niet enkel als losstaand product verkocht. Multiplay-pakketten waarbinnen internet, televisie en/of telefonie worden gebundeld worden steeds populairder. Proximus, Scarlet en Telenet bieden reeds geruime tijd deze producten aan. Van februari 2013 tot juni 2015 bood ook Base Company, onder de merknaam Snow, een triple play-pakket aan. Het maakte daarvoor gebruik van het netwerk van Proximus. Sinds 2016 biedt Orange, het vroegere Mobistar, televisie en vast internet aan via de kabel van Telenet. Samen met hun mobiel aanbod, kunnen ze op die manier ook triple play- en quadrupel-pakketten aanbieden.
Het Belgisch Instituut voor postdiensten en telecommunicatie (BIPT), de federale regulator voor de elektronische communicatie, stelt in haar jaarverslag over de telecommarkt [223] dat steeds meer Belgen vier diensten, met name digitale tv, een gsm-abonnement, een vaste telefoonlijn en breedbandinternet, afnemen als één pakket (ook wel quadrupel-pakket of -bundel genoemd) bij hun telecomoperator. Voorbeelden van zo’n bundel zijn WIGO van Telenet en Tuttimus van Proxiums.
Volgens de meest recente cijfers van het BIPT neemt momenteel ongeveer 1,07 miljoen huishoudens zo’n vierdienstenbundel af. Dit komt neer op een stijging van 22 procent ten opzichte van 2019. Deze stijging gaat ten koste van de tot nog toe populairste driedienstenbundel met daarin digitale televisie, vaste of mobiele telefonie en breedbandinternet.
Dankzij de marktanalyse van de CRC (de Conferentie van telecommunicatie- en mediaregulatoren, namelijk het BIPT, de CSA, de Medienrat en de VRM) van 29 juni 2018 zijn de kabeloperatoren voortaan verplicht om toegang te verlenen tot een alleenstaande breedbanddienst los van hun televisiedienst. Zo zullen ook op retailniveau nieuwe aanbiedingen kunnen ontstaan die gericht zijn op breedbandinternet via de kabel. Orange Belgium lanceerde in juli 2019 zo’n abonnement, Love Duo, met onbeperkt vast internet in combinatie met een mobiel abonnement naar keuze. [224] Voordien moesten de kabeloperatoren enkel toegang verlenen tot een doorverkoopaanbod van breedband én televisie. Het nieuwe glasvezelnetwerk van Proximus (dat geleidelijk aan het kopernetwerk vervangt) moet eveneens worden opengesteld. [225]
Op 27 mei 2020 publiceerde de CRC haar beslissingen over de wholesaletoegangstarieven voor de kabelnetwerken van Telenet, Brutélé en Voo NV. Deze beslissingen kaderen in bovenstaande marktanalyse en leggen een billijk tarief op wholesale niveau vast voor de alternatieve operatoren die toegang wensen te krijgen tot de kabelnetwerken. De nieuwe tarieven zijn ingegaan op 1 juli en liggen vast tot in 2023. In deze periode zullen de tarieven stijgen. De reden hiervoor is de verwachte gebruikstoename waarvoor de telecomoperatoren bijkomende investeringen moeten maken om voldoende netwerkcapaciteit te hebben.
Het doel van de CRC-beslissingen en de billijke tarieven is om enerzijds concurrentie op de retailmarkt in het voordeel van de consument te ontwikkelen en anderzijds om een correcte vergoeding te voorzien voor de toegang tot het kabelnetwerk van de netwerkoperatoren. Telecomoperator Orange, die een billijke vergoeding moet betalen aan Telenet voor het gebruik van haar netwerk, reageerde ontevreden en vindt de groothandelstarieven alsnog te hoog. [226]
In 2019 begon de Vlaamse netbeheerder Fluvius met de uitrol van een neutrale glasvezelkabel waarmee operatoren snel internet tot in de huiskamer kunnen brengen. 4.500 inwoners uit Genk kregen de primeur. Later volgden nog delen van Gent, Poperinge, Diksmuide en Antwerpen. Het nutsbedrijf wil zich profileren als open platform, bedoeling is om stopcontacten te bouwen voor operatoren en van daaruit glasvezelkabels naar woningen in de buurt trekken. Operatoren kunnen op die stopcontacten hun infrastructuur aansluiten en klanten diensten aanbieden. Orange Belgium stapt mee aan boord van het proefproject. [227] Fluvius heeft zich ondertussen aangemeld bij de Vlaamse Regulator voor de Media. [228]
Op 26 juni 2020 kondigde Fluvius en Telenet het voornemen aan dat beide ondernemingen tegen begin volgend jaar een samenwerking wensen aan te gaan voor de aanleg van een nieuw datanetwerk in Vlaanderen. Dit netwerk zou bestaan uit een glasvezelnetwerk dat loopt tot in de woning van de consument en heeft als uitgangspunt dat het open staat voor alle telecombedrijven.
In haar halfjaarrapport liet telecomoperator Proximus weten dat het de uitrol van haar glasvezelnetwerk (nog) versnelt. In maart 2020 had het bedrijf reeds een eerste versnelling aangekondigd. Proximus stelt zichzelf de doelstelling om een landelijke dekking te behalen van 70 procent tegen 2028. Voor Vlaanderen doet het daarom beroep op de expertise van het Nederlandse bedrijf DELTA fiber via een joint venture. [229]
Volgens de vakvereniging Fiber to the Home Council Europe kende België mede dankzij bovenstaande inspanningen van Proximus en Fluvius een stijging van 300 procent in bijgekomen glasvezelaansluitingen in huizen en gebouwen. Hierdoor is België volgens absolute cijfers de grootste groeier in Europa. Absolute cijfers zeggen echter niet alles. In relatieve cijfers staat België nog altijd op de laatste plaats wat betreft aansluitingen. Deze groei moet dus eerder gezien worden als een inhaalbeweging.
De inspanningen van Telenet werden niet in acht genomen bij het opstellen van de rangschikking door de vakvereniging. Telenet heeft namelijk glasvezelkabels gelegd tot aan haar verdeelpunten op straat. Voor de afstand tussen de verdeelpunten en de huizen verkiest Telenet nog steeds de coax-kabel. [230]
INTERNETDISTRIBUTIE
|
Aanbieder |
Ondernemingsnummer |
|
Brutélé nv (VOO) |
205954655 |
|
Cegeka Groep nv |
448621832 |
|
Combell nv |
541977701 |
|
Cybernet nv |
460526504 |
|
Edpnet nv |
466070845 |
|
Fluvius System Operator cv |
477445084 |
|
Galaxy Mobile Solutions bv |
847802467 |
|
Interxion Belgium bv |
471625579 |
|
LCL nv |
457116458 |
|
Mac Telecom Holdings nv |
479792583 |
|
Microsoft nv |
437910359 |
|
Nethys nv (VOO) |
465607720 |
|
Nucleus nv |
472322989 |
|
Orange Belgium nv |
456810810 |
|
Perceval Technologies nv |
439308248 |
|
Portima cv |
428775335 |
|
Proximus nvpr |
202239951 |
|
Scarlet Belgium nv |
447976484 |
|
Telenet bv |
473416418 |
|
Ulysse Group nv |
456651452 |
|
Verixi nv |
818953776 |
|
nv Verizon Belgium Luxembourg nv |
452182326 |
|
AVM |
Buitenland |
|
Belnet |
875396690 |
Tabel 43: Internetdienstenverdelers, netwerkbeheerders en internettoegangsleveranciers[231]
Bron: Gebaseerd op leden ISPA, “List of Members”, http://www.ispa.be/who-we-are/list-of-members/, geraadpleegd op 16 juli 2020.
INFOFRAGMENT: GEBRUIK VAN VAST INTERNET DOOR HET DAK
De coronamaatregelen kennen een grote impact op ons leven. Maximaal telewerken wordt aangeraden waardoor fysieke vergaderingen vervangen worden door video-oproepen op Skype, Teams en Zoom. Daarnaast moeten burgers zoveel mogelijk ‘in hun kot’ blijven. Zij zochten noodgedwongen ontspanning in gamen, TV kijken of streamen van series op bijvoorbeeld Netflix of andere platformen. Al deze elementen samen deden het verbruik van vast internet explosief toenemen.
Daarnaast versterkt de coronacrisis een trend die reeds jaren bezig is, met name het steeds intensievere gebruik van internet. Zo blijkt uit een studie van de AP Hogeschool dat 9 op de 10 Vlamingen via tablet of smartphone op het internet surft. In vergelijking met 2013 is dit bijna een verdubbeling. Tijdens het surfen worden ook opmerkelijk meer online video’s bekeken en gedeeld, wat in pre-corona tijden al resulteerde in een groter internetverbruik. Dankzij corona, en zoals hierboven gesteld is, nam dit verbruik nog verder toe.
Het Belgisch Instituut voor postdiensten en telecommunicatie (BIPT) is als federale regulator verantwoordelijk voor internet. In haar jaarrapport vroeg het daarom de volgende zaken aan de telecomoperatoren:
- Het nakijken en indien nodig actualiseren van de bestaande "Business Continuity Plannen" in het kader van de impact van het coronavirus op de organisatie.
- De nodige maatregelen nemen om verzadiging of overbelasting van hun netwerken en diensten te vermijden. Deze maatregelen werden ook vanuit de organisaties zelf genomen.
- Een grondige risicoanalyse te maken alvorens grote geplande upgrades of wijzigingen door te voeren.
- De continuïteit binnen de organisatie garanderen, zeker voor personeel met kritische functies en herstellingsopdrachten.
Op 21 maart 2020 lag het verbruik van vast internet in België volgens het jaarverslag van het BIPT het hoogst. Om netwerkcongestie te vermijden, besloten Netflix en YouTube om de beeldkwaliteit van hun diensten te reduceren. Het dataverbruik stabiliseerde zich uiteindelijk tot een verbruik dat 40 procent hoger ligt dan het gemiddelde verbruik (referentieperiode van 2 tot 6 maart). Op diezelfde datum kende Telenet een ongeziene volumetoename: haar gebruikers downloadden op één uur tijd meer dan een half miljoen films. Een week voordien zag Proximus haar internettrafiek met meer dan 50 procent stijgen. [232]
[223] De Tijd, Haeck, P., “Belg zwicht voor duurste telecompakket”, 9 juli 2020.
[224] De Tijd, Sephiha, M., “Orange Belgium komt met kabelknipabonnement”, 18 juli 2019.
[225] CRC, “Beslissing van de conferentie van de regulatoren voor de elektronische communicatiesector (CRC) met betrekking tot de analyse van de markt voor televisieomroep in het Nederlandse taalgebied”, 29 juni 2018.
[226] CRC, “Nieuwe tarieven voor toegang tot de kabelnetwerken”, 27 mei 2020.
Knack, “Telecombedrijven betalen minder voor toegang tot kabel”, 28 mei 2020.
[227] De Tijd, Haeck, P., “Fluvius brengt dan toch glasvezel toot in de huiskamer”, 1 december 2018.
De Standaard, “Ook Fluvius start met glasvezelkabel”, 1 december 2018.
Het Laatste Nieuws, Dereymaeker, F., “Fluvius brengt supersnel internet tot in de huiskamer”, 1 december 2018.
[228] https://vlaamseregulatormedia.be/nl/radio-tv-en-netwerken/dienstenverde…
[229] De Tijd, Haeck, P., “Proximus zet turbo op uitbouw glasvezelnet”, 1 augustus 2020.
[230] Het Nieuwsblad, Moerman, B., “Gent is slagveld in strijd om supersnel internet”, 24 oktober 2019.
De Tijd, Sury, C., “Glasvezel gaat uw internetverbinding boosten”, 26 oktober 2019.
De Standaard, “Fluvius en Telenet werken aan nieuw datanetwerk”, 27 juni 2020.
De Tijd, Petitjean, F., “België draagt rode lantaarn in glasvezelaansluitingen”, 9 mei 2020.
[231] Brutélé is niet actief in Vlaanderen.
[232] Mediaspecs, “AP Hogeschool: Vlaming bekijkt en deelt dubbel zoveel video online”, https://www.mediaspecs.be/insights/ap-hogeschool-vlaming-bekijkt-en-dee…, 5 juni 2020.
BIPT, “Verslag betreffende het toezicht op netneutraliteit in België (periode 1 mei 2019 – 30 april 2020)”, https://www.bipt.be/file/cc73d96153bbd5448a56f19d925d05b1379c7f21/6fa9f…, 30 juli 2020.
De Morgen, “Telenet-klanten verpulveren downloadrecord”, 6 mei 2020.